Ik wilde niet onaangekondigd langskomen en sprak daarom eerst telefonisch met woordvoerder Koen Burgerhout. Ik was welkom zei hij, al vertelde hij er wel bij dat ze normaal gesproken zelf niet de publiciteit opzoeken met de testservice. Het zou de indruk kunnen wekken dat ze drugsgebruik promoten en dat is absoluut niet de bedoeling, legde hij uit. Om die reden wordt er ook geen reclame gemaakt voor het laten testen van drugs.

Het laat zien hoe ingewikkeld de situatie rondom verboden middelen eigenlijk is: productie, handel en bezit zijn verboden, maar het gebruik ervan is dat niet. Een van de redenen waarom gebruikers niet worden gecriminaliseerd is om de gezondheidsrisico’s zoveel mogelijk te beperken. Iedereen moet toegang hebben tot hulpverlening, zonder het risico gearresteerd te worden.

Daarnaast kan het testen van drugs de kans op een overdosering of het gebruik van vervuilde drugs helpen verkleinen. De overheid houdt op deze manier ook zicht op de drugsmarkt en kan ingrijpen wanneer er gevaarlijke vervuilde drugs in de omloop zijn. Iedereen met de Red Alert-app krijgt dan meteen een berichtje.

Eerst een aantal vragen beantwoorden

Met de xtc-pil in mijn zak loop ik naar binnen bij de polikliniek van Youz in het centrum van Rotterdam. Hier kan je op donderdagavond je drugs laten testen. Omdat het er meestal vrij druk is – en ik met al mijn vragen geen kostbare tijd van anderen wil innemen – heb ik een uurtje voordat de testservice opengaat afgesproken.

Ik word opgewacht door Burgerhout en preventiemedewerkers Gino Cornelius en Charlene Biesheuvel. Zodra we in een aparte ruimte zijn voor het consult pak ik het oranje xtc-pilletje uit mijn zak en geef het aan Biesheuvel. Voordat ze gaat kijken of de pil MDMA bevat, moet ik eerst een aantal vragen beantwoorden. Dat is een standaardprocedure, zegt Biesheuvel. ‘Om een beeld te krijgen van wat er op de markt gaande is, en te kijken of we de pil kunnen vinden in onze database.’

Ik vertel onder andere in welke stad ik de pil heb gekocht, hoeveel hij kostte en dat er volgens de dealer 200 milligram van de werkzame stof MDMA in moet zitten. Als het klopt wat hij zegt, is het een redelijk zware pil. ‘Gebruikers gaan uit van een dosis van 1 tot 1,5 mg MDMA per kilogram lichaamsgewicht’, weet Cornelius. Een hele pil zou voor mij dan te veel kunnen zijn. Het is dus niet alleen van belang om te weten wát er in de pil zit, maar ook hoevéél erin zit.

Een foldertje over ‘combi’s en mixen’

Cornelius vraagt waar ik het wil gebruiken – ‘in een club’ –  en of ik van plan ben om de xtc te combineren met andere middelen. Het eerlijke antwoord is ‘ja’, want ik ben wel van plan om er een paar biertjes bij te drinken. Niet zo’n goed idee volgens Cornelius: ‘Alcohol werkt verdovend en xtc stimulerend. Gevoelsmatig heffen die elkaars effecten op. Je voelt je daardoor minder dronken en je merkt minder van de xtc. Daardoor is de kans groter dat je meer xtc bijneemt en wordt de kans op een overdosis dus ook groter.’

Ik krijg een foldertje in mijn handen gedrukt over ‘combi’s en mixen’ dat ik thuis nog eens rustig kan nalezen. Ondertussen schraapt Biesheuvel een klein beetje van de pil af om er vervolgens een sterk zuur op te druppelen. Door de reactie geeft het goedje een kleur af die passend is bij MDMA. Al zegt dat nog niet alles. ‘MDEA of MDA geven dezelfde kleuring als MDMA, maar zijn andere stoffen met een andere werking’, zegt Cornelius. Ook blijkt uit deze simpele test niet of er eventueel nog andere stoffen zijn bijgemengd. ‘Misschien zijn er wel andere psychoactieve stoffen aan toegevoegd die mogelijk nog extra gevaren met zich meebrengen.’

De pil komt niet voor in de database

Met dit testje ben ik er dus nog niet. Er wordt vervolgens gekeken in de landelijke database, het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS). Als een pil met precies dezelfde kenmerken het afgelopen halfjaar is onderzocht, dan moet die in dit systeem zitten.

Biesheuvel omschrijft de pil – ‘Een enkele breuklijn. Rechthoek. Normaal oranje. Donker.’ – maar helaas komt de pil komt niet voor in de database. Als ik toch wil weten wat erin zit dan moet ik hem laten opsturen naar een laboratorium waar ze hem verder zullen onderzoeken. Dat is gratis, maar dan ben ik hem wel kwijt. Toch lijkt het mij wel een goed idee. Volgende week vrijdag kan ik bellen voor de uitslag. Ik krijg een kaartje mee met het telefoonnummer en het nummer van mijn pil.

Na het consult praat ik nog wat na met Burgerhout. Hij vertelt dat hij zich zorgen maakt, omdat drugsgebruik voor veel jongeren iets normaals geworden is. ‘Eerst was het onderdeel van subcultuur, maar door de opkomst van festivals is een aantal groepen bij elkaar gekomen en is het drugsgebruik genormaliseerd. Het is nu mainstream en daar maak ik me zorgen over, want drugsgebruik is gewoon nooit veilig.’

De uitslag van de test kan ik niet op papier krijgen, omdat dit door dealers gebruikt zou kunnen worden als reclame.

Criminaliteit en milieuvervuiling

Burgerhout vraagt zich hardop af of drugs nou nodig zijn om het leuk te hebben. ‘En staan mensen er weleens bij stil dat ze medeverantwoordelijk zijn voor criminaliteit en milieuvervuiling die met de productie en handel gepaard gaan?’ Maar hij is ook realistisch en weet dat het gebruik nooit helemaal zal verdwijnen: ‘Uiteindelijk zijn er altijd mensen die gebruiken. Tegen hen wil ik zeggen: kom dan in ieder geval op een van de testservices langs.’

De uitslag van de test kan ik niet op papier of via de mail krijgen, omdat dit door dealers gebruikt zou kunnen worden als reclame voor hun waar. Om dezelfde reden worden in dit artikel niet de naam en het merkje/logo op de pil genoemd en ook niet alle specifieke kenmerken van de pil beschreven.

Een week later bel ik daarom het telefoonnummer op het kaartje. Ik krijg te horen dat de pil tussen de 138 en 178 milligram MDMA bevat, en geen andere middelen. De andere kant van de lijn adviseert me om van het hoogste getal uit te gaan.

Ik ben blij met de informatie. Over het gebruik van een middel als xtc wordt zeer verschillend gedacht, maar het is fijn dat er een testservice is die voorlichting geeft en die zorgt dat het gebruik tenminste zo veilig mogelijk kan plaatsvinden.

Tekst en foto’s: Wietse Pottjewijd

Volg ons op Instagram