Eind jaren zestig kwamen studenten in Europese steden op voor beter onderwijs en de democratisering ervan. In 1969 bezetten zij het Amsterdamse Maagdenhuis. Dit herhaalde zich in 2015 toen het leenstelsel werd ingevoerd. Veel mensen zijn vergeten dat deze invoering gecompenseerd zou worden met een kwaliteitsimpuls op hogeschool en universiteit. Tot op heden is hier weinig van terechtgekomen.

Verder krijgen studenten momenteel colleges op afstand vanwege het coronavirus. Door de anderhalvemeter-maatregel van het kabinet is de kans reëel dat deze lessen via Teams en Zoom na de vakantie worden voortgezet. Digitaal onderwijs kan echter niet tippen aan fysiek onderwijs. Via het huidige teamen en zoomen is complexe materie lastig uit te leggen en ontbreekt het non-verbale van de klas. Hebben de studenten de stof daadwerkelijk begrepen?

Anno 2020 beginnen eerstejaarsklassen nog steeds met dertig en is overwerk bij docenten eerder regel dan uitzondering.

De belofte van het vorige kabinet was om de onderwijskwaliteit vanaf 2015 te verbeteren, zoals ik hierboven aangaf. Meer docenten en kleinschaliger onderwijs was het idee. Oud-minister Bussemaker beloofde met haar strategische onderwijsagenda 4.000 extra docenten. Anno 2020 beginnen eerstejaarsklassen nog steeds met dertig en is overwerk bij docenten eerder regel dan uitzondering.

Verder mogen we niet vergeten dat het economisch kapitaal van hoger opgeleiden onder druk staat. Ten eerste door het eerder genoemde leenstelsel, waardoor jongeren forse leningen afsluiten. Ten tweede verliezen zij door de huidige crisis als eerste hun bijbaan in café of restaurant. Zijn ze ten slotte afgestudeerd dan dreigen onbetaalbare woningen, flexibele arbeidscontracten en onvolledige pensioenen.

Zijn ze ten slotte afgestudeerd dan dreigen onbetaalbare woningen, flexibele arbeidscontracten en onvolledige pensioenen.

Bovenstaande pleit ervoor om het hoger onderwijs in ieder geval voor eerstejaars volwaardig op te starten. Zij beginnen met hun studietijd en lopen daardoor risico op het gebied van hun mentale en sociale gezondheid. Het afstandsonderwijs vergroot de eenzaamheid en ondermijnt de opbouw van een sociaal netwerk. Daarentegen ondervinden jongeren lichamelijk weinig last van het virus.

Het is verantwoord om na de vakantie fysiek onderwijs te verzorgen in kleine klassen met ondersteunende digitale hoorcolleges en kennisclips. Kleine groepen zijn coronaproof en hiermee wordt de beloofde kwaliteitsimpuls ingelost.

Maken het onderwijsministerie, hogescholen en universiteiten deze verbetering niet waar, dan is het net als in 1969 en 2015 tijd om op te staan voor kwaliteitsonderwijs.

Tekst: Pieter de Jong
Illustratie: Demian Janssen

Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?