In de jaren zestig kwamen studenten in actie voor inspraak en ontstonden allerlei vormen van democratische medezeggenschap. Die zijn er sindsdien, maar de belangstelling voor de medezeggenschap wordt kleiner en kleiner; er zijn vaak te weinig kandidaten en bij de verkiezingen is de opkomst dramatisch.

Zo stemde maar 2,73% van de studenten bij de cmr-verkiezingen. Dat terwijl studenten soms via Insta of petities wel (al dan niet succesvol) proberen iets te veranderen op school. De stelling die we aan het Profielen Panel voorlegden: De manieren voor studenten om invloed te hebben op de hogeschool zijn niet meer van deze tijd.

Yoeri Meulemans: ‘Studenten beter informeren’

Student civiele techniek

‘Ik ben van mening dat de medezeggenschap nog steeds hartstikke van deze tijd is. Als lid van de imr (instituuts medezeggenschapsraad) zou ik het namelijk zeer onpraktisch vinden om deel uit te maken van een systeem waar ik niet in zou geloven. Eigenlijk is het precies dezelfde manier zoals ons land wordt bestuurd. De regering neemt een besluit, en de volksvertegenwoordiging controleert de regering. Zo werkt de medezeggenschap ook, en ik geloof met hart en ziel in dit principe.

Dat de belangstelling voor de imr afneemt, is vooral te wijten aan hoe studenten hierin onderwezen worden. Op school leer je eigenlijk alleen maar om volgzaam en gehoorzaam te zijn, en kritiek uiten is uit den boze. Door deze manier van lesgeven neemt ook het ondernemerschap bij jongeren af, en vinden ze het allemaal eigenlijk wel prima. 

Mijn advies aan de hogeschool zou zijn om studenten al vanaf het eerste jaar in het proces van de medezeggenschapsraad mee te nemen. Een collectieve slc-les zou daar bijvoorbeeld een goede opmaat voor zijn.

Ik geloof echt in de toekomst van de medezeggenschapsraden, maar dan moet je studenten ook voldoende informeren. Ik ga mij hier in elk geval in mijn medezeggenschapsraad hard voor maken, en ik geloof dat andere medezeggenschapsraden mijn voorbeeld vanzelf wel volgen.’

Ed Meesters: ‘Participatie erkennen met studiepunten’

Docent social work

‘Ik vraag me af of we niet zoveel geïnstitutionaliseerd hebben, dat de student vooral consument behoort te zijn, en we eerder reageren op klachten dan studenten daadwerkelijk te betrekken. 

Vertegenwoordigers zijn géén vertegenwoordigers, als zij bedolven worden onder stukken en er geen cultuur is van informatie halen. Er zijn georganiseerde evaluaties, om bijvoorbeeld cursussen voor het volgende jaar bij te stellen. Er blijft veel liggen. Medezeggenschap moet volgens mij vorm krijgen door participatie te organiseren en te erkennen met studiepunten. Studenten meer als peercoach inzetten, meer als assistent van een docent in lagere groepen, mee laten schrijven aan de studiehandleiding, lid laten zijn van examencommissie, sollicitatiecommissie enzovoort.’

Ivo van Dalen: ‘Focussen op kwaliteit van onderwijs’

Student finance & control

‘Ik ben het met de stelling eens. De manieren voor studenten om invloed te hebben op de hogeschool zijn niet meer van deze tijd: we zouden juist weer een beetje terug in de tijd moeten. Ik heb getwijfeld om in de medezeggenschapsraad te gaan om invloed uit te kunnen oefenen, maar ik kreeg vanuit berichtgeving op Profielen het gevoel dat de cmr zich vooral focust op discussies over veganistische schoolkantines, papieren rietjes, regenboogvlaggen en diversiteitsweken. Hoewel ik dit belangrijke onderwerpen vind en het toejuich dat Hogeschool Rotterdam zich focust op progressief voorbeeldgedrag, hebben de onderwerpen persoonlijk voor mij totaal niks te maken met míjn ervaring van onderwijs en míjn voorbereiding op het werkveld.

Het zou kunnen zijn dat mijn beeld van de focus van het medezeggenschapsraad vertekend is, maar ik kan mij voorstellen dat deze onderwerpen een groot deel van de studenten afschrikken. Het activisme waar ik voor sta is gericht op de kwaliteit van onderwijs en de aansluiting met het werkveld.

In mijn drie jaar als student heb ik klachten ingediend over subjectieve manieren van toetsen, peperdure boeken die verplicht zijn maar nooit gebruikt worden, toetsen die docenten direct van het internet hebben geplukt, onduidelijke communicatie naar studenten toe en vakken waarbij de ingevulde lage enquête-scores na evaluatie achteraf helemaal niet bekeken werden totdat er een klacht over werd ingediend dat er helemaal geen les in gegeven was.’

Joan Nunnely: ‘Studenten een rol geven in lesgeven’

Docent superdiversiteit RAC

‘Ik zou studenten meer een rol geven in het lesgeven en betrekken bij besluitvormingsprocessen, in bijvoorbeeld een ambassadeursrol die vanuit de gekozen studie input kan geven. Maar ook zou ik ze betrekken bij het vormgeven van het curriculum.’

Rachel Geleijnse: ‘Is solliciteren niet beter dan stemmen?’

Lerarenopleiding geschiedenis

‘Zelf heb ik eigenlijk nooit verder gekeken dan de klassenvertegenwoordiger, omdat ik altijd dacht dat hij of zij mij vertegenwoordigde en eventuele tips en tops direct naar de sectie gaan. Schoolbreed heb ik er eigenlijk nooit over nagedacht, alleen opleidingsbreed. Blijkbaar vind ik het dus ergens vanzelfsprekend dat dat allemaal ergens anders geregeld wordt.

Voordat ik dit stukje schreef ben ik zelfs op de HR-site gaan zoeken naar de medezeggenschapsraad. Ik had geen idee welke namen en gezichten hierbij hoorden. Ergens wordt de waarde van een medezeggenschapsraad misschien niet genoeg benadrukt. Misschien is af en toe een mailtje sturen niet meer genoeg. Studenten maken gebruik van social media om hun wensen en tips voor verandering te laten blijken. Denk aan Insta, waarvan ik zeker weet dat veel studenten van de HR daar gemiddeld elke dag wel op zitten. Laat geregeld zien waar de medezeggenraad zich mee bezighoudt, maak het zichtbaar, zoek meer verbinding maar ook meer inspraak. Ik denk dat de waarde ervan dan sneller wordt gezien.  

Daarnaast vind ik het stemmen op iemand ook dubbel. Als minder mensen jouw gezicht kennen betekent dit vaak dat er minder op jou gestemd zal worden, terwijl dit niks met je kwaliteit te maken heeft maar meer met populariteit. Zelf vind ik dit ook niet meer bij deze tijd passen. Is het niet aantrekkelijker om een sollicitatie te moeten doen?’

Johan Fontijn: ‘In ogen van veel mensen een wassen neus’

Docent Rotterdam Business School

‘Medezeggenschap is in de ogen van veel mensen een wassen neus. Het management bepaalt uiteindelijk wat er gebeurt. Tenzij je aan kunt tonen dat de medezeggenschapsraad wel degelijk invloed heeft. Wanneer dat je lukt motiveer je ook meer mensen om er deel van uit te maken.’

Zeyad Al Mumar: ‘Methode als feedback smiley inzetten’

Student bedrijfskunde

‘Ik denk dat meedoen aan de imr voor vele studenten iets te formeel (en misschien ook tijdrovend is). Ik geloof wél dat iedere student een verbeterpunt heeft en dat graag met de opleiding wil delen. Toch houden ze dat vaak voor zichzelf, om wat voor reden dan ook. Ik denk dat de methode ‘feedback smiley’ (een ultrakorte enquête, waarbij je vaak kunt kiezen uit boze, neutrale of blije ‘smileys’, red.) met aan het eind de mogelijkheid om een korte tekst erbij te zetten goed bij de doelgroep past.

Als hogeschool kan je op meerdere plekken in het gebouw zo’n apparaat zetten waar de student zelf naar toe kan lopen om feedback voor z’n eigen opleiding of hogeschoolbreed te geven. De drempel om dit te doen is – vanwege de snelheid, anonimiteit en de manier – flink lager. De vragenlijst kunnen per opleiding specifiek worden aangepast. Bijvoorbeeld: wat vond je van dit vak en wat voor cijfer geef je het.’

Ernst Ariaan van der Giessen: ‘Veel meer mogelijk als studenten zich verenigen’

Docent Rotterdam Business School

‘Ik ben het niet eens met de stelling. Ik geloof dat wanneer de studenten zich zouden verenigen er veel meer mogelijk zou zijn.
Wat zou anders moeten? Er zou vanuit de organisatie veel meer signalering moeten ontstaan, deze omzetten naar beleid om het onderwijs organisch te laten vernieuwen.’

Tekst: Edith van Gameren
Illustraties: Demian Janssen

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?