Cmr wil genderneutrale toiletten op alle locaties
Gepubliceerd: 4 February 2022 • Leestijd: 1 minuten en 24 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.Op alle locaties van de Hogeschool Rotterdam moeten genderneutrale toiletten komen. Dat vindt de centrale medezeggenschapsraad (cmr) die wil dat de HR rekening houdt met de divers samengestelde hogeschoolgemeenschap.
‘Op dit moment is er op de Hogeschool Rotterdam slechts één locatie waar een genderneutraal toilet is, de Willem de Kooning Academie’, schrijft de raad in een bespreekdocument dat aanstaande maandag op de agenda van het overleg van de raad met het collegebestuur staat.
‘Alle groepen faciliteren’
De cmr wil graag dat genderneutraal sanitair op alle locaties wordt aangeboden. ‘Mogelijkheid hiervoor is dat een aantal bestaande sanitaire gelegenheden een ander label krijgen (bijvoorbeeld ‘WC’ in plaats van ‘M’of ‘V’, red.) waarin wordt meegewogen dat alle groepen binair/non-binair binnen de HR gefaciliteerd worden.’
Bij alle toiletten de aanduidingen ‘M’- en ‘V’ vervangen door ‘WC’, gaat de medezeggenschapsraad wat te ver. ‘Er zijn ook groepen die zich beter voelen bij de traditionele setting van toiletten’, schrijft de raad in haar bespreekdocument.
‘Toiletten gelijkgesteld aan klaslokalen en kantines’
De Hogeschool van Amsterdam besloot afgelopen najaar om bij een deel van de toiletten de aanduidingen ‘M’ of ‘V’ weg te halen. ‘In all-gender toiletten doet iemands gender er niet toe’, schreef de Amsterdamse hogeschool in een bericht aan haar studenten en medewerkers. ‘Onze toiletten stellen we daarmee gelijk aan andere openbare ruimtes zoals onze klaslokalen en kantines, die ook niet seksegescheiden zijn.’
Uit het ‘Grote gender- en geaardheidonderzoek’ dat Profielen ruim vier jaar geleden uitvoerde werd duidelijk dat zeker niet alle geënquêteerden zitten te wachten op genderneutrale toiletten.
Genderfluïde, transgender, transseksuele en non-binary studenten zouden de toiletten op prijs zouden stellen en er ook gebruik van maken, kwam uit het onderzoek. ‘Andere studenten hebben minder met dit concept. De helft van de studenten heeft er geen behoefte aan en zou zelfs liever een ander toilet gebruiken. Vooral mannen moeten er niets van hebben’.
Tekst: Jos van Nierop
Foto: Edith van Gameren
Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief. 
Hoe meer WOKE, hoe beter,.. Totdat niemand zich meer thuisvoelt en we totaal van de wetenschap zijn losgezongen, op school Nota bene..
Ik vraag hierbij aan de CMR waarom ik geen eigen toilet heb met goude kranen, Kerozine en een Helipad.
Ik identificeer mij namelijk als Aanvals-helicopter van Jef Besos.
Zit je daar nou echt beter op je gemak, met de deur dicht. Ik weet het niet hoor. En wat denken anderen dan van mij als ik daar binnenloop als hetero? Dat ik een lhbtiqplus-weet-ik-het persoon ben? Hoe neutraal is dat? Kan iemand mij vertellen of het toiletpapier inderdaad uitgevoerd is in de regenboogkleuren? Ik ga het zelf nooit zien namelijk. Hoe meer toiletten hoe beter denk ik, maar als het bericht rond 1 april geplaatst zou zijn had ik er minder van opgekeken.
De HEMA heeft ook toiletten voor iedereen. Helemaal dicht en geen pisbakken meer lijkt me prima.
Het vraagt volgens mij een kleine ingreep door bijvoorbeeld 1 of 2 toiletblokken genderneutraal te maken per locatie. In de praktijk betekent dat het bordje met een mannetje of vrouwtje te vervangen door de aanduiding WC. Zoals in het stuk staat is er volgens mij ook geen sprake van dat de mannen/vrouwentoiletten afgeschaft worden. #inclusie #SDG
Je komt steeds vaker tegen dat er genderneutrale WC zijn waar iedereen gewoon naar het toilet kan. Waarom bij HR dan nog niet?
Per locatie een genderneutraal toilet lijkt me een goede ontwikkeling. Als er daarnaast ook nog steeds aparte mannen- en vrouwentoiletten zijn, dan kan iedere bezoeker van de hogeschool hoe dan ook op een prettige manier naar de wc. Voor mij persoonlijk zijn genderneutrale toiletten afdoende, maar ik hoor regelmatig dat er mensen zijn die juist een apart mannen- of vrouwentoilet belangrijk vinden. De reactie van Ron begrijp ik niet zo goed. Ten eerste gaat het over gender en niet over seksuele oriëntatie en ten tweede vraag ik me af waarom het erg zou zijn als iemand denkt dat hij LHBTI+ is. De reactie van Jasper begrijp ik ook niet helemaal: waarom zou je je minder thuis voelen op school als er óók een wc is waar iedereen welkom is? Net als de wc bij mensen thuis of bij kleine horecagelegenheden. Daar is meestal ook geen aparte wc voor mannen en vrouwen.
Je zal je maar opwinden over het feit dat er misschien geen gender indicatie op de toiletdeur staat. Ik dacht dat echte “mannen” zich juist niet zo makkelijk lieten kisten? De J. Peterson sneeuwvlokjes zijn toch minder “man” als dat ze zichzelf graag doen geloven.
De wc thuis is toch ook genderneutraal? Niet zo’n raar concept lijkt mij dan, snap de eerste twee comments derhalve ook niet.
Prachtig initiatief van de CMR. Het wordt tijd dat de hogeschool écht inclusief wordt! Ieder persoon die zich nu niet thuis voelt op de hogeschool is er 1 teveel en dat moet stoppen!
En voor iedereen die bang is dat zijn/haar gender in gevaar is doordat er óók genderneutrale toiletten komen. Je kan nog steeds gewoon naar een toilet waar jíj́ je comfortabel voelt, get your ass out of you head.
@Beau en W: hoewel deze twee comments ludiek zijn geformuleerd, zijn er wel degelijk legitieme zorgen. Niet alle vooruitgang is daadwerkelijk een verbetering.
@Gert-Jan, kan je die legitieme zorgen misschien identificeren? Jasper. en Ron kunnen gewoon naar een toilet van hun eigen geslacht en worden op geen enkele wijze gehinderd door genderneutrale toiletten.
Jasper.’s opmerking is klinkklare onzin, het zogenaamd niet-wetenschappelijke aspect van deze discussie is al meerdere keren voorbij gekomen waarin duidelijk is gesteld dat een binaire genderverdeling een sociale structuur is en geen “wetenschappelijke”.
Ron’s zorg verdwijnt op het moment van besef dat er andere toiletten nog steeds beschikbaar zijn en je daarmee alle geprojecteerde vooroordelen kan wegnemen. Ron creëert hun eigen probleem.
Als mensen serieus willen genomen worden in hun zorgen hebben ze zelf de verantwoordelijkheid die zorgen legitiem te presenteren, anders moet het je niet verbazen als je niet serieus wordt genomen als gesprekspartner.
Genderneutrale toilet heb ik ook, thuis, niets mis mee. Van mij part worden alle toiletten gewoon ‘WC’`s.
Dat constante gedram van ‘inclusie’, is des te meer storend.
Mijn comment was een geintje. Maar waar houd dit gezeur op, wanneer zijn we ‘inclusief’? wanneer we aan de woke gemeenschap voldoen? wanneer een heel klein groepje (te) veel verandering vraagt, en als je er niet mee eens bent/aan meewerkt een ‘bigot’, racist, homofoob, enzovoort bent? Of gaan we dalijk aan ieders (onrealistische) claim voldoen? Want dan heb ik er ook nog een paar…
@S.Heikamp. Wat een onzin. In de natuur bestaan mannen en vrouwen. Hermafrodieten (heb je niet in het menselijk ras, alleen (medische) afwijkingen. Gender is dan wel een gevoelskwestie (identificatie), maar staat in nauw verband met het medisch aspect. Namelijk de natuur. Dit heeft meerdere redenen.
Interessant idee van de CMR. Er zijn wel direct een aantal vragen die bij mij opkomen hier:
1. Is er afdoende rekening gehouden met het feit dat vrouwen gemiddeld vaker naar de wc gaan dan mannen en ook langer van de wc gebruik maken? Er zijn in het gemiddelde gebouw meer plekken voor mannen om hun behoeften te doen dan dat vrouwen die hebben (mannen hebben namelijk ook toegang tot pisbakken, die minder ruimte innemen dan hele hokjes). Hoe zorgt het CMR ervoor dat er afdoende ruimte is voor vrouwen om altijd toegang te houden tot genoeg toiletruimte?
2. In hoeverre heeft het CMR onderzoek gedaan naar wat andere minderheidsgroeperingen op de Hogeschool van dit plan vinden? Ik noem bijvoorbeeld religieuze studenten en docenten.
3. In hoeverre is dit een goedbedoelde maar misplaatste poging om op een hype in te spelen? De afgelopen CMR verkiezingen hebben 2,85 procent van de studenten überhaupt de moeite gedaan om een stem uit te brengen. Zou het in het kader van het opkomen voor de diversiteit aan studenten niet eerst en vooral belangrijk om je als CMR af te vragen hoe ze weer daadwerkelijk de stem van de student kunnen zijn?
@Jasper., in de natuur bestaan ook andere geslachten (inclusief dieren die van geslacht veranderen), “afwijkingen” is geen natuurlijk gegeven maar een menselijke classificatie en daarmee net zo goed een construct. Alle biologische classificaties zijn door de mens bepaald en kunnen dus ook anders bepaald worden, ze zijn geenszins noodzakelijk.
Het “natuur”-argument klopt niet alleen voor geen meter, de conclusies die het moet staven volgen er niet uit. Zelfs als we zeggen dat er in de natuur maar twee geslachten bestaan, betekent dit niets voor menselijke cultuur. Deze is op veel gebieden niet geijkt op “natuur”, het is daarnaast ook nog eens lastig te bepalen of die grens uberhaupt bestaat.
Mensen zijn nog steeds natuurlijke wezens, we hebben bedacht dat er een onderscheid tussen cultuur en natuur is via een vage grens, maar je kan evengoed zeggen dat de cultuur niets meer is dan een natuurlijke uitdrukking van de mens. Wederom, dit onderscheid is slechts een construct. Deze constructen bestaan om onze wereld in te delen in gemakkelijk te hanteren functionele begrippen, niet omdat ze een absolute waarheid reflecteren.
Het natuur/cultuur onderscheid is ook niet wetenschappelijk. Als we op wetenschappelijke wijze menselijk gedrag gaan analyseren komen we tot de onvermijdelijke conclusies dat al ons gedrag, inclusief gender-expressies, natuurlijk zijn aan de mens. Als we ons zorgen maken over veranderingen, moeten we concluderen dat ook de natuur continu verandert. Het maakt dus niet uit of je cultuur en natuur onderscheidt of niet, in beide gevallen volgt niet uit het argument dat genderexpressies onzin zijn.
Ironisch genoeg kent de natuur geen gescheiden toiletten op basis van geslachten, dus als we de natuur willen volgen, is de enige conclusie dat toiletten genderneutraal behoren te zijn.
Weet je wat trouwens een heel handige manier is om van dat ‘woke’ gezeur af te komen? Let er niet op. Doe ik ook niet, ik heb een hekel aan de term, en ik ken geen mensen in een serieus debat die het woord gebruiken behalve personen die er tegen ageren. Het is verbazend hoeveel je kan negeren omdat het in de praktijk geen impact op je heeft.
@S. Heikamp: vanzelfsprekend wil ik dat toelichten. Hoewel mannen en vrouwen meer overeenkomen dan verschillen, zijn ze nog steeds inherent anders, en er is geen wetenschappelijk bewijs dat dit anders is. Het geslacht is vastgelegd in het DNA, en de notie dat gender volledig een sociale constructie is, is onzin.
Overigens lees ik net dat u beweert dat dit anders is, maar over welke organismen heeft u het? Zijn dit überhaupt nog zoogdieren? Voor de mens gaat dit in ieder geval niet op.
In ieder geval, er zijn mensen van een bepaald geslacht die liever van het andere geslacht zouden zijn, of er tussenin. Dit is een psychologische aandoening, wat met de nodige problemen gepaard gaat. De notie dat deze problemen worden opgelost na een geslachtstransitie is niet waar. Als we deze mensen echt willen helpen, dan moeten we kijken naar andere oplossingen.
Met andere woorden: genderneutrale toiletten zijn geenzins een oplossing. Het is een naïeve veronderstelling dat we mensen helpen door te doen alsof er geen probleem is.
Dus nee, ik ga niet het woke gezeur negeren omdat dit geen impact op me zou hebben, want mij doet het wel degelijk wat.
@Gert-Jan,
“Het doet me wel degelijk wat” is geen argument wanneer iets daadwerkelijk geen effect op je heeft. Veel dingen doen mij wat, zoals rare hoedjes, mensen die in het openbaar vis eten en naaktkatten. Is het redelijk om te eisen dat de samenleving mij tegemoetkomt in al mijn grillen?
Je “anti-woke gezeur” doet mij ook wat, hoor je mij argumenteren dat je het puur daarom niet mag zeggen? Hoe kan je tot een oplossing komen als we niets hebben dan tegenovergestelde voorkeuren? Je zal toch echt met betere argumentatie moeten komen. Laten we het dus over de punten hebben.
Ik ben het met je eens dat mannen en vrouwen bepaalde inherente verschillen hebben maar een conclusie tegen genderneutrale toiletten is een non sequitur. Ik weet niet of je beseft dat er mensen zijn die niet simpelweg XX of XY chromosomen hebben maar dat andere combinaties bestaan. Het argument dat de natuur uit mannen en vrouwen bestaat is dus al klinkklare onzin.
Of het verder mensen of zoogdieren betreft is niet eens relevant, het argument was dat de natuur “mannen” en “vrouwen” kent. Als we gaan praten wat natuurlijk is voor de mens zijn we nog sneller klaar, wat natuurlijk is voor de mens is alle menselijk gedrag, inclusief non-binaire genderconstructies. Als je wilt beweren dat bepaald menselijk gedrag buiten de natuur valt moet je accepteren dat cultuur bestaat en dat gendervormen culturele constructies zijn die niet een op een te vertalen zijn naar “natuur”.
Al zou het waar zijn dat alleen mannen en vrouwen in de natuur bestaan, volgt een conclusie tegen genderneutrale toiletten er nog steeds niet uit. De natuur kent geen genderspecifieke toiletten dus als we de natuur volgen is een genderneutraal toilet de norm. Mensen hebben een uitzondering bedacht, de scheiding is cultuur.
De notie dat andere combinaties “aandoeningen” zijn en ze als “problemen” te bestempelen is geenszins natuurwetenschappelijk, ook dit is een menselijk oordeel. Biologische classificaties zijn categorieën die we verzonnen hebben. De natuur heeft geen ‘aandoeningen’, de natuur functioneert simpelweg deterministisch, zonder plan of intentie, welke menselijke oordelen zijn. Je kan dus niet stellen dat de natuur ‘heeft’, alleen dat de natuur ‘is’.
Als we het onderscheid cultuur/natuur maken is het genderspecifieke toilet dus een niet-wetenschappelijke constructie. Hiermee vervalt iedere aanspraak op de wetenschap als grond voor onderscheid. Dergelijke constructies zijn arbitrair, we kunnen ze simpelweg veranderen. Het vereist geen wetenschappelijke verantwoording, net zoals andere cultuursgebruiken dat ook niet doen.
Het argument van natuur faalt dus zowel op natuurlijk vlak, als op cultureel vlak. Alleen in een dubbele standaard waarin de ene keer je natuur aanhaalt en de andere keer cultuur aanhaalt, is het houdbaar. De inconsistentie is echter duidelijk en dubbele standaarden zijn discriminerend. Welkom bij het probleem.
Verder stel je nog dat het ‘geen oplossing’ is. Ik weet niet of je non-binaire mensen kent maar de wens voor genderneutrale toiletten komt uit die groep zelf. Allicht zal niet iedere non-binaire persoon er een wens naar hebben maar het idee dat hier een groep mensen met “problemen” zijn die door “gezonde” mensen worden “geholpen” is niet alleen belachelijk, het is ronduit discriminerend.
Het enige wat hier gevraagd wordt is dat een culturele constructie die bedacht is voor een comfortabele ervaring van bepaalde groepen ook andere groepen binnen die constructie in acht neemt. Dit vermindert het comfort van de bestaande groepen niet, die hebben nog steeds hun eigen toiletten.
Als je mensen daadwerkelijk wilt helpen zou ik suggereren te beginnen met naar de wensen van die mensen te luisteren en jezelf niet op te werpen als hun redder en genezer, zeker niet terwijl je duidelijk door laat schemeren dat je een probleem hebt met hun bestaan. Dat is jouw probleem, hun probleem maken.
– Deze reactie is in strijd met onze spelregels en is daarom verwijderd –
@S. Heikamp & Beau: allebei hebben jullie een draai gegeven aan wat ik heb geschreven, en bovendien zijn jullie reacties behoorlijk agressief, dus we zijn wel klaar hier.
Daarnaast vraag ik me af waarom Profielen de overtreding van Beau (“Niet op de persoon spelen”) toelaat?
Hi Gert-Jan,
Je hebt gelijk: die reactie is in strijd met onze spelregels en we gaan hem verwijderen.
We hadden hem in de eerste instantie niet goed moeten keuren, dat is helaas misgegaan.
Dank voor het signaleren.
Grts Tosca
Hoofdredacteur Profielen
@Gert-Jan, mijn excuses als ik je verkeerd heb begrepen, ik kan alleen lezen wat jij schrijft en daar komt onvermijdelijk interpretatie bij kijken. Ik ben prima bereid naar je te luisteren als je wilt uitleggen hoe ik je positie verkeerd heb gerepresenteerd, dan kunnen we allicht de miscommunicatie oplossen.
Mijn reactie is geenszins agressief bedoeld maar het bevat duidelijk wel kritiek op je punten, dat zit in de aard van een discussie. Kritiek op je beweringen krijgen is misschien niet leuk, maar het is ook geen persoonlijke aanval. Ik denk niet dat het nuttig is om een passief-agressieve reactie terug te geven over een potentiële miscommunicatie en te concluderen dat “we wel klaar [zijn] hier”, daarmee lossen we niet alleen de miscommunicatie niet op, we komen ook niet verder in de discussie.
Als je inhoudelijke kritiek hebt op wat ik zeg hoor ik het graag, maar een puntje van ironie is dat je bewering dat ik “agressief” reageer, ook op de persoon spelen is. Ik wens je verder het beste.
@Tosca Sel: hartelijk dank!
@S. Heikamp: ik waardeer uw reactie. Wat mij vooral triggerde is dat mijn uitspraken als discriminerend zijn weggezet. Graag wil ik de misverstanden ophelderen en zien of we elkaar beter kunnen begrijpen.
Mijn uitspraak “het doet me wel degelijk wat” gaat over de problemen die mensen met de wens van een ander geslacht te zijn ervaren. Eén van de gevolgen is dat het percentage van pogingen tot zelfmoord rond de 40% is. Dít zijn dingen die wat met mij doen.
Een factor die het vanzelfsprekend erger maakt is gebrek aan acceptatie door familie, vrienden, en anderen. En natuurlijk moet hier ook aandacht voor zijn. Echter, mijn inziens raken beoogde oplossingen als genderneutrale toiletten niet de kern van het probleem. Of althans, ik ben niet bekend met bewijs dat als de maatschappij volledig iedere genderwens accepteert, de problemen van deze mensen zijn opgelost.
Met andere woorden, u en ik willen beide het allerbeste voor deze mensen, maar we hebben een andere visie op wat de juiste manier is om dit te bereiken.
Over genetische opmaak dat buiten XX/XY valt: dit had ik niet expliciet benoemd. Wellicht had dit beter geweest, maar ik koos ervoor dit niet te doen, omdat deze discussies zich meestal niet richten op dit aspect. Bovendien zijn dit zeldzame genetische afwijkingen, welke ik beschouw als de uitzondering die de regel bevestigt.
Natuurlijk kunnen we het hebben over genderneutrale toiletten voor mensen met een andere genetische samenstelling dan XX/XY. Is deze wens onder deze mensen er echter wel? Ik heb oprecht hier nooit van gehoord, maar ik kan het natuurlijk gemist hebben.
Over natuur/cultuur: hier gaf ik aan dat mannen en vrouwen meer overeenkomsten hebben dan verschillen. Ook gaf ik aan dat gender niet volledig op cultuur gebaseerd is, maar ook op de natuur. Hiermee bedoel ik — en willicht ging ik hier kort door de bocht — dat je gemiddeld genomen andere eigenschappen tussen mannen en vrouwen kunt verwachten. Wat helemaal niet betekent dat er geen mannen zullen zijn met meer vrouwelijke eigenschappen en vice versa. Als ik even stereotypen mag aanhalen: er zijn mannelijke verplegers en vrouwelijke bouwvaksters. En daar iets niet mis mee. Sterker nog, dit is een prachtige vorm van diversiteit.
Echter, de wens om daadwerkelijk van een ander geslacht te zijn duidt — voor zover ik weet — vaak op onderliggende psychologische problemen. Dit is geenzins mijn oordeel over andere personen. Deze problemen blijken uit de statistieken over bijvoorbeeld het eerdergenoemde percentage zelfmoordpogingen, en het — nogmaals, voor zover ik weet — gebrek aan bewijs dat externe factoren als gebrek aan acceptatie de oorzaken zijn van dit verschrikkelijke feit.
Ik hoop dat ik in ieder geval duidelijker heb gemaakt wat ik bedoelde, en dat het geenzins discriminerend bedoeld was. Ik kijk uit naar uw reactie.
@Gert-Jan,
Sorry for de late reactie, ik had een drukke week.
De bezorgdheid voor mensen met genderdysforie is lovenswaardig, maar heel erg uit context voor dit onderwerp. Ik denk niet dat iemand pretendeert dat met genderneutrale toiletten alle sociale en maatschappelijke uitdagingen voor deze groep zijn opgelost. Dit is slechts een stapje in de goede richting.
Ik zie niet waarom dit een punt van kritiek op deze stap kan zijn, de IMR en HR kunnen slechts oplossingen aandragen voor deze groep die binnen hun domein van invloed vallen. Het is niet aan de IMR of HR om met een allesomvattende oplossing te komen en het gebrek aan een allesomvattende oplossing is geen reden om niets te doen. Ik zou benieuwd zijn naar andere suggesties die de IMR zou kunnen uitvoeren om deze groep te helpen (en de IMR denk ik ook :D).
De uitzonderingen op genetisch vlak zijn slechts een weerlegging van het idee dat “de natuur” uit ‘mannen’ en ‘vrouwen’ bestaat. Het is niet relevant hoe groot de uitzondering is, het is een tegenvoorbeeld en weerlegt dus het argument; de uitspraak is aantoonbaar niet waar. De frequentie is irrelevant, dit is een kwalitatief argument, geen kwantitatief argument (X bestaat, of X bestaat niet).
Het argument dat de uitzonderingen niet groot zijn (en als verborgen premisse, dat we niets voor deze uitzonderingen zouden moeten doen) is een tweede argument, welke op een andere wijze weerlegd wordt. De weerlegging hiervoor is dat we ons gedrag (cultuur) niet bepalen aan de hand van genetica (natuur). We worden nergens, op Gattaca-achtige wijze, op onze genen geselecteerd en gereguleerd.
Sterker nog, het principe dat wij dit niet doen zien we als een groot recht. Het corresponderende onrecht is discriminatie, wat de reden is dat argumenten die de conclusie dat wij wel op genen/natuur moeten reguleren, als discriminerend worden ervaren. We moeten hierbij beseffen dat een man/vrouw toiletonderscheid een niet-natuurlijke regulatie is op basis van een (zogenaamd) natuurlijk onderscheid.
Een geslachtsgebonden toilet is een verbod voor alle leden die niet van dit geslacht zijn, ook voor aanvalshelicopters van Jeff Bezos. Ik heb oprecht medelijden met Jasper. dat deze aanvalshelicopter nog nooit naar een toilet op de HR heeft kunnen gaan waar aanvalshelicopters niet welkom waren. Gelukkig bieden genderneutrale toiletten ook soelaas aan aanvalshelicopters.
We zijn met genderneutrale toiletten dus niet een situatie aan het construeren die “niet-natuurlijk” kan worden geacht maar juist een niet-natuurlijk construct verder aan het afbouwen. Het “natuur”-argument werkt simpelweg niet, en of de wens onder niet-XX/XY mensen bestaat is daarmee irrelevant (ongeacht het feit dat deze vraag volmondig met ‘ja’ kan worden beantwoord).
De vraag naar de wens vindt plaats binnen het cultuurdomein. Je kan niet gender op natuur/genetica gooien wanneer het je uitkomt, en op cultuur wanneer dat beter uitkomt om de conclusie te bereiken die je zou willen. De enige reactie op het bezwaar dat dit een niet-wetenschappelijke, cultuursconstructie is is daarme, “ja, dus?”. Alle cultuur is een niet-wetenschappelijke constructie.
De benoemde psychologische problemen vallen ook onder dit domein. Pyschologische problemen zijn fundamenteel verbonden aan het perspectief op het zelf en dit perspectief is een cultuursconstruct. Problemen ontstaan in conflict met het zelf, waarbij interne en externe factoren elkaar raken. Dit perspectief wordt ook gevormd door de samenleving en haar verwachtingen, deze heeft een dwingende blik.
Zolang de samenleving geen ruimte biedt voor nonbinaire genders, werkt dit de psychologische problemen mede in de hand. Genderneutrale toiletten zijn daar niet “de” oplossing voor, ze zijn een stap om die ruimte te bieden en daarmee een onderdeel (ongeacht hoe groot of klein je dit wilt noemen) van de oplossing. We weten ook dat maatschappelijke oplossingen soms in gradaties moeten gaan, ongeacht hoe graag we willen dat de situatie in een keer is opgelost.