Column Bart Siebelink: Egokwekerij Nederland
Gepubliceerd: 14 December 2015 • Leestijd: 1 minuten en 53 seconden • Bart Siebelink Dit artikel is meer dan een jaar oud.Mailtje van een student: ik kan de les niet bijwonen, want blablabla. De ene keer ligt het openbaar vervoer dwars, dan weer een verplichting elders of is ie ziek. En altijd eindigt het met de vraag of ik het werk dan maar per mail kan nakijken.
Dan zeg ik standaard nee. Niet uit onwil, maar ten eerste uit tijdgebrek, ten tweede omdat ik absentie niet wil belonen met een voorkeursbehandeling en in de derde plaats om het groepsleren niet te laten lijden onder allerlei individuele trajectjes. Een gemiste les haal je in bij een klasgenoot, niet bij je docent.
Maar dat is niet waarover ik het wilde hebben. Mijn ergernis betreft het onderliggende grote plaatje, namelijk de vanzelfsprekendheid waarmee wordt verwacht dat er tegemoet wordt gekomen aan allerlei individuele afwijkende wensen. Dit speelt trouwens niet alleen in het onderwijs, maar in alle lagen van de samenleving. Het zit in onze cultuur.
Testvraagje: wanneer heb je voor het laatst een les of vergadering meegemaakt waarbij iedereen aanwezig was?
Testvraagje: wanneer heb je voor het laatst een les, vergadering of bijeenkomst meegemaakt waarbij alle leden van de groep aanwezig waren? Ik eigenlijk nog nooit. We nemen allang genoegen met een opkomst van driekwart. We geven elkaar daarin ook veel ruimte. Gerechtvaardigd door de norm de ander vooral maar in zijn waarde te laten. En daar ligt de kern van het probleem. Normen en waarden zijn van sociaal bindmiddel eindeloos gedifferentieerd en afgegleden tot op maat gesneden verlengstukken van onze ego’s. Met andere woorden: We koesteren en bewaken onze persoonlijke normen en waarden als de virtuele buitengrenzen van ons ego. Wist je dat psychologen het niet respecteren daarvan al beschouwen als een vorm van geweld, ook al komt er fysiek geen centje pijn aan te pas? Dus laat je die ander maar beter in zijn waarde. Het is het gebed van deze tijd. Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons ons ego, zoals wij ook anderen hun ego vergeven. Ziedaar het credo van de individualisering, onthechting en desintegratie. Welkom in egokwekerij Nederland!
Waar is die ouderwetse saamhorigheid gebleven? Die momenten waarbij iedereen bereid is om al die ego’s bij elkaar in een kleine ruimte te laten passen. Kan dat nog wel? Jazeker! Laat ik bekennen dat ik jokte toen ik schreef mij geen enkele bijeenkomst met volle bak te kunnen herinneren. Want die bestaan wel. Laat ik verklappen dat ze plaatsvinden onder bijzondere omstandigheden. Bijvoorbeeld in langwerpige metalen zalen met krappe zitplaatsen, lange uitsteeksels en een sierlijke staart met een opschrift in de trant van KLM of Transavia. Valt het kwartje al?
Precies! Waarom ontbreekt er zelden iemand in het vliegtuig? Of wordt Schiphol soms ook plat gemaild met verzoekjes als ‘Hou hem nog even aan de grond, want mijn vergadering is uitgelopen?’ Conclusie: het kan! En dat is goed nieuws, want het is een lesje in nederigheid dat we ons op zijn tijd gelukkig allemaal laten welgevallen. Niks mis mee.
Bart Siebelink is docent TEXT & copywriting aan de Willem de Kooning Academie. Hij deelt deze column met Bart Bijl (IVL).
Begrijp er geen zak van, zal wel aan mij liggen. Misschien is me ego te groot? Valt het kwartje al?
Het is een goed punt wat daar wordt geraakt: het willen vliegen, daarvoor veel te doen en er dus te zijn. Het is natuurlijk maar de vraag of de lessen dusdanig overkomen dat het gemakkelijk is er te zijn. In mijn optiek is het antwoord niet altijd zo overtuigend. Kan een docent overbrengen dat je daar voor jezelf zit, dat het nut heeft en dat er daarmee iets leuks in het verschiet ligt? Nou nee, helaas niet altijd. Dan moet je dus van betere huize komen om niet gemakshalve te kiezen voor iets wat belangrijker lijkt. Bij deze lijkt deze column mij dus impliciet een oproep om de lessen te verbeteren.
Waarmee ik het eens ben is dit gedrag niet te belonen. Heel goed, want anders kwamen er nog minder mensen! Dit raakt dan weer de sancties die er zijn bij het vliegtuig. Zelf de dupe zijn van je gedrag.
‘Een gemiste les haal je in bij een klasgenoot, niet bij je docent.’
Je mag een docent dus niks vragen als je als student zijnde iets gemist hebt, dat vindt dan ook wel een beetje egoistisch..
Zoals Irene al zegt, nogal ego om te stellen dat je een gemiste les maar in moet halen bij een klasgenoot.
Als je als docent geen tijd hebt voor zulk soort dingen heb je misschien teveel taken op je bordje of…. juist ja.
Als een docent ziek is en de les uit valt (recent nog meegemaakt) dan krijgen de leerlingen ook geen mailtje over hoe we dit gaan oplossen. Les wordt gewoon overgeslagen, waarom was die les er dan? Inhalen bij mede leerlingen?