Medewerkers van de Hogeschool Rotterdam die kampen met ernstige menstruatieklachten moeten menstruatieverlof kunnen opnemen. De centrale medezeggenschapsraad (cmr) wil dat het college van bestuur dit mogelijk maakt.

‘De HR zou de aanjager kunnen zijn van deze maatschappelijke verantwoordelijkheid’, staat in het bespreekdocument dat eind deze maand op de agenda staat van de cmr-vergadering met het college.

De HR moet een veilige omgeving creëren voor medewerkers met ernstige menstruatieklachten en dat moet in de ogen van de cmr worden vastgelegd in het HRM-beleid. ‘Zodat zij zonder consequenties gebruik kunnen maken van het menstruatieverlof.’ Net als bij veel andere organisaties is er op de HR geen formeel menstruatieverlof.

Taboe afhalen van praten over menstruatieklachten

Een formeel menstruatieverlof zou, stelt de cmr, het taboe ervan moeten afhalen om over menstruatieklachten te praten met je leidinggevende. Rajiv Girwar, cmr-lid en opsteller van het bespreekdocument: ‘Door het onderwerp bespreekbaar te maken hoop ik dat wij allemaal snappen dat dit voor veel mensen een issue is, zodat we hier zonder moeite over durven te praten en het vastleggen in een verlofregeling.’

De cmr verwijst naar een door FNV Young & United gedane peiling onder zo’n drieduizend werkende jongeren. Daaruit blijkt dat driekwart van de Nederlanders onder de 35 jaar positief staat tegenover het invoeren van menstruatieverlof. ‘Van de jonge mensen die menstrueren, geeft 89 procent aan hun werk minder goed te doen in die periode van de maand’, schrijft het FNV in een nieuwsbericht daarover. ‘Toch wordt dit nauwelijks besproken op de werkvloer’.

In Japan bestaat menstruatieverlof al lang

Er zijn landen, zoals Japan, waar al heel lang menstruatieverlof bestaat, zegt Duygu Yildirim. Zij is docent aan de HR en was de afgelopen vier jaar als PvdA-gemeenteraadslid in Rotterdam pleitbezorger voor het gratis verstrekken van menstruatieproducten in (openbare) toiletten én ook voor een menstruatieverlof.

‘Menstruatie en de klachten die sommigen hiervan ondervinden zijn helaas al veel te lang een taboe’, motiveerde Yildirim eerder in de gemeenteraad. ‘De gemeente heeft een voortrekkersrol als het gaat om inclusie en participatie. We willen graag dat ambtenaren van de gemeente een afspiegeling zijn van de stad. Vrouwen zijn onderdeel hiervan.’

Yildirim is het eens met het pleidooi van de cmr. ‘Als je dit erkent als verlof-categorie, erken je dat het bestaat en erken je dat er mensen met deze problemen rondlopen op de hogeschool. Daarmee kun je het onderwerp bespreekbaar maken en er begrip voor krijgen dat mensen tijdens hun menstruatie chagrijnig kunnen zijn door ernstige pijnklachten of zelfs gewoon niet kunnen werken hierdoor.’ 

‘Als verlof er komt, moet HR het actief communiceren’

Als het menstruatieverlof er komt, is het belangrijk dat de HR dat actief communiceert, stelt Yildirim. ‘Dat faciliteert het gesprek.’

Yildirim denkt niet dat er op grote schaal misbruik zal worden gemaakt van het menstruatieverlof. ‘Als je maandelijks ernstige klachten hebt, loop je honderd procent zeker bij een arts. Dus kunnen ze sowieso aantonen dat ze klachten hebben.’

Het pleidooi van Yildirim, namens de PvdA, om menstruatieverlof in te stellen voor Rotterdamse ambtenaren heeft nog niet tot het invoeren van een dergelijk verlof geleid. Op haar vragen van begin dit jaar antwoordde het college van b en w negatief. Het college zegt het belangrijk te vinden ‘om menstruatieklachten bespreekbaar te maken’ en vindt dat dit in de gesprekken met de leidinggevende kan gebeuren.

‘Hierin wordt onder meer de vitaliteit en het welzijn van de werknemer besproken. Vanwege de gevoeligheid van het onderwerp is een sfeer van veiligheid en vertrouwen bij de gesprekken essentieel. Daarom investeren we in inclusief leiderschap, met als doel de leidinggevende te leren inclusief te denken en handelen.’

‘Afspraken over het later inhalen van de uren’

Verlof vanwege menstruatieklachten is in overleg met de leidinggevende ook mogelijk, stelt het college dat er wel aan toevoegt dat er afspraken moeten worden gemaakt ‘over het op een later tijdstip inhalen van deze uren.’ Het invoeren van menstruatieverlof is een onderwerp voor in dit geval de cao gemeenten, schrijft het Rotterdamse college in haar antwoorden. In de huidige gemeente-cao wordt er geen melding van gemaakt. In de cao van het hbo evenmin.

Duygu Yildirim heeft er vertrouwen in dat dat wel gaat gebeuren. Met succes pleitte ze namens de PvdA eerder voor het via de Rotterdampas gratis verstrekken van tampons en maandverband aan minima. ‘Daar werd eerst heel lacherig over gedaan’, vertelt Yildirim. Ze wijst ook op het Albeda Startcollege waar de menstruatieproducten gratis worden verstrekt: ‘Zij merkten dat er meiden zijn die spijbelden omdat ze die producten niet konden betalen. School en stage worden dan gemeden. Ga dus niet lacherig om met dit onderwerp.’

Tekst: Jos van Nierop
Illustratie: Demian Janssen

Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.