Op die locatie hebben de geënquêteerden vaker dan op andere locaties te maken met bedreiging, belediging, diefstal en met geweld en agressief gedrag. Ook discriminatie komt er vaker voor. ‘Vooral mannelijke medewerkers (zowel onderwijzend als niet-onderwijzend) geven aan veelal slachtoffer te zijn geweest van incidenten’, zo staat in het rapport.

Zomer 2015
In totaal hebben 42 studenten en 16 medewerkers van de locatie Lloydstraat de per mail gestuurde enquête vlak voor de zomervakantie van 2015 ingevuld. Hogeschoolbreed namen 1.188 studenten en 777 docenten eraan deel. De uitkomsten van het onderzoek werden eind vorige maand bekend.

Jordi Caspers van onderzoeksbureau Integron geeft aan dat de respons op de Lloydstraat hoog genoeg is om er iets over te zeggen, terwijl directeur Maarten van Ogtrop van de RMU (haven- en logistiekopleidingen) daaraan twijfelt. ‘De respons is laag. Dat is jammer want wellicht is het geschetste beeld toch iets anders dan de realiteit’, oppert Van Ogtrop.

Vrouwelijke niet-onderwijsgevende medewerkers op RDM Campus geven aan zich niet altijd veilig te voelen.

Bedreiging
Op de locatie Lloydstraat geeft 5 procent aan het afgelopen jaar slachtoffer te zijn geweest van bedreiging. Onder de docenten lag dat percentage zelfs op 10 procent. Geweld en agressief gedrag komen nog vaker voor: respectievelijk 12 procent van alle Lloydstraat-respondenten en 20 procent van de Lloydstraat-docenten is er slachtoffer van.
Slechts 47 procent zegt zich veilig te voelen op deze locatie waar, meer dan op andere locaties, studenten en medewerkers plekken bewust mijden. 28 procent zegt dit weleens te doen.

Veiligheidsoverleg
Ondanks de lage respons neemt directeur Van Ogtrop de onderzoeksuitkomsten ‘uiteraard’ serieus. ‘Ik wil het verder onderzoeken. En ik zal de uitkomsten inbrengen in het zeswekelijkse veiligheidsoverleg dat we op het STC hebben. Ook zal ik aan studenten en docenten vragen wat we kunnen bedenken om het veiligheidsgevoel te verbeteren.’ De directeur weet in elk geval dat een medewerker die zich nogal agressief gedroeg inmiddels niet meer op de HR werkt.

Dat de medewerkers zich onveiliger zijn gaan voelen, wijten de Lloydstraat-medewerkers vooral aan het feit dat ze in 2012 nog op een andere locatie, Academieplein, zaten. Deze uitkomst correspondeert met het gegeven dat een aantal geënquêteerden ‘vmbo’ invulde op de vraag wie verantwoordelijk was voor bijvoorbeeld geweld en agressie; in het STC delen hbo-studenten en -docenten het gebouw met vmbo’ers.

Sfeer
‘Dat we in een omgeving zitten met ook mbo’ers en vmbo’ers, doet wel wat met de sfeer. Het is anders dan alleen met hbo’ers’, vertelt Van Ogtrop die ook wijst op het medewerkersonderzoek van het hele STC van twee jaar geleden. ‘Daar kwam een beeld uit dat docenten zich niet zo veilig voelden. Medewerkers hebben daarna een cursus omgaan met ongewenst gedrag gevolgd.’

Paul Goossens, op de HR adviseur integrale veiligheid, vindt het lastig om de aanwezigheid van mbo’ers en vmbo’ers te linken aan een lager veiligheidsgevoel. ‘Dat is voer voor sociologen. Als je naar vmbo’ers gaat wijzen, moet je ook naar het waarom vragen. We moeten geen stickertjes op mensen gaan plakken.’ Jordi Caspers van onderzoeksbureau Integron weet niet van het bestaan van onderzoeken die het veiligheidsgevoel van hbo’s en vmbo’s met elkaar vergelijken. Hij weet wel dat de HR het goed doet in vergelijking met andere hogescholen.

Laagdrempelig
Van Ogtrop vindt het zorgelijk dat, blijkt uit het onderzoek, onveilige situaties heel vaak niet worden gemeld. ‘Als er bijvoorbeeld seksueel getinte opmerkingen worden gemaakt, maar die persoon meldt dat niet, zal ik het niet weten. Misschien moeten we het makkelijker, laagdrempeliger maken om ergens melding van te maken. Dat je bijvoorbeeld een mailtje kunt sturen. Een goed protocol dus, en dan dat protocol ook naleven.’

Eens, zegt Goossens die bezig is met een agressieprotocol. ‘Dat je weet wat je te doen staat als je met agressie wordt geconfronteerd. Dat gaat van melden tot een eventuele aangifte en daarin staat ook welke ondersteuning een student of medewerker van de hogeschool mag verwachten.’ Goossens vindt vooral ook de terugkoppeling en nazorg belangrijk, dus dat je als organisatie aan het slachtoffer en zijn inner circle duidelijk maakt wat je met de melding gedaan hebt. Over de plek waar je met je melding moet zijn, is de veiligheidsmedewerker duidelijk: ‘Daar waar je je veilig voelt. Dat kan je directeur zijn, een decaan, een docent, een vertrouwenspersoon of bij de afdeling veiligheid.’ Consequentie daarvan is dat zulke mensen allemaal bekend moeten zijn met het agressieprotocol. Goossens: ‘Bij de HR Academy van de hogeschool kunnen teams overigens ook een training agressiepreventie aanvragen.’

RDM Campus
Naast de Lloydstraat wordt ook de locatie RDM Campus als minder veilig dan gemiddeld ervaren. Zo geven vooral vrouwelijke niet-onderwijzende medewerkers aan dat ze zich op RDM niet altijd veilig voelen. ‘Zij ervaren het voornamelijk onprettig als zij alleen langs grote groepen studenten lopen en missen toezicht of toegangscontrole.’

In vergelijking met 2012 zijn er op alle gebieden minder slachtoffers, met uitzondering van geweld en agressief gedrag. Hier is 4 procent slachtoffer van geworden, drie jaar geleden was dat nog 2 procent.

Verbaasd en blij
Dat het algehele veiligheidsgevoel is gestegen, verheugt Goossens. ‘Ik ben er verbaasd en blij over’, zegt hij. ‘Hopelijk hebben studenten voldoende kritisch vermogen gekregen om naar de wereld te kijken.’ Het veiligheidsgevoel wordt immers niet slechts bepaald door dat wat er daadwerkelijk – op de hogeschool – gebeurt. Goossens: ‘Mensen laten zich op verschillende manieren beïnvloeden; het gevoel wordt ook bepaald door de boze buitenwereld.’
Het onderwerp toezichthouders kan een verklaring zijn voor de stijging van het veiligheidsgevoel, denkt Goossens. ‘Toen er werd geënquêteerd, waren de toezichthouders er nog niet, maar er was al wel veel aandacht voor dat ze zouden komen.’

Voor de flinke daling van het percentage personen dat slachtoffer werd van diefstal (van 9 procent in 2012, naar 3 procent vorig jaar) heeft Goossens wel een duidelijke verklaring. ‘Dat heeft waarschijnlijk te maken met een sluitsysteem van de deuren van kantoren. Er worden geprogrammeerde sleutels gebruikt; als je zo’n sleutel kwijt bent, wordt hij gedeprogrammeerd.’

Tekst: Jos van Nierop
Illustratie: Sandra de Haan