Blog Okke: Morele ambitie
Blog van OkkeGepubliceerd: 5 days ago
| 
|
Serge Feldmann is sinds 2011 decaan op locatie Museumpark en blogt om de wereld een klein beetje te helpen veranderen. Zijn eerdere blogs lees je hier.
Foto: Paul van der Blom
Het onderwerp studentenwelzijn is hot. Je struikelt over de onderzoeken en artikelen over het onderwerp. In de meeste gevallen worden de uitkomsten vertaald naar adviezen die beogen om psychische klachten, stress en angst op te lossen en weg te nemen. Maar dat probleemoplossende paradigma is hard aan een update toe.
Tot voor kort doelde de definitie van gezondheid zoals geformuleerd door de WHO (World Health Organisation) op ‘de afwezigheid van ziekte’. Gezondheid is echter veel meer dan dat, liet uitputtend onderzoek vanuit onder meer de positieve psychologie zien. En dus veranderde dit deel van de definitie naar: het vermogen om met ziekte en beperking om te gaan, het te accepteren en dragen waardoor welbevinden wordt bereikt.
Het is niet de vraag óf er tegenslag, frustratie, stress, angst en verdriet zullen zijn, maar hoe je ermee omgaat als ze zich aandienen. Oftewel: leer dergelijke situaties, emoties en momenten in een mensenleven toe te laten en te (ver)dragen. Ze zijn nu eenmaal onontkoombaar. Als dit lukt, noemen we dat veerkracht. Ondertussen is men in ggz-land al aan een transitie bezig om van het probleemoplossende cognitieve paradigma, over te gaan naar de uitgangspunten en visie vanuit deze acceptance based benadering.
De definitie van studentenwelzijn die momenteel veelvuldig gehanteerd wordt, is die van Gubbels & Kappe (2019) van Hogeschool Inholland en komt voort uit hun onderzoek naar Student Wellbeing. Deze luidt: ‘Studentenwelzijn is een duurzame positieve psychische staat, gekenmerkt door veerkracht, tevredenheid met zichzelf, over relaties en ervaringen tijdens de studententijd en gekenmerkt door de afwezigheid van psychische klachten zoals stress, angst en depressie.‘
Deel 1 van de definitie is wenselijk en werkbaar, deel 2 – de afwezigheid van psychische klachten – onrealistisch. De afwezigheid van psychische klachten is door de aard van het leven zelf, onze Westerse en sociaal-maatschappelijke context en de levensfase waarin studenten zich bevinden eerder een utopie. Daarom hanteert de afdeling Studentenwelzijn van de Hogeschool Rotterdam de volgende update van die definitie: ‘Studentenwelzijn is een duurzame positieve psychische staat, gekenmerkt door veerkracht, tevredenheid met zichzelf, over sociale relaties en ervaringen tijdens de studententijd, en het vermogen adequaat met stress, tegenslag, emoties en frustraties om te gaan.‘
Deze definitie impliceert dus ook dat de afdeling Studentenwelzijn – maar evenzeer de student en het onderwijs zelf – naast een curatieve vooral ook een preventieve taak heeft. Je kunt de golven van het leven namelijk niet stoppen, je kunt wel leren surfen. Laten we daar samen werk van maken.
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Wat ik bizar vind aan een definitie als “de afwezigheid van ziekte” voor iets als gezondheid, is dat ziekte wordt gedefineerd op exact dezelfde vage wijze; als een onderbreking of beperking van de gezondheid.
Wikipedia opent bijvoorbeeld met “Ziekte is een tijdelijke lichamelijke of psychische aandoening die een organisme belemmert in het normale functioneren.” en erkent ook (verwijzend naar de WHO) dat een eenduidige definitie niet mogelijk is. Vandale verwijst slechts naar een “storing van organen”. Google er op los, bronnen vervallen steevast in verwijzingen naar het “verstoren van normaal”.
Wat die ‘normaal’ is (qua gezondheid) lijkt geen objectieve definitie te hebben, of te kunnen hebben; dus verwijzen de termen naar elkaar. Gezondheid, zoals zo veel dingen in het leven, is geen absolute staat maar een spectrum. Onszelf gezond noemen, is een arbitraire lijn in een grijs gebied en nooit ‘af’.
Je kan actie ondernemen het te verbeteren (ook wanneer die actie, inactie is), maar ik sluit me hier volledig bij Serge aan. Het leven zal dingen op je pad blijven gooien die je “ongezonder” maken, of dit nu fysieke of mentale klachten oplevert. Het is belangrijk om de tools te ontwikkelen met deze situaties om te gaan en te beseffen dat je dit vooraf kan doen. Net zoals fysiek fit zijn helpt met het voorkomen van een scala aan fysieke gezondheidsklachten, helpt mentaal fit zijn net zo voorkomend.
Je omgeving is ook een tool, inclusief de mensen om je heen. Onze gezondheid is niet alleen iets wat ons eigen lichaam en geest in isolatie overkomt en dus bij jezelf moet blijven. Gezondheid is een sociaal fenomeen, met sociale definities, en dus niet beperkt tot jezelf. Hulp kunnen vragen, ontvangen, en geven, zijn allemaal van belang voor gezondheid. Leve Studentenwelzijn. Surf ze!