‘Doen jullie peer reviews?’
‘Zorgen jullie voor begeleiding van beginnende leerkrachten?’
‘Waar kunnen ze op jullie basisschool aan zien dat het niveau bij de pabo’s omhoog is gegaan?’

Tijdens haar bliksembezoek laat minister Bussemaker zien dat ze goed is ingevoerd. Met gerichte vragen slaagt ze erin om in een kleine drie kwartier redelijk diepgaand met studenten en docenten in gesprek te gaan.

De prestatie die de HR heeft geleverd, is niet mis, vindt ook de minister. De pabo kreeg als eindoordeel een ‘goed’, ook voor ‘standaard 3’ die meet of een opleiding afgestudeerden op bachelorniveau aflevert. Zes andere pabo’s scoorden ook een goed, maar de HR was de enige grote randstedelijke hogeschool die dit voor elkaar kreeg.

Trots op standaard 3
‘Dat we gewoon een goed hebben gekregen’, verzucht een docent. Het is loon naar werken, want de pabo heeft jaren achtereen structureel gewerkt aan niveauverhoging. Cindy Polet, oud-voorzitter van de examencommissie, zegt het op z’ n Rotterdams: ‘Dit is echt niet uit de lucht komen vallen. We hebben ons de pest gewerkt. Ik ben vooral trots op die ‘goed’ voor standaard 3.’

De aanwezige studenten staan in een groepje om de minister heen. Bussemaker wil weten waaraan zij merken dat het onderwijsniveau verbeterd is. ‘Er wordt hard gewerkt door de docenten, dat zie je’, antwoordt een student. ‘Wij vierdejaars lopen er tegenaan dat onze onderzoeksvaardigheden niet zo goed ontwikkeld zijn. Dat hebben de docenten gelijk opgepakt en de huidige derdejaars zijn al beter voorbereid.’

En wat vinden ze van de kennisbasistoetsen? ‘Het doel is supergoed, maar het is wel veel. In het derde jaar ben ik het vak gecijferdheid 1 bijvoorbeeld alweer een beetje kwijt. Door de kennisbasistoetsen haal je alles op, maar het is ook wel zwaar.’

Onderzoek
‘En wat hebben jullie als team gedaan om het onderwijs te verbeteren?’ Bussemaker schuift door naar de aanwezige docenten. ‘We zijn vier jaar geleden al gestart’, vertelt coördinator van de profileringsfase Josine Cats. ‘Toen hebben we een nieuw curriculum ontwikkeld waarin de landelijke kennisbasissen zijn geïntegreerd. Ook zijn we in die periode begonnen met onderzoeksvaardigheden. Daar zijn we nu al een stuk verder in. Tegenwoordig beginnen we al in jaar 1 met onderzoek.’

‘Gun beginnende leerkrachten een vaste klas en laat ervaren krachten invallen.’

‘Maar wat heeft jullie getriggerd om dit op te pakken? Er werd al best lang geklaagd’, vraagt Bussemaker door. Aarzelende gezichten. Dan: ‘We liepen soms achter op nieuwe ontwikkelingen in de praktijk, zoals opbrengstgericht werken (staat voor: het beste uit de leerling halen, red.). Nu lopen wij ook weleens voor op de scholen en brengen we nieuwe kennis binnen. Dat komt ook omdat we een kenniscentrum hebben waar we praktijkgericht onderzoek doen.’

Beginnende leerkrachten
Het gesprek gaat nog even door, over de moeilijke positie van beginnende leerkrachten (Bussemaker: ‘Waarom krijgen zij altijd de invalklussen? Gun de beginners juist een vaste klas en laat ervaren krachten invallen’), de vraag wat nu precies hbo-onderzoek is (Bussemaker: ‘Dit onderdeel blijft nog achter in de visitaties’) en het omgaan met ouders, wat veel studenten en afgestudeerden moeilijk vinden.

Dan eindigt het gesprek bij de actualiteit. De docenten vertellen dat de pabo nu een klas minder aanmeldingen heeft dan vorig jaar. Normaal zijn dat er tien rond deze tijd, nu negen. Bovendien moet nog blijken of de aanmelders überhaupt toelaatbaar zijn. Vanaf volgend collegejaar mogen zij pas aan de pabo beginnen als ze voor drie toelatingstoetsen zijn geslaagd, tenzij ze een vwo- of hbo bachelordiploma hebben. ‘Ook op de havo is er nu geen enkel profiel waarmee je automatisch toelaatbaar bent’, vertelt een docent. ‘Je moet altijd minimaal een van de drie toelatingstoetsen doen. Mbo’ers moeten alle toetsen doen.’

Worsteling
‘Dat doet wel een beetje zeer’, zegt een ander. ‘We zullen een deel van de mbo-instroom kwijtraken. Dat is iets waar wij als grotestadspabo mee worstelen.’

Bussemaker hoort het aan. ‘Maar er was ook een heel duidelijke roep om niveauverhoging’, brengt zij in. ‘Dit plan is bovendien in samenspraak met de sector tot stand gekomen. Ik zeg weleens: de lerarenopleiding is de belangrijkste opleiding die het hoger onderwijs heeft. Wij vertrouwen onze kinderen aan jullie afgestudeerden toe. Dat is een belangrijke taak en daarom kunnen we niet marchanderen met het onderwijsniveau.’

Tekst: Esmé van der Molen
Foto: Evelien van Vugt