Hij snapte er helemaal niets van. Twee van de klasgenotes van Emile Schürmann kregen de kans een paar maanden in het buitenland te studeren, maar bliezen dat af. Reden: ze hadden net hun vriendje leren kennen. ‘Ze weten niet wat ze missen’, stelt Emile vol overtuiging.

De vierdejaars student bedrijfskunde MER kan het weten want hij ging vorig studiejaar wél. En hoe. Emile koos voor een universiteit in Shanghai maar deed er veel meer dan alleen studeren en uitgaan. Hij raakt er niet over uitgepraat.

Waar het gros van de exchangestudenten vaak niet veel verder kwam dan de campus en enkele disco’s, schoof Emile aan bij netwerkborrels van westerse expats. ‘Veel van hen waren ooit begonnen zoals ik, met een studieuitwisseling. Ik wilde in China een bedrijfje beginnen en ben daarom met die mannen gaan praten. Zo kreeg ik tips welke sites ik moest bezoeken en bij welke bedrijven ik moest zijn.’

Het mondde onder andere uit in een vliegtrip naar een plek in China waar hij enkele productiebedrijven bezocht. Vooraf had Emile bedacht dat hij MacBook-covers zou laten maken om naar Nederland te exporteren. Emile werd door een chauffeur van een van die bedrijven in een Mercedes van het vliegveld gehaald, en die chauffeur deed er vervolgens alles aan om Emile op de afgesproken tijd bij zijn baas af te leveren. Emile: ‘Hij ging zelfs tegen het verkeer inrijden. Om mij te helpen. Anders wordt mijn baas boos, zei hij.’

Spicy
De cultuurverschillen, ook op zakelijk gebied, bleken groot, weet Emile nu. ‘De baas van het bedrijf waarmee je zaken wilt doen, nodigt je uit voor een diner en dan bepaalt hij wat er gegeten wordt. Meestal erg spicy… Ook mocht ik niet zomaar beginnen met het drinken van mijn biertje; dat mocht pas als de baas zijn glas op tafel had geslagen.’ Tijdens het eten was het niet de bedoeling om over zaken te praten, dus vroeg Emile zijn potentiële zakenpartner, om het gesprek op gang te houden, naar wat reistips. Emile: ‘De baas liep daarna van tafel, bleef tien minuten weg en kwam terug met een uitgeprinte lijst met reistips. Hij vatte mijn vraag op als opdracht en dacht dat hij anders de order niet zou krijgen.’

Niet zelden eindigt een zakendiner in China in een flink drankgelag. Emile maakte dat nog niet mee, maar hoorde er wel over. ‘Bij serieuze deals gaan de twee bazen in een karaokebar enorm veel drinken. Pas aan het eind van de avond, als ze heel veel biertjes op hebben, wordt er een handtekening onder een contract gezet. Chinezen zeggen: als je dronken bent, ben je pas echt eerlijk.’

Taal leren
Om de cultuur echt te begrijpen moet je langer in China blijven, kreeg Emile tijdens de netwerkborrels te horen. ‘En ik moest doorpakken met het Chinees, de taal. Dat heb ik ook gedaan. Op de universiteit had ik tien uur per week Chinese les van een niet zo’n goeie docent. Ik heb daarom bijles genomen, bij een goeie docent. Dat doe ik nog steeds, via Skype.’

Expats kunnen je advies geven maar je moet het vervolgens ook nog opvolgen. ‘Ik doe dat omdat ik mij wil onderscheiden van die enorme massa bedrijfskundestudenten die jaarlijks afstudeert aan universiteiten en hogescholen. Ik wil iets doen wat anderen niet doen.’

In het najaar gaat Emile terug naar Shanghai om er af te studeren bij een consultancybureau. ‘En daarna wil ik een paar jaar bij zo’n bureau gaan werken om Nederlandse bedrijven te adviseren hoe ze de Chinese markt kunnen betreden.’ Ondertussen besteedt hij de verkoop van zijn MacBook-covers voor een deel uit aan een vriend.

Een langer verblijf in China ziet Emile ook wel zitten, vooral om de mensen en de cultuur nog beter te leren kennen. ‘Het is er zo extreem anders dan in het voorspelbare Nederland en dat geeft mij een kick.’

Tekst: Jos van Nierop
Fotografie: Emile Schurmann