Ook voor de corona-epidemie, in januari, februari en maart, viel al op dat het aantal aanmeldingen bij de HR lager was dan in dezelfde periode het jaar daarvoor. Dat is nog steeds het geval, maar ondertussen is er wel een maatschappelijke crisis gaande en lijkt niets meer ‘normaal’. De inschrijving van nieuwe studenten is verlengd tot 1 juni. Het is de vraag of dat voldoende is.

Of de coronacrisis invloed heeft op de aanmeldingen van Nederlandse studenten is niet duidelijk; wel weten we uit Brits onderzoek dat van de studenten die naar het buitenland wilde, ongeveer de helft die plannen voorlopig in de ijskast zet.

Elke woensdag worden de cijfers – die van Studielink komen – bijgewerkt. Op 4 mei was het aantal gewogen* aanmelders 23,8 procent lager dan op hetzelfde meetmoment in 2019. De twee economische instituten HRBS en RBS staan er met respectievelijk -38,5 procent en -37,8 procent het minst goed voor. Hoe komen we aan die rode cijfers en wat kunnen we eraan doen? Fred Feuerstake, directeur HRBS, wil eerst de ‘eindstand’ van de inschrijvingen afwachten voor hij een reactie geeft, maar een aantal directeuren wil er nu al iets over zeggen.

Jeroen Oversier, Instituut voor Gezondheidszorg (IvG) – 14,0%

‘Wij hebben veel opleidingen met een numerus fixus: fysiotherapie, verloskunde, medische hulpverlening. Bij deze opleidingen is het aantal aanmeldingen structureel hoger dan het aantal plaatsen. Hier is dus geen sprake van een verwachte daling in instroom.

Bij verpleegkunde was vorig jaar een enorme stijging doordat de fixus daar toen af ging. Dan schiet de aanmelding even omhoog, nu normaliseert het, zou je kunnen zeggen.

‘Bij verpleegkunde was vorig jaar een enorme stijging doordat de fixus daar toen af ging.’

De herwaardering van de publieke sector, de verpleegkundigen die nu als held worden gezien, dat effect zit al in deze cijfers. Onze cijfers passen in een landelijke trend van dalende aanmeldingen.

In de kleine opleidingen zit veel beweging, de daling bij ergotherapie valt op (-29,8%, red.). Daar zetten we in op online open dagen, waarvan de toestroom overigens verschilt.

Wat de beweegredenen zijn van aankomende studenten, daar heb ik nu wat minder zicht op. Daarvoor mis ik het “praatje pot” met collega’s op de locatie. Ik kan me voorstellen dat leerlingen eerst even wachten met inschrijven tot ze meer zekerheid hebben over het afronden van hun examens in deze bijzondere tijd.’

Jeroen Chabot, Willem de Kooning Academie (WdKA) +68,3%

‘De toename bij ons is verklaarbaar: de aanmeldprocedure is veranderd. Voorheen meldden studenten zich direct aan bij de Willem de Kooning, deden toelatingsexamen en meldden zich dan pas aan bij Studielink. Nu melden ze zich eerst bij Studielink, doen de toelating en worden wel of niet bij ons aangenomen. Dus van de aantallen die je nu ziet, gaan er nog veel afvallen. En dit soort aantallen kunnen we ook helemaal niet kwijt.

Er is wel altijd een deel no show, studenten die uiteindelijk toch niet starten in september. Meestal rond de tien procent, maar er is niet echt peil op te trekken. Het volgende probleem is de internationale instroom. Het deel buitenlandse aanmelders is ongeveer even groot als vorig jaar, circa vijftig procent, maar hoeveel er daarvan daadwerkelijk komen weten we niet.

‘Het deel buitenlandse aanmelders is circa vijftig procent, maar hoeveel er daarvan daadwerkelijk komen weten we niet.’

De keuze voor kunst is een keuze voor een manier van leven. We proberen nooit te sturen op cijfers, maar op talent. Dit keer is de toelating ‘op afstand’ en daarmee lijken we wel iets meer mensen toe te laten dan anders. Of dat komt doordat je ze niet fysiek aan het werk ziet, of dat we met een bijzonder talentvol jaar te maken hebben, weten we niet.

Wat de totale hoeveelheid aanmeldingen betreft zitten we op ongeveer hetzelfde aantal als anders. We moeten 450 studenten selecteren en dat gaat lukken. Alleen leisure management is minder; dat is raar want corona of niet, mensen blijven vrije tijd houden die ze zinvol willen besteden. Juist nu is deze studie interessant!’

Robert van Ingen, Instituut voor de Gebouwde Omgeving (IGO) -35,4%

‘We zagen ook voor de coronacrisis al deze trend, al heb je het in februari echt nog over “dagkoersen”. Maar er komt een moment dat je er conclusies aan kunt verbinden en dat viel ongeveer rond de uitbraak van de coronacrisis.

Bij IGO zien we dat de daling, die al eerder was ingezet, bij sommige opleidingen doorzet. Met name bij logistiek en facility management. Dus daar verrast het ons niet. In tijden van hoogconjunctuur kiezen mensen minder snel voor die opleidingen. Bouwkunde en vastgoed en makelaardij zijn ook conjunctuurgevoelig; die opleidingen zijn eerder verdubbeld en dertig procent daling betekent nog altijd meer instroom dan twee jaar geleden.

‘We kijken naar onze profilering en denken na over herontwerp van bijvoorbeeld de logistieke opleiding.’

Maar er is wel iets aan de hand. We kijken naar onze profilering en denken na over herontwerp van bijvoorbeeld de logistieke opleiding. De arbeidsmarkt zit juist te springen om méér afgestudeerden van onze opleidingen.

We doen veel aan online voorlichting en de webinars worden goed ontvangen. De ‘bezoekers’ waarderen met name dat die door studenten en docenten gegeven worden. Bij facility management zien we dat al terug in de aanmeldcijfers. Het organiseren van webinars kan wellicht ook blijvend een mooie aanvulling zijn op onze wervingsactiviteiten in de toekomst.

De laatste weken is er al wel een stijging ingezet, de curve gaat wat steiler omhoog. Maar de komende weken gaan heel bepalend zijn; we zullen het niet helemaal inlopen. Geruststellend is wel dat we onze positie van marktleider voor de technische opleidingen in de regio handhaven, maar de cijfers zijn wel onderwerp van gesprek.’

HR: landelijke tendens

Het college van bestuur vindt het te vroeg om conclusies te verbinden aan de cijfers. ‘De aanmeldcijfers beschouwen we op dit moment als een onbetrouwbare indicator van het aantal studenten dat in september naar ons toe zal komen’, laat woordvoerder Jeroen Cok weten. ‘Sowieso zegt het getal op dit moment weinig omdat we de aanmeldtermijn verplaatst hebben naar 1 juni. Dus dan moeten we maar eens de balans opmaken.’

Hij wijst ook op een andere, volgens hem belangrijkere ontwikkeling: ‘De hogeschool leek aanvankelijk een uitzondering te zijn, dat is inmiddels al lang niet meer het geval. Het is een landelijke tendens. Er zijn hogescholen die lager uitkomen en wij komen in de buurt van het gemiddelde in de Randstad. Dat betekent dat er nog veel “zwevende” kiezers zijn die wij goed proberen voor te lichten met een permanente open dag. Daarmee weten we veel potentiële studenten te bereiken, inmiddels.’

*In de gewogen aanmeldingen is meegerekend hoe groot de kans is dat een aanmelder daadwerkelijk start, op basis van het aantal opleidingen waarvoor hij/zij zich heeft aangemeld.

Tekst: Edith van Gameren
Illustratie: Demian Janssen

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?

Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.