De onderhandelingen over een nieuw Rotterdams college van burgemeester en wethouders zijn nog niet klaar en dat biedt de bestuursvoorzitter van de HR, Ron Bormans, de gelegenheid om nog eens wat ideeën bij de onderhandelende partijen neer te leggen. Bormans pleitte in tien punten, samen met Kristel Baele, voorzitter van de Erasmus Universiteit, voor een aantrekkelijker stad voor studenten, maar hij wil ook dat onderwijsinstellingen zich nuttig maken voor de stad.

Meer huizen en een beter imago

Zo kan de stad wel wat meer starterswoningen gebruiken, betere verbindingen met het openbaar vervoer naar campus Woudestein (Kralingse Zoom) en een internationaal profiel van Rotterdam als kennisstad. Maar ook vluchtelingen en buitenlandse studenten zijn wat Bormans betreft zeer welkom, gezien de tekorten op de arbeidsmarkt.

In het kader van de emancipatie zou Bormans graag gemeentelijke ondersteuning hebben voor projecten die de doorstroom van mbo naar hbo moeten bevorderen.

Bormans biedt de gemeente aan studenten burgerschapsles te geven of taalles aan vluchtelingen of buitenlandse studenten. ‘Goede beheersing van het Nederlands vergroot de cohesie’, schrijft hij, ‘en hun kansen om mee te kunnen doen in de samenleving.’

Samen met de EUR

Baele en Bormans vinden dat Rotterdam trots moet zijn op zijn hoger onderwijs en dat ook moet uitdragen naar buiten, zodat het imago van Rotterdam als kennisstad aantrekkelijk is voor studenten en voor innovatieve ondernemingen. Nu nog verdwijnen afgestudeerden te vaak naar Amsterdam of Eindhoven, zeggen de onderwijsbestuurders.

Tegen de polarisatie

Los van hun brief aan de onderhandelaars mengde Bormans zich afgelopen dinsdagavond ook in het debat over de maatschappelijke en politieke verhoudingen in Nederland. In debatcentrum Arminius las hij een brief voor aan vijf gemeenteraadsleden (Ellen Verkoelen (50PLUS), Dieke van Groningen (VVD), Chantal Zeegers (D66), Duygu Yildirim (PvdA, tevens docent van de Hogeschool Rotterdam) en Lies Roest (GroenLinks)) en zo’n dertig toehoorders. Daarin stelde hij dat de hogeschool het niet alleen moet hebben van de mentale en soms ook financiële ondersteuning van de gemeente, maar ook van een goede voorbeeldfunctie van haar politici.

De optredens van politici lekken door naar het onderwijs – en op dit moment is dat geen goed nieuws, maakte Bormans duidelijk. Niet alleen zijn discussies in de klas volgens hem verhard, ook noemde hij het voorbeeld van een docent die niet meer met zijn studenten naar de Tweede Kamer wil. Bormans: ‘De docent zei dat hij niet meer durfde. “Want voor je het weet worden daar weer allemaal mensen voor rotte vis uitgemaakt.”’

‘”Sterker door strijd” verwijst niet naar conflict’, zo refereerde Bormans aan het Rotterdamse stadsmotto, ‘maar aan sterker worden door samen te werken’.

‘Nieuwe pacificatie’

Bormans riep vanachter de preekstoel van Arminius, de voorheen remonstrantse kerk waar in navolging van Erasmus verdraagzaamheid werd verkondigd, op tot een nieuwe ‘pacificatie’, zoals die honderd jaar geleden ook plaatsvond. Destijds kwamen de leiders van katholieken en protestanten bijeen om een burgeroorlog te voorkomen, zo schetste Bormans. In plaats van onderlinge verschillen op te stoken, besloten ze tot een compromis. Daarmee beslechtten ze de decennia voortslepende schoolstrijd (openbaar en bijzonder onderwijs kregen vanaf dat moment evenveel geld) en het resulteerde in het algemeen kiesrecht voor mannen en even later voor vrouwen. ‘Democratie gaat niet alleen over het zoeken naar meerderheden, maar ook over het respecteren van minderheden’, zo hield Bormans het publiek voor.

Respect is ‘helemaal niet zo gek’

Bormans’ uitspraken konden op aardig wat bijval uit de zaal rekenen. Toehoorders riepen de aanwezige politici op om tijdens de collegeonderhandelingen over hun eigenbelang heen te stappen, voor het grote goed van de stad. Dieke van Groningen, raadslid namens de VVD, vertaalde de aansporing van Bormans als een oproep tot respect, ‘en dat is helemaal niet zo gek’.

Dreigend alternatief

Op de vraag uit het publiek waarom de pacificatie honderd jaar geleden nou precies gelukt was, gaf de spreker die na Bormans haar brief aan de politici mocht voorlezen, Sandra Phlippen, tot voor kort chef economie van het Algemeen Dagblad, een tamelijk gereformeerd antwoord: angst. ‘De politici konden toen misschien wel over hun eigen schaduw heen springen, omdat het alternatief heel dreigend was.’

Misschien kunnen we deze keer in plaats van de angst voor een burgeroorlog de handen ineenslaan vanwege de angst voor klimaatverandering? Het advies van Phlippen aan de politici was heel duidelijk: ‘Stel alles in dienst van de energietransitie!’

Tekst: Olmo Linthorst
Foto’s: Erno Wientjens