‘Ik doe dit niet omdat het zo’n goedbetaalde klus is; ik heb opdrachtgevers die het dubbele uurtarief betalen. Maar ik wil jongelui graag iets leren over wat er in de praktijk speelt en dat vinden ze fantastisch.’ Jacques de Hooge (57) is al bijna dertig jaar zelfstandig ondernemer. Hij ontwerpt innovatieve software voor kleine en grote bedrijven, van besturingssystemen voor containerkranen in de Rotterdamse haven tot software voor non-invasief cardiologisch onderzoek. Hij verzorgt ook incompanytrainingen over softwareontwikkeling. Sinds 2012 geeft hij één dag in de week les bij de opleiding technische informatica. Dat doet hij met hart en ziel.

De Hooge houdt niet van boekenwijsheid. ‘Ik geef geen hoorcolleges. Bij mij is het: laptop open en aan de slag met aan de praktijk ontleende opdrachten. Studenten hebben zich thuis al voorbereid. Ik stuur ze linkjes naar websites waar het leermateriaal staat dat ik gemaakt heb. Flipping the classroom heet dat tegenwoordig – ik deed dat al voordat het in zwang kwam.’

Met vier andere docenten met veel praktijkervaring heeft De Hooge – in zijn eigen tijd – een nieuw curriculum ontworpen. ‘Dat was hard nodig, maar het kwam maar niet van de grond, vooral omdat in de loop van de jaren het idee had postgevat dat dit een bijna ondoenlijke operatie was. Voor ons was dat helemaal niet zo moeilijk’, zegt de softwareontwikkelaar. ‘De speerpunten van de HR zijn de haven en gezondheidszorg, en dat is precies mijn expertise. Ik weet door de opdrachten die ik uitvoer in die sectoren wat bedrijven van afgestudeerden verwachten. En als je weet wat er speelt, is het zo gepiept. We hebben het curriculum nu op papier staan.’

Angst

Maar nu het op het uitwerken en uitvoeren van het nieuwe programma aankomt, moet De Hooge stoppen met lesgeven. Door de aanscherping van de fiscale regels mogen zzp’ers sinds 1 mei niet meer voor de klas staan en de Hogeschool Rotterdam handhaaft die regels strikt. Daarom moeten vrijwel alle 650 zzp-docenten in dienst komen, maar dat wil De Hooge niet. ‘Ik kan functioneren omdat ik buiten het systeem sta. En ik heb de praktijk nodig om les te kunnen geven. Als ik in dienst kom, drogen mijn praktijkvoorbeelden op.’

‘Ik heb zelf geïnformeerd bij de Belastingdienst en de inspecteur heeft me verzekerd dat er geen enkel probleem is.’

De Hooge vindt bovendien dat de HR de fiscale regels veel te rigide interpreteert. ‘Ik heb zelf geïnformeerd bij de Belastingdienst en de inspecteur heeft me verzekerd dat er geen enkel probleem is. Ik werk met lesmateriaal dat ik zelf heb ontwikkeld en ik bepaal zelf wanneer ik lesgeef. Ik ben maximaal twee dagdelen per week beschikbaar, alleen op maandag en vrijdag. Er is dus geen sprake van een fictieve dienstbetrekking.’ De Belastinginspecteur wil dat volgens de zzp’er ook zwart op wit zetten, mits de HR de werkwijze die De Hooge beschrijft bevestigt.

Maar dat doet de hogeschool niet, stelt De Hooge. ‘Iedereen is van goede wil. Ze willen me graag behouden voor het onderwijs, maar er heerst angst. Voor de Belastingdienst, voor de accreditatie. Ze zien overal bedreigingen en daardoor missen ze kansen. Ik begrijp gewoon niet dat niemand bij deze hogeschool de moeite neemt om deze weg te bewandelen. Men wil wel, maar durft niet.’

Volgens Hans Maas, instituutsdirecteur Communicatie, Media en Informatietechnologie, ligt het iets anders. ‘We hebben deze casus via het expertteam van de HR voorgelegd aan de Belastingdienst en die heeft de wijze waarop De Hooge wordt ingezet als zzp’er niet goedgekeurd. Ik weet dat de Belastingdienst tegen hem iets anders heeft gezegd, het is dus een patstelling. We hebben tegen hem gezegd: kom toch in dienst, maar dat wil hij beslist niet.’

Ramp

Het wrange is dat De Hooge nog wel ingehuurd mag worden om te helpen bij het uitwerken van het curriculum in vakken. ‘Maar wie gaat die vakken geven’, vraagt hij zich vertwijfeld af. ‘Er zijn geen docenten die mijn vakken kunnen overnemen. Er vallen straks gaten in het programma. Het gevaar is dat er dan mensen komen die nooit in de praktijk hebben gewerkt. Die gaan lesgeven uit boekjes. Studenten krijgen dan niet het onderwijs dat ze nodig hebben.’

Het is voor De Hooge enorm frustrerend dat niemand bij de HR lijkt te zien welke ramp zich aan het voltrekken is. ‘Zzp-docenten zijn ontzettend belangrijk voor de onderwijskwaliteit.’ Maar hij heeft er genoeg van. ‘Ik trek mijn eigen plan wel. Ik word een beetje moe van de hogeschool.’

Eind juni heeft hij, met pijn in zijn hart, zijn laatste les gegeven. ‘Ik ga de studenten ontzettend missen. Ik vind lesgeven aan deze doelgroep enorm bevredigend. Het is anders dan het verzorgen van bedrijfstrainingen. Het klinkt misschien een beetje zweverig, maar er komt liefde bij kijken. Ik hou van mijn vak en ik mag de studenten graag. En dan kun je hen soms echt een stukje verder helpen. Maar het is gewoon afgelopen.’

Yvonne van de Meent

Dit is de eerste aflevering van een serie interviews met blijvende en vertrekkende zzp-docenten. De andere portretten lees je hier en hier. Lees hier meer over de uittocht van zzp-docenten op de HR.