De stelling die we aan het Profielen Panel hebben voorgelegd gaat over de terugkeer van de basisbeurs. Er wordt nogal geklaagd over de (voorgenomen) bedragen die studenten zullen krijgen. Is dat terecht? Of moeten studenten gewoon tevreden zijn?

Veel studenten – en anderen – reageren boos en teleurgesteld op de hoogte van de beurzen, die onlangs naar buiten kwam.

Maar moeten ze niet gewoon blij zijn met elke cent die ze nu krijgen? We zijn benieuwd hoe studenten en medewerkers van de HR daarover denken en legden ons Panel deze stelling voor: ‘Klagen over de hoogte van de basisbeurs is onterecht, studenten moeten blij zijn met elke cent die ze niet hoeven te lenen.’

Gerben Sanders: ‘Kruipend door de supermarkt’

Docent social work

‘Rutte’s portemonnee is van uienleer: als hij hem moet trekken, begint hij te huilen! Helaas ben ik ervaringsdeskundig en bleef ik na mijn studie met een schuld achter, al had ik nog het geluk van een basisbeurs. Daarna duurde het lang voor ik passend werk vond. De studenten die binnenkort de arbeidsmarkt betreden hebben dat probleem niet, maar in mijn werkveld (social work) zijn de salarissen laag, zeker voor starters.

Ik vind het moreel gezien niet juist om deze groep met hoge schulden op te zadelen, naast alle andere stijgende kosten voor levensonderhoud. De overheid moet daarom doen wat ze kan, want deze generatie studenten (én de studenten die aankomend studiejaar willen starten) heeft niet om de lening gevraagd, maar wel werkend arm wordt.

Mijn partner en ik waren na zes jaar schuldenvrij, maar dat waren niet de zes leukste jaren: weinig vakantie en uitjes, kruipend door de supermarkt. Ik gun de huidige twintigers daarom meer kwaliteit van leven en vraag de overheid om realistischer compensatie: meer geld voor deze groep.’

Ivo van Dalen: ‘Het is een magere compensatie geworden’

Student bedrijfskunde

‘De basisbeurs is lager dan voorheen en de kosten om op kamers te gaan of jezelf te onderhouden zijn flink gestegen. Ik denk dat het logisch is dat iedereen het oneerlijk vindt. Elke cent die niet meer geleend hoeft te worden mag dan wel mooi meegenomen zijn, maar het is een magere compensatie geworden.’

Charissa van Werkhoven: ‘Je mag de overheid ook weleens bedanken’

Student CMI

Allereerst allemaal gefeliciteerd dat jaren protesteren toch wel voor een positief effect heeft gezorgd. Ik kan mij echter ook goed voorstellen dat studenten enigszins teleurgesteld zijn in de hoogte van het bedrag. Het leven is nou eenmaal niet goedkoop. En niet iedereen komt uit een gezin waar genoeg geld is om bijvoorbeeld te sparen voor een studie of iets dergelijks.

Mijn ouders hebben voor mijn studie gespaard en daar profiteer ik nu van. Ik werk er wel bij omdat ik persoonlijke ontwikkeling erg belangrijk vind en het leuk vind om met mensen om te gaan. Het voordeel is ook nog dat je ook een nieuw netwerk opbouwt, pensioen en vakantiegeld. Maar eigenlijk moet ik ook wel werken om te kunnen sparen voor een koophuis. Want met alleen werken na je hbo-studie kom je er niet. 

Toch denk ik dat studenten op een moment wel tevreden moeten zijn met wat ze krijgen. Als we kijken naar de kosten bijvoorbeeld in Amerika dan is wat wij moeten betalen een schijntje. Je mag de overheid ook wel eens bedanken voor wat je krijgt. We leven in een heel rare tijd waarin vrijheid belangrijk is en dat dat op de een of andere dag zomaar verdwenen kan zijn.’

Ed Meesters: ‘Geen erkenning van het belang van studeren’

Docent social work

‘Ieder bedrag is discutabel. Echter, deze bedragen getuigen volgens mij niet van visie en erkenning van het belang van studeren. Als we als maatschappij tegen klasse-ongelijkheid zijn, dus iedereen de kans willen bieden, een opleiding zien als essentieel voor de ontwikkeling van het individu én de maatschappij als geheel (de jeugd heeft de toekomst),  dan moeten we rekening houden met leefgeld, studiekosten, reisgeld, huur etc. en belemmeringen als huurtoeslag en huisvesting aanpakken. Maar natuurlijk ook: in het mbo, hbo en het universitair onderwijs kwaliteit bieden!’

Rachel Geleijnse: ‘Meer kijken naar wat alles kost’

Student lerarenopleiding geschiedenis

‘Dit is een kwestie waar denk ik altijd twee groepen in blijven bestaan. We hebben aan de ene kant de groep die moest lenen (de pechstudenten) en als alles voorspoedig loopt de groep die wel een basisbeurs gaat krijgen, maar naar de huidige maatstaven er niet al te veel op vooruitgaat.  

Als je een berekening maakt voor uitwonende studenten en je zou het studiegeld van hun basisbeurs afhalen, houden deze studenten met de huidige prijsstijgingen niet al te veel over. De huur van een kamer zou bij lange na niet gedekt kunnen worden, waardoor de studenten automatisch worden gedwongen om toch bij te lenen.

Velen zouden hierop zeggen dat deze studenten niet zo zouden moeten “klagen” omdat genoeg studenten in de generaties vóór hen naast hun studie ook gewoon één of zelfs meerdere bijbaantjes hadden om deze kosten te dekken. Maar hangt die mogelijkheid van het hebben van een bijbaantje ook niet af van welke opleiding je doet en op welk niveau? Soms heb je het als student gewoon al harstikke druk met je studie volgen, je stage (waar je in de meeste gevallen ook gewoon nog ruim mee bezig bent na werktijd en in je weekenden), het huishouden en misschien wel een gezinnetje. En dan zullen er vast nog wel andere omstandigheden zijn waardoor er baantjes bijnemen gewoon niet haalbaar is. Ik zeg niet dat alles vergoed moet worden door de staat natuurlijk, maar kijk iets meer naar wat alles kost, de stijgende prijzen.

Ik ben bang met de basisbeurs hoe hij nu bedacht is (of als ze er ineens weer van afzien en het leenstelsel weer terugkomt) dat je straks generaties gaat krijgen die “het recht op studeren” niet meer als vanzelfsprekend mogen ervaren en dat studeren weer iets wordt voor alleen de vermogende doelgroep, zoals vroeger. Iets waar vorige kabinetten moeite voor hebben gedaan om standenverschillen gelijk te trekken, waardoor verschillende afkomst van geboorte in een democratie zoals het hoort niet meer zou meetellen.’

Zeyad Al Mumar: ‘Klagen snap ik niet zo goed’

Student bedrijfskunde

‘Het is voor de studenten natuurlijk wel fijn dat zij iets van een basisbeurs krijgen. Erover klagen snap ik niet zo goed, want de hoogte van de basisbeurs scheelt niet veel met de oude. Daarom ben ik voor een deel van mening dat sommige studenten niet weten waar zij het over hebben.

Als je met een bedrag van 91 euro je collegegeld niet kan betalen, dan is het de bedoeling dat de ouders mee helpen betalen. Als je geen recht op aanvullende beurs hebt, dan hebben de ouders een goed inkomen. Het zou dan mogelijk moeten zijn om financiële hulp van de ouders te krijgen.’

Johan Fontijn: ‘In andere landen betaal je een fortuin’

Docent economie HRBS

‘Het kan handig zijn om een en ander in perspectief te plaatsen. In veel andere landen betaal je een fortuin voor een studie. Ik zou een gegeven paard niet in de bek kijken.’

Tekst: Edith van Gameren
Illustraties: Demian Janssen

Volg ons op Instagram