Akkoord cao-hbo: loonsverhoging tussen de 6 en 14 procent
Gepubliceerd: 30 June 2023 • Leestijd: 3 minuten en 5 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.De onderhandelaars van vakbonden en hogescholen zijn tot een akkoord gekomen voor een nieuwe cao in het hbo. De uitkomst: zo’n tien procent loon erbij, meer bescherming bij arbeidsongeschiktheid en duidelijkheid over de term ‘docent’.
De lonen gaan omhoog in het hbo, maar de nieuwe cao pakt nogal verschillend uit. De werknemers in lagere schalen, bij wie de inflatie harder aankomt, krijgen naar verhouding meer dan die in de hogere.
Dat gaat als volgt. De salarissen in schaal 1 tot en met 10 gaan per 1 juli met 150 euro bruto omhoog. Voor werknemers in schaal 11 en 12 wordt dat 100 euro bruto. Vervolgens gaan alle salarissen (dus ook schaal 13 en hoger) met 6,36 procent omhoog, eveneens per 1 juli.
Rekenvoorbeeld
Een rekenvoorbeeld. Stel dat een docent in schaal 11 vierduizend euro bruto verdient, dan komt daar eerst 100 euro bij en vervolgens 6,36 procent: het wordt dan 4.361 euro. Dat is een loonsverhoging van 9 procent.
Een schoonmaker met een loon van tweeduizend euro krijgt straks dus 2.287 euro, ruim 14 procent meer dan nu. Een lector met een salaris van zevenduizend euro krijgt 6,36 procent erbij en komt uit op 7.445 euro per maand.
In euro’s gaat de lector dus nog altijd het hardst omhoog, terwijl de schoonmaker in procenten het meest erbij krijgt.
Daarnaast komt er een extra trede in de schalen 11 en 12, zodat het maximum hoger wordt. Alle docenten die nu aan het plafond van schaal 11 en 12 zitten, komen automatisch in die nieuwe, hogere trede terecht. Hun loon gaat dus nog iets meer omhoog: rond de 11 procent.
In de tabel is af te lezen wat de percentuele salarisverhoging is voor werknemers aan het einde van de schaal.
| Schaal 1 | 13,81 procent |
| Schaal 2 | 13,13 procent |
| Schaal 3 | 12,57 procent |
| Schaal 4 | 12,26 procent |
| Schaal 5 | 11,97 procent |
| Schaal 6 | 11,75 procent |
| Schaal 7 | 11,25 procent |
| Schaal 8 | 10,68 procent |
| Schaal 9 | 10,20 procent |
| Schaal 10 | 9,85 procent |
| Schaal 11 | 11,33 procent |
| Schaal 12 | 10,45 procent |
| Schaal 13 tot en met 18 | 6,36 procent |
Nog een afspraak: in september krijgen alle medewerkers een bonus van 833 euro bruto. Dat gaat naar rato van het dienstverband, dus deeltijders ontvangen een deel daarvan.
Wie is docent?
Alle hbo-docenten moeten minimaal in schaal 11 zitten, is een andere afspraak. ‘Zo snel mogelijk, maar uiterlijk per 1 september 2025 zijn alle docentfuncties op schaal 10-niveau opnieuw beoordeeld.’
Functies die niet aan de criteria voldoen, krijgen een andere benaming dan ‘docent’. Het is even afwachten hoe de collega’s in schaal 10 dan gaan heten. ‘Partijen bepalen vóór 1 oktober 2023 welke onderscheidende functiebenamingen daarvoor geschikt zijn.’
Voor enkele hogescholen heeft dit flinke gevolgen, en dan vooral voor de Hogeschool Leiden. Daar zit momenteel een kwart van de docenten in schaal 10, terwijl hogescholen als Avans en Windesheim bijna geen docenten in die schaal hebben.
Arbeidsongeschikt
Maar de cao gaat ook over andere arbeidsvoorwaarden. Daar zijn ook afspraken over gemaakt, die bijvoorbeeld van groot belang zijn voor langdurig zieke medewerkers. Ze gelden met terugwerkende kracht vanaf 1 maart 2020, dus long covid valt er ook onder.
Hogescholen zorgen in principe voor een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering die werknemers ten minste 70 procent van het laatstverdiende loon biedt. Over de premieverdeling tussen de werkgever en werknemer worden lokale afspraken gemaakt.
Dit kan ook in een andere variant. Voor medewerkers die gedeeltelijk arbeidsongeschikt worden verklaard, garanderen hogescholen dan een arbeidsovereenkomst op ten minste 50 procent van wat uitkeringsinstantie UWV de ‘restverdiencapaciteit’ noemt. Versimpeld gezegd: als iemand met een salaris van vierduizend euro voor de helft is afgekeurd, zou die dus tweeduizend euro per maand kunnen verdienen en dan garanderen de hogescholen een aanstelling voor duizend euro. Dat geeft de werknemers meer rechten op een uitkering.
Looptijd
Volgens AOb-bestuurder Douwe van der Zweep waren het ‘heel lastige, maar constructieve onderhandelingen’. Zo denkt ook onderhandelaar Arnaud Stadermann van de Vereniging Hogescholen erover. ‘Het was ingewikkelder dan in jaren, gegeven de hoge inflatie en de beperkte loonruimte die we van het kabinet krijgen.’
Het kabinet geeft het onderwijs elk jaar extra geld om de lonen te laten stijgen. Het is niet bekend hoeveel geld, want dat wordt niet openbaar gemaakt. De vakbonden spannen een rechtszaak aan om die ‘ruimtebrief’ te kunnen zien, maar dat kan pas in volgende onderhandelingen zijn weerslag hebben.
In deze onderhandelingen was de oplossing om de cao iets langer te laten doorlopen, zodat de partijen vooruit konden kijken naar de voorspelde loonruimte in het volgende jaar. Stadermann: ‘We denken dat we binnen de ruimte zijn gebleven die we krijgen.’
Als de werkgevers en de leden van de vakbonden het akkoord van de onderhandelaars goedkeuren, gaat de nieuwe cao met terugwerkende kracht vanaf april gelden. Hij loopt vijftien maanden.
Tekst: HOP, Bas Belleman
Illustratie: Demian Janssen
Het is in de basis mooi dat er een akkoord is en een ieder er op vooruit gaat ! Echter voor medewerkers in schaal 13 zorgt de overgang van 10,45% gelijk naar 6,36%, zonder correctie op het schaalmaximum en salarisverhoging, ervoor dat de in dit stuk gestelde veronderstelling dat de hogere schalen van 13 en hoger ondanks een lager procentuele verhoging er in absolute zin (in euro’s) wel meer op vooruit zouden gaan dan de schalen eronder in het geheel niet juist is. Zowel in euro’s als in procenten is in (max) schaal 12 de verhoging immers groter dan in (max) schaal 13, waardoor het verschil tussen 12 en 13 door deze CAO aanpassing beduidend kleiner wordt zonder dat er functie inhoudelijk wijzigingen worden aangebracht.
@Steph: De kloof tussen hoogste en laagste salaris wordt dan dus niet groter maar misschien iets kleiner. De pijn van de inflatie is bij de de lagere schalen volgens mij bij de meeste mensen beter voelbaar dan in de hogere schalen. Er is hier dus gekozen voor een socialere verdeling van het geld dan iedereen hetzelfde percentage (waarmee het de kloof tussen hoogste salaris en laagste salaris steeds groter wordt) Gelukkig verdient schaal 13 nog altijd meer dan 12, toch?
Het rekenvoorbeeld klopt niet. Schaal 11 krijgt geen 6,36% erbij, maar 11,33% volgens de tabel. Of lees ik die tabel verkeerd?
Fijn dat er een akkoord is gesloten. Zeker voor degenen die in de lagere schalen zitten is het broodnodig. Zeker met de kosten voor reizen en levensonderhoud is het fijn dat er meer naar hen wordt gekeken dan naar degenen die het minder nodig hebben.
Ook fijn dat er eerlijk wordt gekeken naar de docenten die zich in schaal 10 bevinden – terwijl die in schaal 11 moeten zitten. Ik heb zelf als docent veel moeten bewijzen om door te kunnen groeien naar de volgende schaal, maar ik ben blij dat andere collega’s niet dat hele proces hoeven door te maken.
@Steph Lausberg
Zijn de personen die zich in schaal 13 bevinden degenen waar het om gaat? Daarnaast is het wel even goed om het na te rekenen.
Met alleen de procentuele verhoging gaat schaal 13 met alle schalen eronder tot schaal 1 er het meest op vooruit (€ 418,44; € 394,21; € 348,64 tot € 136,11 in schaal 1). Door de 150 euro bruto tot en met schaal 10 en 100 euro in schaal 11 en 12, gaan schaal 10-12 er het meest op vooruit (in absolute waardes). Vervolgens komt schaal 13 en dan schaal 9, 8 enzovoorts.
Volgens mij heb je niets te klagen als je er misschien niet het meest op vooruit gaat, maar nog steeds meedoet en in absolute zin niet degene bent die het meest vooruit gaat, maar nog steeds lang niet onderaan het rijtje staat. Het is niet voor niets ‘een akkoord met een sociaal randje’.
OT: Fijn dat er eindelijk consensus is en dat er aan iedereen wordt gedacht, maar vooral voor degenen die het het hardst nodig hebben.
De tabel gaat (voor zover ik begrijp) over de mensen aan het einde van de schaal; doordat er een trede wordt toegevoegd gaan zij er extra op vooruit.
@Sjoerd en @Daniel uit jullie reactie maak ik op dat jullie mijn (inhoudelijke!) reactie op het artikel niet goed begrepen hebben. Ik leg het graag anders uit: een medewerker in 13 verdient namelijk niet altijd meer dan in een collega in 12 (dat geldt overigens voor alle opeenvolgende schalen, zie CAO pagina 100). Dus wat je schrijft Sjoerd is feitelijk niet juist. De salarissen tussen van twee opvolgende schalen zijn namelijk niet aansluitend maar kennen een overlap. Deze overlap wordt alleen tussen 12 en 13 groter door deze nieuwe CAO aanpassing, waardoor het dus feitelijk in de nieuwe CAO langer duurt voor je in 13 meer gaat verdienen dan in 12. Het kan dus zo zijn dat iemand nu in schaal 13 minder verdient (startschaal 13 huidige CAO is EUR 5.401) dan iemand in max 12 (eindschaal 12 nu EUR 6.064). Ondanks dit lagere salaris in 13 komt deze medewerker dus maar 6,36% toe en de collega met een hoger salaris in 12 een verhoging van 10,45%. Ik laat me graag uitleggen waar in deze het “sociale randje” zit. Ik ben namelijk van mening dat hierin een weeffout zit, waarbij in mijn optiek wat de percentages betreft niet naar schalen maar naar bruto jaarinkomen gekeken had moeten worden. Dit issue doet zich in mijn beleving alleen in schaal 13 voor.
@steph
Volgens mij heb ik ook inhoudelijk gereageerd. Neem je in je overweging ook de overlap van schaal 9 en 10 mee, waarbij het maximum van de schaal alleen verschilt? In de CAO staan niet de overwegingen voor het vaststellen van de schalen.
Het verschil tussen schaal 12 en 13 wordt minder, dat klopt.
Dat verandert niks aan het feit dat in absolute zin de 6,36% nog steeds meer is in schaal 13, dan in schaal 12. Dat is wat in het artikel gesteld wordt. Door de 100 euro bruto toevoeging in schalen 11 en 12, is het wel zo dat het bedrag in verhoging in absolute zin groter is. Vergelijking tussen iemand aan de top van schaal 12 met iemand aan de top van schaal 13 is dat iemand met schaal 12 er 60 euro bruto meer op vooruitgaat. Vergelijking tussen iemand met schaal 11 (top) en schaal 13 is 30 euro bruto. Zit iemand ergens in het midden is het verschil alleen maar kleiner.
Het sociale aspect zit er in mijn ogen in dat iemand er met een lagere schaal er procentueel meer op vooruitgaat dan een hogere schaal. Je moet ergens de grens trekken en ze hebben hier gekozen tot schaal 12 – wat nog steeds onderwijsgevend personeel is.
Ik ben wel benieuwd om te zien wat het verschil zou zijn tussen jouw berekening en wat schaal 13 er dan meer mee zou opschieten ivm de huidige berekening.
@steph
Toevoeging:
Je zou je ook kunnen afvragen waarom er bij een goede beoordeling bij schaal 12 in vergelijking met een goede beoordeling bij schaal 13, de bruto verhoging van schaal 13 groter is. Ik begrijp je punt, maar denk dat in vergelijking met het grote plaatje, dit niet van belang is.
Naar mijn mening is dat zorgen dat personen in deze tijden met hoge kosten en hoge inflatie, met plezier hun werk kunnen doen, zonder dat zich de hele tijd zorgen hoeven te maken of hun salaris wel voldoende is.
Ik weet het, het is een cliché, maar werk is meer dan alleen salaris….
Wil je grotere bedragen verdienen als manager, moet je in het bedrijfsleven zijn.
Wees blij met wat je hebt >6k!!!, dankbaar dat je er uberhaupt iets bij krijgt. En vind je dat je meer waard bent op basis van je kwaliteiten of je taken en krijg je dat binnen de HR niet, niemand houd je tegen…