Student die bronvermelding vergat: ‘Hogeschool houdt er eigen definitie van plagiaat op na’
Gepubliceerd: 4 November 2021 • Leestijd: 2 minuten en 46 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.Luc Vermaat, student aan de lerarenopleiding Nederlands, vindt dat op de HR de regels over plagiaat moeten veranderen. Aanleiding is de sanctie die hij kreeg nadat hij op één plek in zijn eindopdracht de bronvermelding vergat. De student en zijn vader Dirk Vermaat, een advocaat, hebben een klacht ingediend bij de HR. Ze hebben ook het voornemen een civiele procedure te starten.
Het ontbreken van bronvermelding in een van de negen bijlages van de eindopdracht van het vak vakdidactiek kwam de inmiddels vierdejaarsstudent duur te staan. Hij moest, oordeelde de examencommissie, het werkstuk opnieuw maken en werd bovendien uitgesloten voor een tentamen waardoor hij een half jaar studievertraging denkt op te lopen.
‘Overtuigd dat veroordeling ongegrond is’
De student is het niet eens met de sanctie en deelde zijn ongenoegen inmiddels op zijn Facebookpagina. ‘Ik ben er volledig van overtuigd dat de veroordeling ongegrond is en met mijn advocaat ben ik op zoek naar soortgelijke zaken die wij eventueel in de zaak mee kunnen nemen.’
Luc Vermaat ontkent niet dat hij een bron is vergeten te vermelden. ‘Het gaat om een deel van een verslag dat ook online staat en waar ik geen bron bij vermeld heb. Ik pretendeer in mijn werk niet dat ik de ontwerper ben van het document. De opdracht als geheel is dat ik een lessenreeks moest ontwerpen. Ik heb daar werkvormen bij gezocht. Als ik de bron had vermeld was er niets aan de hand geweest’.
De Hogeschoolgids, waaraan de examencommissie van zijn opleiding zich moet houden en die een student wordt geacht te kennen, is echter duidelijk: er is sprake van plagiaat omdat er zonder correcte bronvermelding ‘gegevens, teksten, redeneringen of gedachten van anderen of uit eigen werk’ zijn overgenomen.
‘Definitie plagiaat komt niet overeen met wetboek’
In de ogen van Luc Vermaat houdt de HR er echter een eigen definitie van het begrip plagiaat op na. ‘Eentje die niet overeenkomt met welk wetboek dan ook en met alle gevolgen van dien voor een student’, stelt hij. Mede namens een medestudent die ook een sanctie kreeg voor het vergeten van een bronvermelding, schakelde de student een advocaat in, Dirk Vermaat (zijn vader). Die stelde een juridisch pleidooi op en stuurde dat naar het bureau klachten en geschillen van de Hogeschool Rotterdam.
Zowel in het civiele recht als in het strafrecht is er, aldus het pleidooi, slechts sprake van plagiaat als de auteur bewust aannemelijk wil maken dat iets van zijn hand is terwijl dat niet het geval is. De Hogeschoolgids ‘wijkt dus af van het commune recht’, stelt advocaat Vermaat. Terwijl ‘een hogeschool zich dient te houden aan de normen en waarden zoals die in de samenleving worden gesteld.’
Advocaat roept vijf getuigen op, onder wie Ron Bormans
De HR houdt zich volgens de advocaat niet aan het recht en daarom moet het besluit van de examencommissie worden vernietigd, stelt de advocaat die wil dat bij de hoorzitting van de klachtencommissie vijf medewerkers van de HR komen opdraven als getuigen. Het gaat om de docent ‘aan wiens handelen de sanctie is te wijten’, Lucs studiebegeleider, de directeur van de lerarenopleidingen, de voorzitter van de examencommissie en collegevoorzitter Ron Bormans. Die laatste ‘ten einde hem te ondervragen over het regime van straffen’.
Als de student dan toch gebonden is aan de regels in de Hogeschoolgids over plagiaat dan wordt de HR, stelt mr. Vermaat, nog altijd geacht onderwijs te geven aan de student. Daarbij hoort het pedagogisch vormen van die student. En daarbij hoort, stelt hij, dat de docent de student wijst op de gemaakte fout en in het kader van zijn leerproces in de gelegenheid stelt de omissie te herstellen zonder daaraan ‘draconische straffen’ te verbinden.
‘Pedagogisch onverantwoord om zo zwaar te straffen’
Luc Vermaat: ‘Het is pedagogisch onverantwoord om voor zo’n licht vergrijp zó zwaar te straffen. Ik word zelf opgeleid tot leraar, sta zelf voor de klas en zou het onverantwoord vinden om voor elke kleine fout de officiële weg te bewandelen. Net als bij een tentamen zou gekozen kunnen worden voor een punt aftrek.’
Mr. Arthur Stenfert Kroese, voorzitter van de examencommissie van het instituut voor lerarenopleidingen, ‘kan en wil’ op dit moment geen commentaar geven in deze lopende zaak. ‘Aangezien de examencommissie partij is in dezen’. Ook het platform van examencommissies en het college van bestuur willen nog niet reageren op zaken die nog in behandeling zijn.
Tekst: Jos van Nierop
Foto: via Luc Vermaat
Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie? 
Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief. 
Eerlijk, ik denk dat het geen kwaad kan als iemand eens even stevige rotschop geeft tegen de administratieve, bureaucratische kant van de Hogeschool. Te vaak heb ik mee moeten maken hoe een student uiteindelijk de dupe wordt van handelen van de HR als organisatie, en ze krijgen het elke keer toch voor elkaar om met regeltechnisch gehocuspocus zichzelf er onderuit te lullen. Geen bedrijf of organisatie zou klanten kunnen behandelen zoals de HR soms om gaat met haar studenten.
Klinkt alsof Luc tegen TurnItIn is aangelopen. Als docent snap ik de frustratie, maar vind ik het ook vreemd dat je bronnen niet gewoon in je document vermeld. Zeker met je afstuderen! Zo moeilijk is het niet om een bron aan te maken in Word, en om die in je document te hangen.
Wat ik helemaal jammer vind is dat er kosten moeten worden gemaakt om nota bene een bestuurslid op te komen laten draven. Alsof hij in de aankomende Corona-tijd niet betere zaken te doen heeft. Als we dan gaan schermen met definities van plagiaat dan ben ik er wel klaar mee en, helaas Greenroom, dan verwijs ik Luc door naar de hogeschoolgids 🙂
Ik hoop dat Luc en vader hier veel lering uit mogen trekken. Ik ben benieuwd naar de uitkomst!
@Diederik Het gaat niet om het afstudeerwerk.
De definities van wetenschappelijk plagiaat zijn strikter dan de definities van plagiaat in het burgerlijk recht, in alle mij bekende universitaire en academische stelsels van deze wereld. Een wetenschappelijk plagiaat is een schending van een professionele standaard, geen schending van de wet. Daarom spreekt men hier in het Engels ook van “scientific misconduct” (“wetenschappelijk wangedrag”).
Dit is goed te vergelijken met een loodgieter die een technische fout maakt in zijn opleiding en daardoor het MBO-diploma niet behaalt, ook al is deze fout niet in strijd met de wet.
Het juridische betoog van de student en zijn advocaat berust volgens mij dan ook op een categorisch misverstand.
https://youtu.be/oTgj3a4gNKo
Bovenstaand meneer Bormans zijn jaaropening van afgelopen schooljaar; vanaf minuut 10:00 wordt het interessant.
@Kevin, ik vond eigenlijk de eerste 1:21 het interessantste, daarna werd het een stuk saaier :P.
Meer on topic: deze situatie betreft een eindopdracht en een eindopdracht is een methode waarmee wordt gemeten of de student de stof beheerst en dit vak daarmee kan afsluiten. Een eindopdracht is geen deel van het formatieve proces, om te stellen dat je bij een eindopdracht “fouten mag maken” zou impliceren dat je dan ook maar met een onvoldoende zou mogen slagen voor het vak.
Er bestaat tevens een verschil tussen fouten op gebied van vakkennis en vaardigheden, en fouten op gebied van fraude, waarvan de laatste bij de examencommissie terecht komen. Een fraudemelding als deze wordt in principe gedaan omdat een student werk heeft aangeleverd wat niet van de student is, om te laten beoordelen als eigen werk.
Dat dit principe in deze situatie mogelijk te streng is toegepast aangezien het geen intentie van de student lijkt te zijn om het werk van een ander aan te leveren als eigen werk, is een ander punt wat apart beoordeeld kan worden. Ik ben ook heel nieuwsgierig hoe deze zaak uit pakt, ik denk wel dat gebaseerd op de regels de examencommissie volledig in haar recht staat.
De term “draconisch” van Dirk Vermaat kan ik me ook heel goed voorstellen maar een onfortuinlijke consequentie van het toelaten van het overtreden van plagiaatregels bij een eindopdracht als ‘vergissing’ is dat iedere intentionele plagiaatpleger zich op deze verdediging zou kunnen beroepen.
Een examencommissie hoort, mijnsinziens, consistent te oordelen over soortgelijke zaken, zonder dat ze daarin een arbitraire grens hoeven te trekken over wat redelijkerwijs een vergissing is. Zoiets zal ongetwijfeld voorkomen maar dat is niet iets wat je als standaard wilt, want daarmee introduceer je meer en meer willekeur in je beslissingen. Ik vrees dan ook voor Luc dat deze beslissing zal blijven staan.
Hopelijk kunnen we over een tijdje over de beslissing lezen!
Ik ben het volledig eens met @Greenroom. De hogeschool maakt het studenten soms veel te lastig om af te studeren. De opleiding die ik volg, heeft meerdere studenten die tot het afstudeertraject zijn gekomen, maar na een poging tot afstuderen, helaas zijn afgehaakt.
Zo is ook de student van onderstaande verhaal (zie link) nog steeds niet afgestudeerd. Hij moest simpelweg opnieuw beginnen met een nieuw afstudeeronderzoek en -stage.
De examencommissie houdt soms te veel vast aan hun regeltjes. Ook als alle redelijkheid en billijkheid zou resulteren in een andere beslissing.
Wie weet veranderd dat ooit nog, maar ik heb er weinig vertrouwen in!
https://profielen.hr.nl/2019/de-uitspraak-begeleider-moet-uitleggen-waarom-scriptie-onvoldoende-is/
@Langstudeerder. Uit je linkt blijkt inderdaad rommeligheid, maar de uitspraak was ook heel duidelijk: nieuwe begeleider en nieuwe tweede lezer. Inleveren na 2 maanden.
Als de desbetreffende student opnieuw moet beginnen, dan betekend dat dus dat hij óf niets heeft ingeleverd óf dat dat ondermaats was. Anders gezegd: hoe had de examencommissie hier anders moeten oordelen? Derde lezer toevoegen? Had de student dan wél opgemogen?
Níet alles gaat perfect op de HR. Soms zijn procedures star, en vaak heb je te maken met mensen 😉 Mocht je iets niet aan de haak vinden, neem dan áltijd contact op. Wat mij betreft zou Docent -> Opleidingsmanager -> IMR een hele mooie stap zijn.
En een fijn weekend! Voor iedereen. Blijf gezond!
Diederik
In een verwante plagiaatszaak is het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (cbho.nl) op 1/3/2021 met nieuwe jurisprudentie ten gunste van de student gekomen: slordigheden mogen niet zomaar gecriminaliseerd worden.
De speech van meneer Bormans slaat de spijker op de kop hier. Alhoewel schuld hier niet kan worden en mag worden afgeschoven op de docent in kwestie aangezien hij/zij hier ook maar simpelweg procedure volgt. Naar mijn mening moeten we nog eens goed kijken naar de Hogeschool Gids en de mogelijkheden onderzoeken voor verbeteringen erin. Niks is perfect zoals Diederik ook zegt en ook niet de Hogeschool Gids. Ik denk dat we hier wel wat in de winnen hebben als we er constructief en samen aan werken zowel voor de student in kwestie als huidige/toekomstige studenten en docenten.