‘Ik verbaas me elke keer weer over wat eruit komt.’ Lector Ben van Lier heeft net een presentatie achter de rug waar studenten hebben laten zien welke oplossingen ze bedacht hebben op het snijvlak van blockchaintechnologie en ouderenzorg. ‘Vooral de groep die helemaal uit meiden bestaat doet het dit keer bijzonder goed, de heren moeten echt een tandje bijzetten’, zegt hij tevreden. ‘Deze meiden hebben een concept bedacht rondom dementerende ouderen, waarbij ze gebruik hebben gemaakt van het consensusalgoritme. Daarbij hebben ze zich echt ingeleefd in hun eigen grootouders, en een technische oplossing ontwikkeld die ook voldoet aan allerlei regelgeving, zoals de wet zorg en dwang.’

Van Lier werkt een dag in de week voor de HR; zijn grootste baan is die van directeur Strategy & Innovation bij Centric. Naast deeltijdlector bij Kenniscentrum Creating010 is hij ook nog deeltijdhoogleraar is aan de Steinbeis Universität in Berlijn. Hij heeft één been in het bedrijfsleven, en het andere in de wetenschap, op het gebied van bedrijfskunde en IT. Hij promoveerde aan de Erasmus Universiteit en specialiseerde zich in de ‘interface’ tussen organisaties en technologie. Sinds 2015 is hij lector op de HR en doet hij onderzoek naar Internet of Things, blockchaintechnologie en cybersecurity. Hij publiceert regelmatig over zijn vakgebied.

Vergrijzing als probleem

‘Wat betekent blockchain eigenlijk?’, zegt HRBS-docent Annemiek van Dillen, die samenwerkt met Van Lier in het derdejaarsproject van de opleiding business IT & management. ‘Op dat gebied lopen alle opleidingen achter bij de praktijk en dit is een manier om de praktijk de school binnen te brengen. In dit project zoeken studenten uit wat technologie kan bijdragen aan het verminderen van de druk op – en de kosten van – de ouderenzorg.’ ‘Vergrijzing is een groot bedrijfseconomisch probleem aan het worden’, zegt Van Lier, ‘als steeds minder mensen voor steeds meer mensen moeten zorgen houdt het een keer op.’

Technologie in de zorg – denk aan domotica, ‘slimme huizen’, en robotisering, kunnen een deel van de zorg overnemen. De besturing van die technologie, is echter een grote uitdaging. ‘En het brengt ethische vragen mee’, zegt Van Lier. ‘Als machines besluiten gaan nemen en ook nog gaan leren, wordt het een beetje onvoorspelbaar. Blockchain brengt nieuwe mogelijkheden in bestaande situaties, maar ook nieuwe bedreigingen waar we steeds over na moeten denken.’

‘Ondanks dat het moeilijk is, dóen ze het wel’

Het ‘consensusalgoritme’ Paxos staat centraal in het derdejaarsproject. Een complex algoritme, legt HRBS-docent Van Dillen uit, waardoor de lat meteen al hoog ligt in het project. ‘Ben laat de studenten eerst een zwaar wetenschappelijk artikel hierover analyseren, hij dwingt ze zich samen door iets taais en moeilijks heen te worstelen’, zegt ze. ‘Consensusalgoritmes zijn voor Nederland een relatief onbekend begrip’, zegt Van Lier. ‘Met consensusalgoritmes geef je machines een grotere autonomie van handelen. Paxos is de “moeder van” de consensusalgoritmes, dus als je dit begrijpt, ben je een stuk verder. We zijn drie weken bezig met het bestuderen van het artikel, in het Engels. Ze werken samen, bevragen elkaar over de tekst, delen hun kennis in de groep maar ook met andere groepen. En ondanks dat het moeilijk is, dóen ze het wel.’

Centric is zelf ook met blockchain bezig, zegt Van Lier: ‘Niet in de vorm van de bekende crypto currency maar wel op andere vlakken. We doen bijvoorbeeld bij de lokale overheid, waarvoor we een van de grootste software-leveranciers zijn, nu de eerste experimenten met het consensus-algoritme. We komen op terreinen die ook voor ons nieuw zijn, en soms komen studenten met oplossingen die misschien niet direct toepasbaar zijn, maar ons toch op ideeën brengen.’

‘Wij zijn de criticasters van de studenten’

Door zijn wetenschappelijke inbreng weet hij de studenten te enthousiasmeren de diepte in te gaan, en stijgen ze soms boven zichzelf uit, ziet Van Dillen. En ook zij als docent doet nieuwe kennis op. Van Lier is in het project duidelijk geprofileerd als vertegenwoordiger van het bedrijfsleven. ‘Samen met drie Centric-collega’s ben ik de opdrachtgever’, legt hij uit, ‘wij zijn de criticasters van de studenten.’ Daarbij legt hij veel nadruk op een degelijke onderbouwing van de bedachte oplossingen: ´Ze krijgen bij de opdracht een set documentatie mee en ze moeten ook terugkomen met een lijst van referenties. Daarbij kom je soms de raarste dingen tegen, soms hebben ze alleen een abstract gelezen van 150 woorden. Er wordt soms besmuikt over gedaan, maar je kunt niet zonder die kennis.’

Voor studenten is het programma ook nuttig omdat het een opmaat is naar Het Grote Afstuderen: ‘Door de kaders die wij aangeven wordt duidelijk hoe ze hun afstuderen kunnen aanpakken´, zegt Van Lier. ‘We leren studenten een goede focus aan te brengen.’ Ook het hameren op het belang van onderbouwing met referenties naar onderzoek is hier een goede generale repetitie voor het afstuderen.

‘We zijn structureel gaan bijdragen aan het onderwijs’

Van Lier kwalificeert zijn rol in het programma als ‘heerlijk’. Vandaar ook dat het al zo lang loopt, dertien jaar inmiddels, het stamt al van voor zijn lectoraat. Sterker nog: zijn bemoeienis met het project was de aanleiding voor de HR om hem te vragen lector te worden. ‘Het begon ermee dat wij als bedrijf werden gevraagd een bijdrage te leveren aan het onderwijs, bijvoorbeeld als gecommitteerde bij examens of door het geven van gastcolleges. Langzaam maar zeker bouwden we dat op. Collega’s van mij zijn ook op andere hogescholen actief, we zijn structureel gaan bijdragen aan het onderwijs. We doen daarnaast nog allerlei incidentele dingen en hebben altijd wel een plek of een opdracht voor een afstudeerder of stagiair.’

De langdurige relatie met Centric is prettig, legt Van Dillen uit. ‘Soms leggen bedrijven een probleem bij ons neer, waarvoor ze een ultieme oplossing verwachten.’ Maar dat is niet de uitkomst van de betrokkenheid bij het onderwijs, weet Van Lier: ‘Het eindproduct is een betere student.’

‘Docenten kunnen hier ook veel van leren’

De lector is op meerdere plekken bij het onderwijs betrokken. ‘De samenwerking is vaak een-op-een met studenten’, zegt hij. ‘Ik heb een paar afstudeerders, en ik geef ook gastcolleges bij de minor ‘innovations in logistics with IT.’ Zijn belangrijkste bemoeienis – naast natuurlijk zijn onderzoek – is met de opleiding bim.

In het project werken Van Lier en Van Dillen nauw samen, waarbij Van Dillen de studenten begeleidt. ‘Docenten kunnen hier ook veel van leren zegt ze. Hoe verdeel je de rollen? Hoe werk je samen? Ik moet me als docent verhouden tot de opdrachtgever – Centric – en tot de studenten. Onderwijskundig is dat interessant.’ ‘We leren in gezamenlijkheid’, zegt Van Lier. ‘Ik werk al tig jaar bij de HR’, zegt Van Dillen, ‘maar dit is een van de beste voorbeelden van terug laten komen in het onderwijs wat in het lectoraat gebeurt. Lectoren staan soms wat ver van ons als docenten af; hier heb ik als docent ook veel van geleerd.’

Lees ook:

Lector Gert-Joost Peek: ‘Je hebt de ivoren toren ook nodig’

Tekst: Edith van Gameren
Foto’s: Frank Hanswijk

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?