Rathenau Instituut: kansen én gevaren bij digitalisering hoger onderwijs

Gepubliceerd: 2 February 2022 • Leestijd: 1 minuten en 13 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.

De coronapandemie heeft digitaal onderwijs in een stroomversnelling gebracht. Het Rathenau Instituut ziet de voordelen, maar maakt zich – net als anderen – ook zorgen over studentenwelzijn, privacy en marktwerking.

Illustratie van een student die lekker thuis aan het werk is — Demian Janssen

‘Op oude schoolfoto’s staat de meester in pak voor de klas en zitten kinderen strak in houten banken. Dat is niet meer van deze tijd. Momenteel beleven we een digitale transitie’, schrijft het Rathenau Instituut in een vandaag verschenen rapport.

De voordelen zijn evident. Het onderwijs wordt flexibeler, het kan op afstand gevolgd worden en er zijn nieuwe mogelijkheden om kennis te delen. Opgenomen hoorcolleges zijn daarvan een goed voorbeeld, meent het instituut.

Maar bij veelvuldig online onderwijs missen studenten wel de interactie met elkaar. Ze worden ontevreden als de balans te ver doorslaat naar online onderwijs. Bovendien zijn er allerlei privacyproblemen met digitaal onderwijs. Neem alleen al de omstreden surveillancesoftware die universiteiten en hogescholen gebruikten bij online toetsen. Die bleek kwetsbaar voor hackers.

Kritiek op big tech

Het Rathenau is niet de eerste die voor de gevaren waarschuwt. De afgelopen jaren klinkt er kritiek van studenten, politieke partijen, medezeggenschapsraden, cyberhoogleraren en zelfs van de rectoren van universiteiten.

Met twintig aanbevelingen voegt het Rathenau Instituut zich in dit koor. Onderwijsinstellingen zouden bijvoorbeeld samen moeten optrekken tegen de toenemende invloed van grote technologiebedrijven. Delen van de digitale infrastructuur zouden in publieke handen moeten komen om ongewenste marktwerking tegen te gaan.

‘Juist nu valt nog veel te sturen. En dat is nodig als Nederland niet wil dat de zorgen uit ons rapport de overhand krijgen’, waarschuwt het Rathenau Instituut.

Open science

Overigens geldt ongeveer hetzelfde voor digitalisering in de wetenschap, staat in het rapport. De wetenschap beweegt zich immers in de richting van open science: het delen en toegankelijk maken van data en kennis. Dan komen zulke vragen over privacy en de infrastructuur ook aan de orde.

Als de universiteitsbibliotheek bijvoorbeeld steeds meer online gaat doen, dan moet die zich wapenen tegen fake news en desinformatie, staat in het rapport.

Tekst: HOP, Josefine van Enk
Illustratie: Demian Janssen

Schrijf je in voor onze wekelijkse nieuwsbrief!

Laat een reactie achter

Comments are closed.

Spelregels

De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.

Comments worden door de redactie gemodereerd. 's Avonds en in het weekend gebeurt dat niet standaard, en kan het dus langer duren voor je opmerking online komt.
Houd het netjes, beschaafd, vriendelijk en respectvol. Niet vloeken of schelden.
Dwaal niet af van het onderwerp (blijf ‘on topic’).
Wees kort, duidelijk en maak een punt.
Gebruik argumenten, geen uitroepen.
Geen commerciële boodschappen.
Niet op de persoon spelen.
Niet discrimineren, aanzetten tot haat of oproepen tot geweld (ook niet voor de grap).
Van bezoekers die een reactie achterlaten op de site wordt automatisch het IP-adres opgeslagen.
De redactie geeft reacties die dreigende taal bevatten door aan de veiligheidscoördinator van de Hogeschool Rotterdam.

Lees hier alle details over onze spelregels.

Onafhankelijk nieuws van de Hogeschool Rotterdam