Zoals Bianca Schaap. De student communicatie en multimedia had een bijbaantje in de horeca, maar met de lockdown werd dat onzeker. ‘Het was vooral afwachten. Krijgen we wel of niet uitbetaald? Ik had een nul-urencontract en er was nog veel onzekerheid over wat er ging gebeuren. Na een aantal weken met veel onduidelijkheid kreeg ik een mailtje dat mijn contract niet werd verlengd en dat ik binnen mijn contract niet meer zou worden opgeroepen.’

‘Lening bij DUO op maximaal’

Bianca had veel vaste lasten, die ze niet meer kon betalen. Vooral de huur van haar appartement en het collegegeld maakten het haar moeilijk. ‘Het vervallen van mijn horecabaan kwam aan als een grote klap. Ik heb mijn lening bij DUO op maximaal moeten zetten. Zelfs met deze lening kon ik mijn vasten lasten net niet betalen. Gelukkig is mijn vader mij tegemoetgekomen en heb ik de moeilijke maanden aan het begin van de eerste lockdown weten te overleven.’

‘Gelukkig kwam mijn vader mij tegemoet.’

Student gezondheidszorgtechnologie Anne van der Peijl zat in hetzelfde schuitje. Ook zij werd niet meer ingeroosterd bij haar horeca-bijbaan zodra de eerste lockdown van kracht werd. ‘Ik heb toen een lening bij DUO aangevraagd waarmee ik alleen de huur van mijn kamer kon doorbetalen en dat wilde ik ook zo laten. Door het wegvallen van mijn bijbaan verdiende ik geen geld meer om mijn andere vaste lasten te betalen, en daarom ben ik tijdelijk teruggegaan naar mijn ouders.’

‘Veel gewerkt om een buffer op te bouwen’

Uiteindelijk kwam Bianca via een vriendin aan een nieuwe bijbaan als barista. ‘Ook hier heb ik een nul-uren contract maar word ik vrij regelmatig ingepland. Ik ben vooral blij dat ik mijn rekeningen kan betalen. Om een goede buffer op te bouwen heb ik in de periode voor de zomervakantie ook heel veel gewerkt. Hier heeft mijn studie wel onder geleden; met de hakken over de sloot heb ik mijn derde jaar weten af te ronden. Ondertussen zit ik een bepaalde balans met werk, school en geld. Ik werk nu twee dagen in plaats van drie dagen en probeer mijn studieverplichtingen goed te verdelen over de week zodat het niet botst met mijn werk.’

‘Ik heb geen vakantie gehad, een bewuste keus om mijn spaarrekening te voorzien van een goede buffer.’

Toen de horeca weer openging, werkte ook Anne de hele vakantie door. ‘Ik heb geen vakantie gehad, een bewuste keus om mijn spaarrekening te voorzien van een goede buffer, zodat ik niet meer hoefde te lenen bij DUO en weer in mijn kamer in Rotterdam kon wonen.’

Nu in de tweede lockdown begint haar buffer weer op te raken. ‘Ik kan meer lenen, maar dat is voor mezelf een laatste optie. Ik heb daarom gesolliciteerd bij meerdere baantjes en me aangemeld voor een zorgklas, een verkorte cursus die ervoor zorgt dat je in de zorg kan werken. Alleen dit proces duurt langer dan verwacht. School blijft mijn prioriteit dus ik zoek een baan die ermee te combineren is.’

Van evenementenbeveiliging naar prikpost

Mirte Andeweg, student medische hulpverlening, werkte voor de coronacrisis als beveiliger en EHBO’er tijdens evenementen. Maar alle evenementen werden gecanceld en zo kwam ook zij zonder bijbaan te zitten. ‘Tot de zomer heb ik met behulp van mijn buffer en DUO weten te overleven’, zegt ze.

‘Tot de zomer heb ik met behulp van mijn buffer en DUO weten te overleven.’

Daarna zag ze een kans om te solliciteren als prikster. ‘Dankzij mijn studie is er in principe elke zomer wel vakantiewerk als medewerker van de bloedafname, op een prikpost, bijvoorbeeld bij een huisarts, apotheek of gezondheidscentrum.’ Ze is er heel blij mee: ‘Vooral in deze moeilijke en bijzondere tijden is dit een interessante baan omdat je veel verschillende mensen spreekt. Je hoort verhalen over patiënten die corona hebben gehad, sommige hebben zelfs op de ic-afdeling gelegen. Je ziet en maakt mee wat voor impact dat nog heeft op hen.’

‘Blij dat ik mijn vaste lasten kan betalen’

Mirte kreeg dankzij de crisis een contractverlenging van een jaar. ‘De werkdruk is momenteel zo hoog dat ze me eigenlijk nog nodig hadden. Dit kwam gezien mijn financiële situatie heel goed uit. Ik ben heel blij dat ik samen met mijn lening bij DUO en het inkomen van dit baantje mijn vaste lasten kan betalen. Er zijn genoeg mensen die dit niet kunnen. Ik moet zeggen dat het rust geeft en ervoor zorgt dat ik wat extra spaargeld kan opbouwen.’

‘Met de komst van corona ging alles verloren.’

Student lerarenopleiding Engels Wesley Winterswijk had voor de coronacrisis een bijbaan in het nachtleven, waar hij grote feesten organiseerde. ‘Leuke bijbaan met een vrij goede spreiding van mijn taken’, zegt hij ‘zodat mijn studie er niet door werd belemmerd. Met de komst van corona ging alles verloren. In eerste instantie dachten we dat het niet zo lang ging duren, maar we bleven alle feestjes continu verzetten.’

Geen trek in illegaal feestje

De druppel die de emmer deed overlopen viel voor Wesley vlak voor de zomer, toen zijn leidinggevende een illegaal feestje wilde organiseren. ‘Ik ben in april besmet met het coronavirus en ben toen goed ziek geweest. Vandaag de dag heb ik nog steeds last van mijn longen. Ik was vanwege de impact van het virus tegen het organiseren van dit feest, dus ben ik uit de organisatie gestapt. Het oplopen van corona heeft hier een grote rol ingespeeld.’

‘Ik was zwaar oververmoeid, continu aan het piekeren en gestrest.’

Einde bijbaan dus. Wesley teerde nog een tijdje op zijn spaargeld. ‘Maar op een gegeven moment was die buffer ook op en ben ik op zoek gegaan naar een bijbaan. Deze vond ik uiteindelijk in augustus als nachtportier in een hotel. Maar in december heb ik ontslag genomen, omdat ik het niet meer aankon. Drie dagen in de week werken op een school als docent in opleiding, twee dagen aan mijn studie en twee dagen werken als nachtportier heeft veel impact gehad op mijn mentale gezondheid. Uiteindelijk ben ik erachter gekomen dat ik een burn-out had; ik was zwaar oververmoeid, continu aan het piekeren en gestrest.’

Wesley is langzaam aan het herstellen van zijn burn-out, dankzij familie en vrienden. ‘Op dit moment red ik het met DUO en gedeeltelijk hulp van mijn ouders. Ik probeer in deze tijden vooral het positieve te zien en dit door te geven aan mijn leerlingen en iedereen om mij heen. Ik hoop dat we aan het eind van dit jaar terug kunnen naar een normale samenleving. Als je het positief bekijkt kan je er makkelijker naar toewerken denk ik.’

Waar kun je terecht met geldproblemen?

Als je tijdens het studeren in financiële problemen komt, kunnen de decanen samen met jou kijken of je wellicht in aanmerking komt voor voorzieningen en regelingen van de Hogeschool Rotterdam of particuliere fondsen.

Jaarlijks doet een op de zes studenten een beroep op het studentendecanaat. Dit zijn ongeveer zevenduizend studenten per jaar. Studentendecaan Dorie Geers constateert dat dit aantal vanwege de coronacrisis is toegenomen. ‘Met de eerste lockdown ontstond paniek onder studenten, omdat velen zonder werk kwamen te zitten, hun stage moesten afbreken of geen stage konden vinden. Veel van hen kwamen in acute geldproblemen, waardoor ze hun huur of het collegegeld niet konden betalen. We zijn met deze studenten gesprekken aangegaan om te kijken welke oplossingen konden worden gevonden.’

Profileringsfonds en noodfonds

Zo zijn er verschillende mogelijkheden binnen de Hogeschool Rotterdam. Bij het Profileringsfonds kunnen voltijd- en duale studenten terecht als zij in de eerste vier jaar van hun studie vertraging hebben opgelopen door bijvoorbeeld ziekte of familie-omstandigheden.

‘Bij de eerste coronagolf heeft het Rotterdamse Van Beek-Donner-fonds geld vrijgemaakt voor studenten die in financiële nood kwamen.’

Ook bestaat er een noodfonds dat bedoeld is om acute financiële problemen op te lossen. Bijvoorbeeld: een student wiens laptop is gestolen en die niet in staat is direct een nieuwe laptop te kopen. ‘De HR kan dan een lening verstrekken van maximaal 1000 euro, met als voorwaarde dat de student dit binnen hetzelfde studiejaar kan terugbetalen. In heel uitzonderlijke gevallen kan dit een schenking zijn’, aldus Menno Siljee, hoofd Studentenwelzijn. ‘En er zijn ook nog externe mogelijkheden’, vult Dorie aan, ‘zoals particuliere fondsen. Bij de eerste corona-golf heeft het Rotterdamse Van Beek-Donner-fonds geld vrijgemaakt voor studenten die in financiële nood kwamen. Verschillende studenten hebben gebruikgemaakt van dit mooie aanbod. Zij kregen als gift een aanvulling op hun “gemiste loon” over een periode van drie maanden.’

In bepaalde gevallen is er ook een uitkering te verkrijgen bij de gemeente. Deze uitkering valt onder de bijzondere bijstand (individuele studententoeslag), maar is volgens Menno lastig te verkrijgen. ‘Er zitten veel mitsen en maren aan, want er wordt ook gekeken naar de financiële situatie van de ouders. Het is niet de meest voor de hand liggende voorziening.’

Acute geldproblemen nu veelal opgelost

De studentendecanen zien bij de tweede coronagolf dat veel studenten hun financiële zaakjes op orde hebben. Zij hebben veelal hun acute problemen weten op te lossen door ander werk te vinden, terug te gaan naar hun ouderlijk huis of meer te lenen bij DUO. Ze zien echter wel een toename van psychische en motivatieproblemen, en om die reden zijn ze benieuwd wat op langere termijn de gevolgen van de coronacrisis zullen zijn.

Straks tegen de zomervakantie zullen studenten de balans opmaken over onder meer studievertraging

Straks tegen de zomervakantie zullen studenten de balans opmaken over onder meer studievertraging, verwacht Menno. ‘Dit kan eventueel leiden tot meer studenten die een beroep willen doen op het Profileringsfonds of de particuliere fondsen. Dan heb ik het vooral over langstudeerders, die geen studiefinanciering meer krijgen, waardoor ze in de knel raken.’

Hij benadrukt dat studenten met problemen moeten weten dat er samen met decanen en studieloopbaancoaches naar mogelijkheden gezocht kan worden om problemen op te lossen. ‘Dit kunnen financiële maar ook andere problemen zijn. Het is raadzaam om niet te lang hiermee rond te lopen en je te melden bij je studieloopbaancoach of een studentendecaan. Je vindt daar altijd een luisterend oor en samen kun je kijken naar een oplossing. Je staat er niet alleen voor.’

Tekst: Asli Kösker
Illustraties: Demian Janssen

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?