Deze tweet van de collegevoorzitter werd woensdag met gemengde gevoelens ontvangen. Sommige mensen vonden dat de hogeschool direct open moest, zonder beperkingen. Anderen wezen op de risico’s: kan het wel veilig?

Laten we na de voorjaarsvakantie de definitieve keuze maken: we gaan volledig open. En stoppen met het meebewegen met het virus. Ooit moeten we die stap zetten en het moment is daar. De mentale en pedagogische schade loopt te hoog op. https://t.co/F38ACvtHld

— Ron Bormans (@ronbormans1) January 12, 2022

Bormans legt Profielen uit waarom hij het tijd vindt voor een andere strategie: ‘Ik denk dat het tijd is dat we als samenleving op een andere manier met het virus leren omgaan. Tot nu toe schaalden we af als er meer besmettingen waren, en op als de ziekenhuizen weer leegliepen. En we dachten van de zomer dat dat afgelopen zou zijn wanneer een groot gedeelte van de Nederlanders gevaccineerd was. Dat bleek niet zo te zijn. Het gebrek aan perspectief maakt studenten somber en doet medewerkers ook geen goed. Ik zou de komende weken graag gebruiken om de draai naar leven met het virus te maken. Ik hoor virologen aan talkshowtafels nu zeggen dat we nog jaren met het virus moeten leven, ik zou dat graag doen terwijl de hogeschool open is. Vanaf nu permanent, dat moet het nieuwe uitgangspunt zijn.’

In je tweet schrijf je dat je de hogeschool pas na de voorjaarsvakantie zou willen openen. Waarom niet maandag?

Bormans: ‘Om te beginnen omdat dat niet reëel is. Je opent en sluit een hogeschool niet met een druk op de knop. Dat is veel complexer dan mensen denken. En ook uit zorgvuldigheid. Zodat we met elkaar het principiële besluit kunnen nemen open te gaan en open te blijven en zorgvuldig de psychologische barrière te nemen die er nog is. Als hogeschoolbestuurder heb ik een zorgplicht naar studenten en medewerkers: terwijl we Omikron uit laten razen, houden we de hygiënemaatregelen nog eens tegen het licht en voeren we gesprekken met mensen die absoluut geen risico op besmetting kunnen of willen lopen. Niet iedereen staat te springen om weer in groepen samen te komen We moeten een manier vinden om met mensen om te gaan die niet besmet mogen raken. En daarna kunnen we open en blijven we open. Tenminste, dat is wat ik graag zou zien.’

Het ziet er nu naar uit dat het kabinet vrijdagavond tijdens de persconferentie zegt dat het hoger onderwijs maandag weer open mag. Wat betekent dat voor de Hogeschool Rotterdam?

Bormans: ‘Ik wacht het advies even af, want het is nog niet duidelijk wat ‘opengaan’ in dit geval precies betekent. Er liggen momenteel verschillende scenario’s waarin we opengaan met 1,5 meter afstand en onze gebouwen maar voor dertig procent bezet zijn, maar er zijn ook scenario’s waarin onderwijsinstellingen met een halve bezetting opengaan. In beide gevallen is dat niet honderd procent open en blijft een gedeelte van het onderwijs online. Als ik heel eerlijk ben, denk ik dat er maandag vrij weinig verandert. We zitten bij veel opleidingen in de toetsweken dus het zou toch niet heel druk zijn op locatie. Grotere veranderingen zouden pas over een paar weken zichtbaar worden. Veel mensen in de organisatie geven aan dat ze de tijd willen nemen om zorgvuldig naar een maximale en blijvende opening toegroeien.’

Wordt het opheffen van dit soort maatregelen eigenlijk met bestuurders overlegd of krijgen jullie ook tijdens de persconferenties te horen wat er allemaal gaat veranderen?

Bormans: ‘Er vindt permanent overleg plaats, daar schort het niet aan. Voorafgaand aan de persconferenties lekt er meestal al wel het een en ander, zoals nu ook weer. En meestal krijgen wij vlak voor de persconferentie inzage in de brief waarin de nieuwe richtlijnen voor het onderwijs beschreven staan. Dat blijft dus kort dag. Het moge duidelijk zijn dat er op de ministeries weinig gevoel is voor en kennis over de uitvoeringskant van wat er nodig is om het onderwijs weer op te starten. Er heerst een soort maakbaarheidsdenken waarin het kabinet aankondigt dat dingen weer mogen en ze ervan uitgaan dat dat dan ook direct gebeurt. Maar zo’n hogeschool is geen knop op een dashboard waar je aan kan draaien. Er moeten roosters gemaakt worden waarin we proberen mensen bij elkaar te brengen in de juiste context op de juiste plek. Dat hebben we altijd al gedaan dus dat kunnen we ook wel, maar of en hoe dat gaat heeft te maken met regels rondom bezettingen en mogelijke besmettingen. Ook daarom zou ik liever nog een paar weken wachten, want ik vermoed dat we dan echt open kunnen.’

Het is een mooi streven om binnenkort open te gaan en daarna nooit meer volledig af te schalen, maar wat doen we als de besmettingen toch weer toenemen?

Bormans: ‘Ik hoop dat we dan lokaler in kunnen grijpen. Nu moet de hele hogeschool dicht omdat er landelijk veel besmettingen zijn. Als er straks veel besmettingen op een opleiding zijn, hoop ik dat we de mogelijkheid hebben om het onderwijs voor een aantal klassen online aan te bieden totdat iedereen uit quarantaine kan en het onderwijs op locatie weer veilig door kan gaan.’

Stel: het kabinet kondigt vrijdagavond aan dat het onderwijs weer open kan, maar de hogeschool besluit dat er meer tijd nodig is om de transitie naar fysiek onderwijs mogelijk te maken. Heeft de hogeschool dan de vrijheid om die ruimte te pakken?

Bormans: ‘Ja, wij hebben de vrijheid om het onderwijs aan te bieden zoals dat ons goed dunkt. Toen het onderwijs op locatie afgeknepen werd, hadden we niet de vrijheid om tegen dat beleid in te gaan. Zoals concertzalen nu ook niet open mogen. Maar wanneer er straks ruimte gegeven wordt om meer fysiek onderwijs aan te bieden, mogen we de tijd nemen om dat op te starten zoals wij denken dat dat goed is. Zorgvuldigheid is een groot goed. Studenten en medewerkers moeten perspectief hebben en de wetenschap dat we zorgvuldig handelen. En hoe dat gaat, bespreken we vrijdagavond na de persconferentie, want dan weten we pas echt wat er mogelijk is.’

Tekst: Tosca Sel
Foto: Frank Hanswijk

Volg ons op Instagram