Opleidingsmanager Cees van Bers heeft de opleiding helpen opzetten (in 2012 begonnen de eerste studenten) en denkt na over hoe hij de opleiding kan uitbouwen. ‘Misschien kunnen medisch hulpverleners straks ook wel een deel van de spoedeisende hulp buiten ziekenhuizen overnemen.’

BIG-registratie liet lang op zich wachten
De eerste afstudeerders verwacht Van Bers pas in juli 2016. Tegen die tijd moet de opleiding in de Wet beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG) zijn opgenomen. Alleen dan kunnen de afgestudeerde medisch hulpverleners de ‘voorbehouden handelingen’ uitvoeren die ze tijdens hun opleiding geleerd hebben.

Voorbehouden handelingen zijn alle handelingen die als doel hebben iemands ‘gezondheid te bevorderen of te bewaken’ – het ‘onderzoeken en geven van raad’ inbegrepen. Zo staat het in de wet.

Probleem was dat de BIG-registratie lang op zich liet wachten. Zonder registratie kunnen de medisch hulpverleners geen medische hulp verlenen, en dus niet op stage, laat staan na hun afstuderen aan de slag in het beroep waarvoor ze zijn opgeleid.

Net na de zomervakantie was er een positieve ontwikkeling. Het ministerie van Volksgezondheid zegde toe dat het de BIG-registratie in gang zou zetten. Dat betekent niet dat zij er definitief komt, er zijn immers ook nog bezwaarprocedures en het voorstel van de minister moet nog langs de Raad van State. ‘Maar ik hoop dat het in juli 2015 geregeld is’, zegt Van Bers, ‘al kan het ook pas begin 2016 zijn.’

Spoedeisende hulp ontlasten
De afgelopen jaren was de BIG-registratie steeds het heikele punt. Nu de BIG-registratie in gang is gezet, kan Van Bers zich wat dagdromen permitteren. Zo denkt hij aan een nieuwe schakel tussen huisarts en spoedeisende hulp. ‘Ongeveer zestig procent van de mensen die zonder verwijzing bij de spoedeisende hulp aanklopt, heeft geen spoedeisende hulp nodig. Misschien moeten we die mensen naar een nieuw soort gezondheidscentrum laten komen. Die zou dan juist ook buiten kantoortijden open moeten zijn. Medisch hulpverleners kunnen daar eerste hulp verlenen en daarmee de hoogwaardige spoedeisende hulp van de ziekenhuizen ontlasten.’

Steeds meer medische hulp wordt door niet-artsen verricht. ‘Noem het de emancipatie van de medische beroepen.’

Dat zou ook passen in de trend dat steeds meer medische hulp wordt verricht door niet-artsen. In het ziekenhuis krijgt de verpleegkundige al decennia steeds meer verantwoordelijkheden. Ook de wijkverpleegkundige wordt zelfstandiger. ‘Je zou het wel de emancipatie van medische beroepen kunnen noemen’, zegt Van Bers.

Medisch hulpverleners zouden goed in deze context kunnen werken, denkt de opleidingsmanager, omdat ze breed zijn opgeleid. ‘Verpleegkundigen werken in een ziekenhuis veel meer binnen een afdeling, waarbij de diagnose vaak al is gesteld. Medisch hulpverleners worden juist opgeleid om, soms onder hoge druk, een diagnose te stellen en te handelen.’

Vierde speler
De acute zorg is al heel lang hetzelfde georganiseerd: huisarts, ambulance, spoedeisende hulp van het ziekenhuis. Misschien past hier een vierde speler tussen? Van Bers laat het kenniscentrum Zorginnovatie onderzoek doen naar dit idee.

Marleen Goumans, lector en programmadirecteur van het kenniscentrum, ‘werd wel enthousiast’ van het idee van Van Bers, zegt ze in een reactie. ‘Het zou ook een mooie manier zijn om studenten met de praktijk in aanraking te laten komen.’

Goumans ziet nog niet direct de hele stelselwijziging voor zich. ‘Cees denkt groter dan ik’, maar ze wil het graag eens proberen. ‘We hebben goed contact met gezondheidscentra op Zuid en zij hebben hier wel oren naar.’

Toch is dit geen gelopen race, waarschuwt Van Bers. ‘Het is een gevoelig onderwerp. Je zit immers ook aan andermans beroep en aan andermans geld. Dat van de spoedeisende hulp in dit geval. Toch hoop ik dat het ons lukt om bijvoorbeeld in Rotterdam-Zuid iets op te zetten, als pilot.’

Denken de andere opleidingen medisch hulpverlening, in Utrecht en Nijmegen, ook in deze richting? Van Bers grijnst breed: ‘Het is niet zo dat ik dat met hen heb besproken. Ik zou het wel leuk vinden als de HR dit als eerste kan klaarspelen.’

Olmo Linthorst