‘Toen ik de eerste keer van verlof terugkwam en wilde kolven, was er een ruimte met glazen wanden beschikbaar.’ Aan het woord is Lara Schot, docent bedrijfskunde. Ze heeft drie kinderen tussen 0 en 4 jaar, die alle drie geboren zijn in de tijd dat ze bij de hogeschool werkt. ‘Ik heb bij alle drie borstvoeding gegeven en ook gekolfd’, zegt ze. Aanvankelijk was dat op locatie Museumpark, nu op de Kralingse Zoom. ‘Het lukt allemaal wel, maar je moet er vaak eerst zo’n heisa om maken.’

Tegen een collega van haar zei de leidinggevende: ‘Hoe kom je erbij dat je onder werktijd mag kolven?’ De wet werd erbij gehaald en die is heel helder: je mag tot een kwart van je werktijd aan borstvoeding besteden. Maar die helderheid is er bij leidinggevenden dus niet altijd. ‘Je moet echt duidelijk maken dat je wilt kolven en dat je daar tijd en ruimte voor nodig hebt’, benadrukt Schot. ‘Inpassen in het rooster is in het onderwijs bovendien lastig.’

Volgens personeelsmanager Mariska Wit wordt niet bijgehouden welke werknemers borstvoeding geven – ‘het is een persoonlijke aangelegenheid en een thema dat soms als onplezierig onderwerp wordt ervaren om over te praten’.  Ze gaat ervan uit dat leidinggevenden op het punt van het ‘recht om te kolven’ de wet kennen, maar denkt dat het geen kwaad kan op het intranet HINT de wettelijke rechten nog eens te vermelden.

Veiligheid, rust en warmte

Vrouwelijke werknemers die borstvoeding geven, moeten van hun werkgever tijd en ruimte krijgen om melk te kolven: moedermelk af te tappen die ze later aan hun baby kunnen geven. Op de hogeschool maken ook studenten die moeder zijn geworden er gebruik van.

Voor kolven is een omgeving nodig die veilig, rustig en warm is, legt Schot uit. En ook daar gaat het tot nu toe niet altijd goed. Door inspanningen van kolvende moeders is het op locatie Museumpark nu goed voor elkaar, Schot noemt het ‘cosy’. Er is rust en de ruimte is afsluitbaar en biedt privacy. Maar dit was ‘in haar tijd’ niet zo.

Zelf werkt Schot nu op Kralingse Zoom en opnieuw gaat het niet vanzelf. ‘Hier zat de kolfruimte in het bouwdeel dat gesloten is.’ De tijdelijke kolfruimte voldeed volgens Schot niet echt: ‘In een archiefruimte kwam een hokje met een gordijn, een verrijdbare bureaustoel en een koelkast waarvan het vriesvak niet dicht kan en de temperatuur dus niet is te regelen. Er was geen tafeltje om je spullen op te zetten. In de koelkast zat schimmel. Terwijl hygiëne zo belangrijk is bij borstvoeding en kolven.’

Ook haar sleutel werkte niet voor deze ruimte. De eerste dag ging ze er toch maar naartoe. ‘Maar toen ik er kwam, stond er een man met een laptop in het hok die iets moest nakijken. Wel vreemd, wie kon er nog meer binnenlopen? Die eerste dagen ben ik tot twee keer toe gestoord. Het licht werkt met een sensor, en als ik dus een tijdje stilzit, gaat het uit. Iemand die de deur opendoet, ziet niet dat de ruimte bezet is.’ Haar collega maakte een keer mee dat er een monteur binnenkwam toen ze zat te kolven. ‘Hij hoefde “alleen maar wat te pakken”. Toen ze zei: “Dat is niet oké, je moet gewoon weg”, trok hij zich er niets van aan.’

Snel verbeterd

Overigens heeft ze veel lof voor haar manager en FIT Kralingse Zoom. ‘Er zijn snel dingen verbeterd. Er is bijvoorbeeld een bordje naast de deur gekomen waarop je kunt aangeven of de ruimte bezet of beschikbaar is. Er is een andere stoel gekomen en een tafel geplaatst. De koelkast heb ik zelf maar gepoetst. En ik heb inmiddels wel een eigen sleutel van de kolfruimte hier.’

Zelf kan ze wel leven met de improvisatie en slapstick die het kolven af en toe oplevert. ‘Het is mijn derde kind, ik red me wel. Maar voor anderen vind ik het heel vervelend dat ik moet zeggen: “Dit is het, succes ermee.” Jonge moeders zijn kwetsbaar en ik ben bang dat sommige borstvoeding om deze reden opgeven. Van alle ballen die ze al in de lucht moeten houden, laten ze deze dan vallen. En dat is zonde, want borstvoeding is heel goed voor moeder en kind.’

Babyboom op de Rochussenstraat

Op andere locaties is het ook niet altijd rozengeur en maneschijn. In 2016 deed een student onderzoek naar de kolfruimtes op de Rochussenstraat. Volgens de deelnemers aan dat onderzoek viel er nog veel te verbeteren: de beschikbaarheid, de hygiëne, de privacy, de inrichting, het comfort en de logistiek. De ruimte voldeed niet aan alle wettelijke eisen. Naar aanleiding daarvan is er het een en ander verbeterd aan de ruimte. Maar onlangs liep het opnieuw spaak door een babyboom op de locatie.

Met name op de maandag, met achttien kolvende moeders die per persoon toch al snel een halfuurtje nodig hebben, was één ruimte te weinig. De kolvende moeders probeerden via een WhatsAppgroep een rooster te maken, maar de druk op de ruimte leverde veel stress op.

‘Ik heb een aanvraag gedaan bij onze directeur en bij FIT voor een tweede kolfruimte’, zegt Sonja van Ockenburg, een van de vrouwen die de ruimte gebruiken. ‘Op deze mail is binnen twee dagen actie ondernomen en nu staat ook de EHBO-ruimte tot onze beschikking. Dat is erg fijn, maar niet altijd ideaal als hier om EHBO-redenen door andere mensen gebruik van wordt gemaakt. Tegelijk met een andere vrouw kolven in de ruimte komt dus nog steeds voor.’

Overal voldoen aan wetgeving

Het zorgen voor kolfruimtes die aan vrij nauwkeurig omschreven eisen voldoen, is een wettelijke verplichting. ‘Hoe moeilijk kan het zijn dit in één keer goed te regelen voor alle locaties?’, vraagt Lara Schot zich af.

Het lijkt erop dat dit nu gaat gebeuren. Raymond Pot, projectmedewerker en adviseur bij FIT, is bezig met een inventarisatie van de ruimtes, de staat van de ruimtes en de wensen van de bewoners van de verschillende gebouwen. ‘We hebben van het college van bestuur de opdracht gekregen te zorgen dat de ruimtes overal voldoen aan de wet- en regelgeving’, zegt hij. ‘Ik ben het er helemaal mee eens dat dit goed geregeld moet zijn, en op sommige plekken is het nu echt niet anno 2019.’

Volgens Jeroen Cok, woordvoerder van het college van bestuur, voldeden de kolfruimtes aan de wettelijke eisen, behalve die op de Kralingse Zoom. ‘Op locatie KZ is er sprake van een tijdelijke oplossing vanwege de sluiting van bouwdeel C. Vanuit FIT wordt er op zo kort mogelijke termijn een oplossing gezocht, zodat aan de richtlijnen wordt voldaan.’ Daarnaast geeft hij ook aan dat de kolfruimtes beter kunnen. ‘Dat de kolfvoorzieningen op HR verder aan de wettelijke eisen voldoen, betekent niet dat er geen kwaliteitsslag wordt gemaakt’, aldus Cok.

Inrichting waarbij je je prettig voelt

De inventarisatie is inmiddels zo goed als klaar. Pot: ‘De ruimte op de Kralingse Zoom voldoet inderdaad op dit moment niet. Op de Pieter de Hooghweg en de Max Euwelaan zijn geen kolfruimtes. We gaan met de bewoners van die locaties bekijken of die er moet komen, of dat ze gebruik willen maken van de ruimte op een andere locatie dichtbij.’

Daarna gaat FIT aan het werk met de ruimtes. Daarbij wordt een slag gemaakt die verdergaat dan de ‘kale’ wet- en regelgeving. ‘We willen dat iedereen die de ruimte gebruikt zich prettig voelt. Mijn collega Joke Koenders, binnenhuisarchitect, gaat zich bezighouden met de inrichting die in alle kolfruimtes in principe hetzelfde wordt. Ik ga over de technische faciliteiten zoals water, klimaat en stopcontacten. Voor het einde van dit jaar moet het allemaal geregeld zijn.’

Kolfruimtetest

Profielen inventariseerde met hulp van gebruikers de staat van de verschillende kolfruimtes (tabel alleen geschikt voor desktop).

Op de RDM is een EHBO-ruimte als kolfruimte te gebruiken;  op de Pieter de Hoogh en Max Euwe zijn vanwege de geringe omvang vooralsnog geen kolfruimtes.

* Dit zijn geen wettelijke eisen.

** De aanwezigheid van eventuele risico’s is lastig na te gaan; op de meeste locaties lijkt dit geen thema, alleen in de kelder van AP zijn ook ruimtes met chemische middelen/processen.

Tekst: Edith van Gameren

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?