Coronapas in hoger onderwijs weer verder weg
Gepubliceerd: 18 January 2022 • Leestijd: 2 minuten en 0 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.Het coronatoegangsbewijs in het hoger onderwijs lijkt weer iets verder weg, nu uit onderzoek blijkt dat zo’n toegangsbewijs de verspreiding van het virus niet of nauwelijks kan stuiten.
In de strijd tegen het coronavirus wilde het vorige kabinet een paar wetten wijzigen. Het wilde onder meer een coronapas in het hoger onderwijs kunnen invoeren zonder bemoeienis van de medezeggenschapsraad.
‘Haast lijkt verdwenen’
Deze week gaan Kamerleden schriftelijke vragen stellen over dat wetsvoorstel. Het vorige kabinet had er haast mee, maar die haast lijkt inmiddels verdwenen.
Vandaag melden onderzoekers uit Delft, Utrecht en Rotterdam dat de coronapas weinig effect heeft. Zo’n toegangsbewijs kan de opmars van het virus niet stuiten, als het zo besmettelijk is als de omikronvariant.
Je kunt de toegang beperken op basis van 3G (gevaccineerd, genezen van corona of getest), 2G (gevaccineerd of genezen) of 1G (getest). Het brengt de verspreiding van het virus echter niet tot stilstand, is de conclusie.
Alleen iedereen testen helpt enigszins
Alleen dat laatste (iedereen testen) zou enigszins kunnen helpen, staat in het onderzoeksrapport. Maar in de toekomst kan de situatie veranderen. 2G en 3G zijn misschien wel effectief bij andere varianten dan omikron.
De komst van een coronapas in het hoger onderwijs ligt toch al gevoelig, omdat zo’n pas de toegankelijkheid van opleidingen inperkt. Ook zou de controle voor hogescholen en universiteiten moeilijk uitvoerbaar zijn.
De deskundigen van het OMT waren bovendien sceptisch over toegangsbewijzen voor het hoger onderwijs. Die waren geen middel om de verspreiding van het virus te stuiten, stelden zij vast. Voor jongeren was zo’n pas bovendien minder effectief dan voor ouderen.
Hoe Ernst Kuipers erover denkt moet nog blijken
Toenmalig minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge stelde begin december dat het kabinet alleen in het uiterste geval tot invoering van een coronapas in het hoger onderwijs zou overgaan. Hoe zijn opvolger Ernst Kuipers erover denkt, moet nog blijken.
Het kabinet had al de mogelijkheid om een coronatoegangsbewijs in het hoger onderwijs te eisen, maar de Tweede Kamer had afgedwongen dat de medezeggenschap kon meebeslissen. De gedachte erachter: als er geen draagvlak voor is, heeft zo’n CTB weinig zin.
Het vorige kabinet was bij nader inzien bang dat die procedure te lang zou duren. Als de nood hoog is, wil het snel kunnen handelen. Met een coronapas zou je misschien een lockdown kunnen voorkomen, was toen de hoop.
Nee. De HR heeft vandaag het bericht dat zaterdag daarover werd verspreid ietwat genuanceerd. Het kapje mag in sommige onderwijssituaties af maar dan moet er wel 1,5 meter afstand worden gehouden, bijvoorbeeld als een student iets presenteert. Het mondkapje mag ook af als het dragen ervan ‘een belemmering vormt voor een docent of onderzoeker bij het verzorgen van een onderwijs- of onderzoeksactiviteit’. Ook hier moet dan wel afstand worden gehouden. Als je in een kantoorruimte 1,5 meter afstand kunt houden, mogen medewerkers hun mondkapje afdoen, zodra ze op hun plek zitten. Als je om medische redenen geen mondkapje kunt dragen, kun je daarvoor via je decaan of leidinggevende worden uitgezonderd van de maatregel.
Tekst: Hop, Bas Belleman/Profielen
Foto: Shutterstock
Kijkend naar de “besmettingscijfers” tijdens de afgelopen lockdown (met overlapping 2-3 weken vakantie, dus scholen dicht), dan kan je alleen maar concluderen dat de onderzoekers goed onderzoek hebben verricht. Een virus verspreidt zich toch wel, vooral bij ons thuis. De cijfers waren niet op het hoogste punt kort na de feestdagen. Integendeel, record na record wordt er momenteel, dus 2-3 weken na de feestdagen gevestigd. Als 1G maar een klein beetje helpt, moeten we dat ook niet willen. Al die plastics (testmateriaal) in het milieu en hoe wilde je dit toepassen bij grote stromen studenten en personeel?
@Pablo, natuurlijk lopen vanwege de incubatietijd de besmettinggegevens 2 weken achter de infectiemomenten dus je hebt helemaal gelijk, we zien de besmettingen van de feestdagen pas 2-3 weken er na.
Nuance hierop is echter dat mensen niet gedurende een heel jaar in grote getale thuis samenkomen, feestdagen zijn een uitzondering. Op scholen, kantoren etc. komen mensen dat continu en heb je dus continu infectievectoren.
De vraag of 1G beleid baat heeft moet ook beantwoord worden door onderzoek naar contactplekken van geinfecteerden en de effecten van het wegnemen van deze contacten op de besmettingen. Het heeft geen zin als het contact wordt verplaatst, maar er van uit gaande dat de meeste mensen welwillend zijn kan ik me lastig voorstellen dat mensen die een positief testresultaat hebben alsnog naar school of kantoor komen.
Het kan allicht zo zijn dat de meeste infecties thuis plaatsvinden, maar iemand neemt eerst dat virus mee naar huis vanaf buiten. Als je die causale factor wegneemt (of verlaagt), voorkom je ook die opvolgende thuis-infecties. Omikron is zodanig besmettelijk (zowel in verspreiding als in het ontwijken van eerder aangemaakte antilichamen) dat een 1G beleid de enige manier is om verspreiding te voorkomen.
Het onderzoek geeft dit ook duidelijk aan; een kort citaat uit de conclusies: “Het invoeren van 1G heeft een veel grotere invloed op het
verlagen van besmettingen en ziekenhuisopnames onder bezoekers dan het invoeren van 2G of 3G. ” De bijbehorende gegevens op pagina 11: ” In de meest optimale situatie leidt het invoeren van 1G op alle andere locaties dan school en thuis tot een 44,9% reductie van het reproductiegetal en het invoeren van dit beleid op alle andere locaties dan thuis, school en werk leidt maximaal tot een reductie van het reproductiegetal van 19,2%.”
Dat is een fors verschil, zeker als je nagaat dat reproductiegetallen exponentiele getallen zijn. Het verschil tussen inclusief werk en exclusief werk geeft aan dat er fors wat besmettingen op potentiële 1G/2G/3G locaties optreden.
Overigens mag er een heel grote voetnoot geplaatst worden bij dit artikel, het onderzoek geeft aan dat ALLEEN een *G beleid het reproductiegetal niet onder de 1 zal brengen (wat de definitie is van de ‘opmars stuiten’) en dit in combinatie met boosters en een voldoende dekkingsgraad wel mogelijk is.
Een belangrijke factor die echter in deze rekenmodellen wordt meegenomen is de contactfrequentie van mensen, uit iedere berekening blijkt dat als je de contacten verhoogt het R-getal onbeheersbaar blijft. M.a.w. coronapas of niet, we moeten niet gaan denken dat we daarmee terug kunnen gaan naar de prepandemische situatie.
@ S. Heikamp: Ik kan er natuurlijk ook niets aan doen dat al die miljoenen geïnjecteerden zo ontzettend besmettelijk blijken te zijn.
@Pablo, heb je dat onderzoek uberhaupt gelezen? Ik wilde niet ageren maar als je zo gaat doen, het gelimiteerde effect van *G maatregelen wordt in sterke mate bepaald door thuisinfecties van niet-gevaccineerden. De gevaccineerden hebben een verlaagde ziekteduur, verminderde viruslading en daardoor minder tijd en minder kans om anderen te infecteren. Tevens heeft het virus minder gelegenheid tot muteren omdat het sneller door het gastlichaam is bestreden.
Je kan inderdaad niets doen aan hoe besmettelijk gevaccineerden zijn, je kan wel je huiswerk doen en eens daadwerkelijk de onderzoeken gaan lezen die relevant zijn voor dit onderwerp. Als je zelf nog niet gevaccineerd bent, goed nieuws! Je kan wel iets doen aan hoe besmettelijk je zelf kan zijn. Bescherm jezelf en anderen, wat wil je nog meer?