Wat vinden studenten?

We vroegen aan HR-studenten wat zij vinden van de balans tussen fysiek en online onderwijs, en wat de opleidingen doen om hen zich thuis te laten voelen. Bekijk de interviews in het filmpje. (Tekst gaat verder onder de video.)

‘Goede kennismaking is essentieel’

Vanwege de coronamaatregelen maakten veel traditionele introductieactiviteiten plaats voor fysieke en online activiteiten, waar het leren kennen van klasgenoten, docenten en de opleiding en het wegwijs van maken in MS Teams, centraal stonden. Ook zijn er kleinere klassen samengesteld en worden er vaste momenten ingeroosterd voor het bevorderen van sociaal contact.

‘Een goede kennismaking is essentieel’, legt Eline van der Scheer uit. Ze is coördinator jaar 1 en 2 van de opleiding ergotherapie en merkt vereenzaming bij eerstejaars. ‘Daarom is er extra aandacht besteed aan het creëren van binding tussen studenten en met de docenten.’

‘Het is nog te vroeg om conclusies te trekken, maar de beschikbaarheid via social media wordt als prettig ervaren.’

Studenten maken op de Instagrampagina van de opleiding kennis met docenten die zich introduceren met filmpjes, tweedejaars vertellen over hun ervaringen en er wordt uitleg gegeven over de verschillende systemen zoals Cumlaude, Hint en Teams. Van der Scheer hoopt met deze laagdrempelige strategie in contact te blijven met de student. ‘Het is nog te vroeg om conclusies te trekken, maar de beschikbaarheid via social media wordt als prettig ervaren’, zegt ze.

Klassen op postcode ingedeeld

De opleiding ergotherapie heeft die kleine subklassen samengesteld op postcode; studenten uit dezelfde of nabije postcodegebieden zitten tijdens het online-onderwijs bij elkaar. ‘Dat is bewust gedaan, zodat studenten ervoor kunnen kiezen samen te komen, te werken aan hun opdrachten en samen te reizen op dagen dat ze fysiek onderwijs hebben. Met dit idee hopen we de binding automatisch te creëren en te bevorderen. Hetzelfde hebben we gedaan voor leerjaar twee’, vertelt Van der Scheer.

Op de opleiding technische informatica (ti) is eveneens aandacht voor tweedejaars. ‘We moeten niet vergeten dat deze groep studenten ook maar een half jaar fysiek onderwijs heeft gehad’, geeft onderwijsmanager Erik van Dijk aan. ‘Ook zij missen de nodige binding.’ Ook bij ti zijn er kleinere klassen gemaakt die zijn ingedeeld op postcode. De maandelijkse slc-lessen zijn ‘gemengd’, met studenten uit beide leerjaren. Van Dijk: ‘Zo kunnen ze elkaar bijstaan bij vragen over verschillende vakken van de opleiding.’

‘Vakken uit jaar 1 en 2 lopen niet gelijktijdig. Daardoor kan een tweedejaars altijd een eerstejaarsvak volgen en vice versa.’

‘Vakken uit jaar 1 en 2 niet gelijktijdig’

Van Dijk benadrukt dat de huidige tweedejaars de meeste vertraging hebben opgelopen. Bij de roostering van dit jaar is daar rekening mee gehouden. ‘Vakken uit jaar 1 en 2 lopen niet gelijktijdig. Daardoor kan een tweedejaars altijd een eerstejaarsvak volgen en vice versa.’

Het is belangrijk dat studenten gezien worden, zich thuis voelen en zichzelf kunnen zijn, benadrukt Van Dijk. ‘We hebben geprobeerd tijdens de introductie duidelijk te maken dat ze elkaar kunnen en eigenlijk moeten helpen. Wat bij ons afwijkt van veel andere opleidingen, zijn de studentgestuurde subklassen in Teams. Het is hun eigen omgeving om samen te werken en zonder interventie van een docent in contact te zijn met elkaar.’

Community goed blijven vormgeven

Bij de opleiding ondernemerschap & retail management is eveneens gekozen voor het verdelen van klassen in deelgroepen. ‘We werken in de opleiding met een community-gedachte. Een leer-werkgemeenschap waar studenten, docenten en bedrijven samenwerken aan ondernemersvraagstukken. Als studenten hier onderdeel van zijn, worden ze superenthousiast. Het is belangrijk om dit goed te blijven vormgeven. Daarom hebben de studenten veel groepsgesprekken, individuele gesprekken en doen ze af en toe leuke activiteiten met elkaar, docenten en met ondernemers’, vertelt Janine Slootmaekers, onderwijsmanager van de opleiding.

De opleiding heeft inhoudelijk veel projecten waarbij ze nauw in contact staan met ondernemers. Een van de docenten is een Youtube-kanaal gestart met daarin filmpjes van deze bedrijven. ‘Met deze filmpjes worden de studenten geïnformeerd en brengen we het project dichter naar ze toe. Op deze manier proberen het ook contextrijk te houden’, aldus Slootmaekers.

FeedbackFruits bij chemie

Een andere opleiding die het eerstejaarsprogramma heeft moeten omgooien is chemie. Met de start van het nieuwe studiejaar wordt bij eerstejaars gebruikgemaakt van het programma FeedbackFruits, een website waar docenten introductiefilmpjes en quizjes kunnen uploaden, studenten hun werk kunnen inleveren en feedback kunnen geven op elkaar. ‘Na dit proces gaan de studenten met elkaar in gesprek over de gegeven feedback’, legt docent Joris Berding uit.

Hij vindt dat een online werkomgeving ook voordelen kan hebben. ‘We starten jaar 1 altijd met een project. Door een deel van het project online te doen is er tijd ontstaan om tijdens dit project de studenten via breakout-rooms tijdelijk op te splitsen in kleinere groepen en opdrachten mee te geven. Zo leren ze elkaar beter kennen en werken ze samen.’

‘Deze week vroegen we te zoeken naar een meme die iets zegt over henzelf. Zo blijf je op een vrolijke manier interactief en ontstaan er leuke gesprekken.’

Berding benadrukt het belang van kennismaken door dit proces langere tijd vol te houden. Zo krijgen de eerstejaars chemiestudenten elke week een vraag voorgeschoteld. ‘Deze week vroegen we te zoeken naar een meme die iets zegt over henzelf. Zo blijf je op een vrolijke manier interactief en ontstaan er leuke gesprekken.’

Experiment onder docenten

Ook is er gestart met een experiment vanuit de WERKplaats Inclusieve Pedagogiek en Didactiek. Daarin komen alle docenten van het eerste jaar die de projectgroepen begeleiden samen om thema’s zoals binding, effectief feedback geven en online motiveren te bespreken. ‘Het is belangrijk om de tijd te nemen en te reflecteren op onze eigen praktijk en ervaringen met elkaar, want ook voor ons docenten ontbreekt er de nodige binding. Dit experiment moet daar verandering in brengen’, aldus Berding.

‘Het is belangrijk om de tijd te nemen en te reflecteren op onze eigen praktijk en ervaringen met elkaar, want ook voor ons docenten ontbreekt er de nodige binding. Dit experiment moet daar verandering in brengen.’

Een instituut waar eveneens veel met projecten wordt gewerkt is de Willem de Kooning Academie. Het onderwijs op de WdKA is nauw verbonden met de praktische werkplaatsen op locatie, de stations. ‘Zoals de hout-, keramiek- en textielstations’, vertelt Miriam Bestebreurtje, onderwijsmanager op de WdKA. ‘Al het maak-onderwijs dat op locatie moet plaatsvinden hebben we centraal gesteld. Zo krijgen de eerstejaars twee keer in de week en tweedejaars een keer in de week fysiek les op locatie. Hier zijn we alles omheen aan het bouwen. Het aspect binding proberen we door het hele jaar te trekken door docenten te laten nadenken over de mogelijkheden om elkaar fysiek te zien.’

Vaste en lange dagen voor fysiek onderwijs

Ook op het Rotterdam Mainport Institute (RMI) zijn de klassen kleiner en worden de interactieve werkvormen fysiek gegeven. ‘De studieloopbaancoaching en het projectonderwijs is op locatie en de meer kennisgerichte stukken doen we online’, verklaart rmi-directeur Maarten van Ogtrop. ‘We hebben bewust gekozen voor vaste en lange fysieke dagen voor de eerstejaars, zodat ze een goede band opbouwen met de opleiding en hun klasgenoten.’

Het instituut blijft alert op mogelijke uitvallers de komende periode. ‘Binding en groepsdynamiek hebben veel invloed op de motivatie van studenten. We zijn daarom benieuwd hoe dit zich het komende jaar ontwikkelt in deze kleine klassen. Als er aanleiding toe is, is het mogelijk om de klassen te herschikken. Of dit de student goed gaat doen is een andere vraag.’

Thema binding belangrijk voor de HR

Volgens Ahmet Olgun, manager communicatie van de HR, is het thema binding erg belangrijk voor de hogeschool, zeker in deze tijden van onderwijs op afstand. Zo organiseren medewerkers van afdeling Studentwelzijn van de dienst Onderwijs en Ontwikkeling (OeO) onder andere elke dag een online startbijeenkomst, het Ochtendritueel. De bijeenkomst is bedoeld om studenten onderling te motiveren en in schoolritme te blijven.

Medewerkers van deze afdeling verzorgen ook online inbelmomenten in Teams waar eerstejaarsstudenten met vragen terechtkunnen over studeren op het hbo in het algemeen en bij HR in het bijzonder. ‘Studenten geven aan dat ze naast gerichte informatie over allerlei systemen en zaken als keuzevakken en online toetsing, ook meer behoefte hebben aan binding met hun opleiding, docenten en medestudenten.’

Tekst en video: Asli Kösker
Illustratie: Studio Krelis

Volg ons op Instagram

Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.