Ingezonden: Beperking van keuze in de kantine is een verkeerde benadering
Gepubliceerd: 12 June 2023 • Leestijd: 2 minuten en 19 seconden • IngezondenStudent medische hulpverlening Jon de Vries studeert nu op locatie Rochussenstraat, maar haalt zijn lunch nog altijd op locatie Academieplein, waar hij eerder studeerde, simpelweg omdat het aanbod daar beter bij hem past. Het beperken van keuzes in de kantine en het niveau van de prijzen maken de kantines niet erg inclusief, betoogt hij in een ingezonden brief.
Ik wil graag mijn bezorgdheid uiten over de recente aankondiging van de Hogeschool Rotterdam om de focus te leggen op een gezonde leefstijl. Hoewel het belangrijk is om gezondheid te bevorderen, ben ik van mening dat het beperken van keuzes en het verwijderen van populaire voedingsmiddelen zoals de patat van Bram Ladage uit het assortiment een verkeerde benadering is.
Allereerst moeten we erkennen dat gezondheid een persoonlijke verantwoordelijkheid is. Het is niet de taak van een onderwijsinstelling of een cateraar om studenten te vertellen wat ze wel of niet mogen eten. Het beperken van de keuzes en het elimineren van populaire voedingsmiddelen zoals patat is een betuttelende maatregel die de individuele vrijheid van studenten aantast.
Bovendien is het belangrijk om te beseffen dat gezondheid niet alleen draait om het elimineren van bepaalde voedingsmiddelen. Een gezonde leefstijl omvat een gebalanceerd dieet, regelmatige lichaamsbeweging en een algemeen welzijn. In mijn opinie is het contraproductief om eenzijdig te focussen op vegetarisch en veganistisch voedsel, omdat dit niet voor iedereen past bij individuele voedingsbehoeften.
Het is ook belangrijk om de diversiteit van studenten te respecteren. Door alleen vega en vegan opties aan te bieden, wordt er geen rekening gehouden met degenen die ervoor kiezen om vlees te eten. Studenten moeten de vrijheid hebben om hun eigen voedselvoorkeuren te bepalen en niet gedwongen worden om zich aan te passen aan een bepaald dieet. De Hogeschool Rotterdam heeft laten weten dat ze inclusiviteit wil bevorderen en dan staat dit hier naar mijn mening haaks op.
Bovendien wordt in de tekst aangegeven dat de verkoopprijs van vegetarische opties niet hoger zal zijn dan die van vleesopties. Hoewel dit lovenswaardig is, is het belangrijk om te benadrukken dat vegetarisch en veganistisch voedsel vaak duurder is om te produceren. Dit kan leiden tot hogere prijzen voor andere voedingsmiddelen en uiteindelijk studenten financieel benadelen.
Het is positief dat Van Leeuwen zich ten doel stelt om betaalbare lunchopties aan te blijven bieden. Echter, de genoemde prijzen, zoals 1,60 euro voor een kaiserbroodje met kaas en tachtig cent voor melk, moeten worden bekeken in het perspectief van het gemiddelde inkomen van jongeren en te zorgen dat het aanbod juist voor hen betaalbaar blijft. Volgens het cbs, was het gemiddelde inkomen van jongeren in 2021 ongeveer 16.000 euro per jaar (voor alle inflatie). In dit licht kan een prijs van 1,60 euro voor broodje kaas als duur worden beschouwd.
In plaats van eenzijdig te streven naar een vegetarisch en veganistisch aanbod als norm, zou het streven naar een gezonde leefstijl bij de Hogeschool Rotterdam moeten beginnen bij het bieden van een betaalbaarder, beter en meer gevarieerd voedselaanbod aan de studenten. Een inclusieve benadering van gezondheid zou moeten betekenen dat er aandacht wordt besteed aan de verschillende behoeften en omstandigheden van de studentenpopulatie..
Het is van cruciaal belang dat de Hogeschool Rotterdam inclusiviteit en toegankelijkheid bevordert in haar streven naar een gezonde leefstijl. Alleen door te zorgen voor een evenwichtig voedselaanbod, dat rekening houdt met de diversiteit aan voedingsgewoonten, financiële mogelijkheden en behoeften van studenten, kan de hogeschool een echte positieve impact hebben op de gezondheid en welzijn van haar studentenpopulatie.
Tekst: Jon de Vries
Illustratie: Demian Janssen
OK, leuke brief maar er staat veel onzin in. Even wat opmerkingen:
“Allereerst moeten we erkennen dat gezondheid een persoonlijke verantwoordelijkheid is.”
Ten tweede moeten we erkennen dat mensen keuzes maken gebaseerd op het aanbod, beschikbaarheid en een hoop andere factoren die hun verantwoordelijkheid continu ondermijnen. Mensen worden continu en actief verleid tot ongezonde keuzes.
“Het is niet de taak van een onderwijsinstelling of een cateraar om studenten te vertellen wat ze wel of niet mogen eten.”
En dat gebeurt ook niet. Je mag nog steeds eten wat je wilt.
Laten we die ook even omdraaien: het is niet de taak van studenten te vertellen wat een cateraar moet aanbieden of welke cateraars de HR een plek geeft. Als je het niet wilt, koop je het niet, als de cateraar geen omzet maakt lost het probleem zichzelf wel op. De HR heeft geen verplichting om jou gefrituurde kroket aan te bieden.
“Het beperken van de keuzes en het elimineren van populaire voedingsmiddelen zoals patat is een betuttelende maatregel die de individuele vrijheid van studenten aantast.”
Dit is een hilarische, overdreven en belachelijke stelling. Alle vormen van eten overal aangeboden krijgen is geen onderdeel van je fundamentele vrijheid. Je vrijheid komt met een aanbod van vega(n) voedsel op de HR nergens in het geding, het staat je vrij om even naar een snackbar naar keuze te lopen.
“Een gezonde leefstijl omvat een gebalanceerd dieet, regelmatige lichaamsbeweging en een algemeen welzijn.”
Fantastische zin, helemaal mee eens. Het enige probleem is dat de cateraars op de HR die laatste twee niet aanbieden en de eerste wel, dus keuzes worden alleen gemaakt omtrent voeding.
Laten we ook niet pretenderen dat het patatje Bram een essentieel onderdeel is van een gebalanceerd dieet. Laten we ook niet pretenderen dat de maaltijden op de HR het enige zijn wat mensen eten.
“Door alleen vega en vegan opties aan te bieden, wordt er geen rekening gehouden met degenen die ervoor kiezen om vlees te eten.”
Duidelijk werd gesteld dat vlees beschikbaar is dus deze stelling is simpelweg onwaar.
“Door alleen vega en vegan opties aan te bieden, wordt er geen rekening gehouden met degenen die ervoor kiezen om vlees te eten.”
Wederom is deze stelling onwaar, maar zelfs al zou deze waar zijn: nou en? Vlees eten is geen onvervreemdbare eigenschap, het is een keuze. De HR heeft geen verplichting om alles waar je voor kan kiezen ook aan te bieden. Het heeft daarom ook niets met diversiteit of inclusiviteit te maken.
Vervolgens volgt er nog een heel stuk over het budget van studenten en dure kaasbroodjes en melk. Frappant dat in dit argument voor dierlijke producten wordt gekozen als voorbeeld terwijl het argument stelt dat vega(n) opties zo duur zijn om te produceren. Dierlijke producten zijn dit duidelijk ook.
Misschien is dit een idee: catering op locatie is een luxe en als je portemonnee zo’n bezwaar is, doe iets radicaals en haal voor een fractie van de prijs de benodigde ingrediënten bij de supermarkt, en neem je eigen eten mee. Je hebt dan volledige beheersing over je consumptie.
Deze hele brief is een klaagzang die over niets gaat dan gemakzucht, gemengd in een salade van maatschappelijk relevante termen om het mooi te laten klinken.
Ik zal hier nog wel even bij benadrukken dat de briefschrijver absoluut een punt heeft dat een gezond dieet gebalanceerd hoort te zijn. De richtlijn voor een gezond en gebalanceerd dieet in Nederland is nog steeds de schijf van vijf van het Voedingscentrum en daar staat gewoon vlees in.
Daar komt bij dat een vegan dieet zonder supplementen of verrijkte voeding niet aan alle voedingsstoffen in voldoende mate kan voldoen (vega kan dit wel), waarbij de grote uitblinker B12 is. In de basis is vegan geen gezond dieet. Wanneer de standaard opties opeens vega(n) zijn in naam van gezondheid is iemand een agenda aan het doordrukken en dat is zeker opmerkelijk te noemen.
Hallo mr/mv/x Heikamps,
Leuk dat u reageert op mijn betoog. Ik heb dit stukje geschreven vanuit mijn eigen ervaringen op zowel de hogeschool Rotterdam en 2 buitenlandse stages. Tijdens deze stages waren de prijzen voor een lunch goedkoop en divers. Hierbij merkte ik bij mezelf dat ook al had ik goedkopen keuzes van bijvoorbeeld een gefrituurde loempia dat ik vaker een keuze nam voor een gevarieerde maaltijd (zoals rijst met kip en bruine bonen of aardappels vlees en groente).
In uw eerste punt zegt u: “En dat gebeurt ook niet. Je mag nog steeds eten wat je wilt.”.
Het klopt dat de Hogeschool Rotterdam je niet dwingt om iets te eten en dat studenten nog steeds de vrijheid hebben om te kiezen. Er wordt echter wel gestreefd naar een vegetarisch/veganistisch dieet. Het doel is niet om studenten te vertellen wat ze wel of niet mogen eten, maar eerder om gezondere opties te promoten en een omgeving te creëren waarin gezonde keuzes gemakkelijker toegankelijk zijn. Sommige mensen volgen bijvoorbeeld een keto-dieet of een glutenvrij dieet, maar het zou vreemd zijn als de Hogeschool Rotterdam zich specifiek op deze dieetvormen zou richten in plaats van een divers aanbod waarin alles aan bod kom.
Uw tweede stelling kan je ook ombuigen: Het is volkomen begrijpelijk dat sommige mensen ervoor kiezen om buiten de hogeschool op zoek te gaan naar vega/vegan eten.
Als er gestreefd word naar vega(n) dan worden de wordt de variatie beperkt.
Ik pretendeer niet dat een bram gezond is. Maar variatie is natuurlijk wel enorm belangrijk om alle voedingsstoffen binnen te krijgen..
Deze stelling valt ook omtebuigen: “maar zelfs al zou deze waar zijn: nou en? Vlees eten is geen onvervreemdbare eigenschap, het is een keuze. De HR heeft geen verplichting om alles waar je voor kan kiezen ook aan te bieden. ” naar vega(n) eten is geen onvervreemdbare eigenschap, het is een keuze. De HR heeft geen verplichting om alles waar je voor kan kiezen ook aan te bieden.
“Misschien is dit een idee: catering op locatie is een luxe”.
Ik denk dat de hogeschool school juist door een goede aanbod in de catering, de welzijn en gezondheid van de studenten kan verbeteren. In Duitsland word namelijk de cafetaria gelegenheden op de universiteiten gesubsidieerd en stoppen de universiteiten daar bijvoorbeeld extra geld in om de kosten zo laag mogelijk te maken. Persoonlijk merkte ik dat ik hier gezonder van leefde met meer variatie. In plaats van het kijken naar wat kan de student beter kan doen is de betere vraag: Wat kan de Hogeschool Rotterdam doen om het welzijn van de studenten te verbeteren Ik denk dat het streven van een bepaald dieet niet het juiste antwoord is
Ik vind dat de Hogeschool mogelijkheden genoeg geeft om voor elke student datgene te geven wat de student zou willen. Na 8 jaar in Duitsland gewerkt te hebben, in een universiteitsziekenhuis, heb ik ook gemerkt dat het aanbod aldaar veel uitrgebreider is dan in Nederland. Maar dat is appels met peren vergelijken. Een universiteit, verbonden aan een ziekenhuis heeft andere keukens en cateringsmogelijkheden. Zo ook in Belgie waar ik heb mogen werken.
Je hebt in ziekenhuisrestaurants ook nog eens de mogelijkheid om in het bezoekersrestaurant te eten als ook in het personeelrestaurant. De Hogeschool is een opleidingsinstituut. Dat er cateringsmogelijkheden zijn is een luxe inderdaad. En we hebben de luxe om op een locatie als de Rochussenstraat te eten, alwaar vega(n) geserveerd wordt maar minder dan 500 meter verder, op Academieplein, wordt er wel vlees geserveerd. Museumpark is ook nog een optie om te eten en het Erasmus MC heeft ook meerdere restaurants.
Bijna elk restaurant dat aan een ziekenhuis verbonden is, heeft een uitgebreidere keuze. maar laten we dat niet vergelijken met een onderwijsinstelling. In een straal van 750 meter heb je dus genoeg keuze om datgene te eten wat je wil. Dat de hogeschool op de Rochussenstraat deze keuze heeft gemaakt is volledig legitiem gezien de andere eetmogelijkheden.
Ik kijk liever naar mogelijkheden dan naar beperkingen en mogelijkheden zijn er genoeg.
@Jon, bedankt voor je reactie :-).
Ik ben het met je eens dat streven naar een specifiek vegetarisch of veganistisch dieet, vreemd is. Dit beaam ik ook in het slot van m’n reactie. We kunnen echter wel een paar redenen opnoemen waarom dit er op deze vormen wordt ingezet en niet op keto- of gluten.
Een keto-dieet heeft geen specifieke gezondheidsvoordelen of nadelen, het sluit geen essentiële macro- of micronutriënten uit en stimuleert niet specifiek de inname van nutrient-rijke voeding. Een glutenvrij dieet is specifiek voor mensen met glutenintolerantie, en daar gaat verder hetzelfde voor op.
Een vega(n) dieet is per definitie hoog in groente en fruit. Deze bevatten wel veel benodigde voedingsstoffen (o.a. vezels) en zijn gemiddeld lager in calorieën een omnivoor dieet. In Nederland hebben we een te lage vezelinname en kampt tweederde van de volwassen populatie met overgewicht.
Je stelt dat mensen ook “buiten de hogeschool op zoek te gaan naar vega/vegan eten”. Ja, dat kunnen ze, maar laten we even kritisch kijken naar wat je daadwerkelijk beargumenteert tegen de beslissing om dit soort gerechten op de HR aan te bieden. Allereerst is je argument vanuit gezondheid, ten tweede is er je argument vanuit vrijheid.
Je tekent hier protest aan tegen een beslissing die beoogt een gezonder aanbod aan voeding te bewerkstelligen, terwijl je eigen doelstelling gezondheid is. Je stelt ook dat een patatje Bram daar niet onder valt, dus dat heeft niets met de beoogde variatie te maken.
Als we naar de lijst vitaminen kijken op de site van het Voedingscentrum is er maar één vitamine uniek aan dierlijke producten: B12. Die vind je dus ook niet in je patatje. Een rundvleeskroket bevat overigens slechts 14% rundvlees. Als we over gezonde variatie praten zijn dit geen producten die daarvoor behouden hoeven worden.
Overigens bevatten vegetarische gerechten nog steeds dierlijk producten (zoals de eerder genoemde kaas en melk) die wel B12 bevatten. Naast de aanwezigheid van vleesgerechten, die zoals gesteld niet verdwijnen uit het aanbod, is er dus een aanbod van gevarieerde voeding. Je gezondheidsargument gaat dus niet op.
Dan is er nog het “vrijheid” argument, waarbij je ook stelt dat de HR geen verplichting heeft om vega(n) eten aan te bieden. Correct, dat heeft de HR ook niet, maar wat de HR wel heeft is keuzevrijheid om aan te bieden wat ze willen.
Ik reageer hier in de context van je argument dus mijn stelling is niet om te buigen. Door te beweren dat een recht van studenten geschonden wordt (zijnde hun ‘vrijheid’) door het aanbieden van vega(n) opties ben jij degene die de vrijheid van de HR in wil perken om naar eigen inzicht keuzes te maken over hun cateringaanbod.
Vrijheid bestaat niet als een algemeen recht, het is contextgebonden en altijd specifiek. Wanneer je stelt dat iemand jouw vrijheid schendt moet er een corresponderende plicht zijn van de andere partij. Je wappert met het woord zonder te duiden welke plicht de HR heeft om jou vlees aan te bieden.
Als jij die morele plicht kan duiden ga ik mee met je argument maar ik denk dat jij ook wel weet dat er geen moreel imperatief bestaat om mensen overal vlees aan te bieden. Het is zeker niet bij wet verankerd, zoals onze daadwerkelijke vrijheden.
We kunnen hier nog even terugkomen op het eerste punt wat je schreef over persoonlijke verantwoordelijkheid. Ook deze vindt plaats in context, omdat keuzes plaatsvinden in een context. Deze context wordt gecreëerd door je omgeving, ongeacht of die omgeving een vleesrijk aanbod is met fast food opties, of een vega(n) aanbod is zonder die opties.
De persoonlijke verantwoordelijkheid van een keuze is niet meer of minder doordat je keuzeopties veranderd zijn en de keuze zelf onder identieke omstandigheden wordt gemaakt. Als je op de HR altijd primair vega(n) opties had gehad zou je het argument nooit gemaakt hebben dat ze vlees moeten aanbieden, wat je dwars zit is de aanpassing.
Het maakt jouw situatie minder makkelijk, en dat is wat ik bedoel met gemakzucht. Ik snap je frustratie heus wel maar het is onzin om je gemakzucht tot een moreel probleem te verheffen onder het mom van vrijheid, inclusiviteit of diversiteit. Ik ben ook omnivoor en wil een aanbod van vlees zien, maar ik krijg je argumentatie niet door m’n keel.
Als laatste verwijs je nog naar de kosten en hoe ze in Duitsland er mee omgaan. Ik ben het met je eens dat kosten een effectieve manier is om gezond eten te stimuleren, en we daarbij kunnen stellen dat een van de problemen van ongezond voedsel is dat het vaak goedkoper is dan gezond voedsel.
Of de Hogeschool dat financiëel kan en moet ondersteunen is een veel bredere discussie, maar ja, het is een oplossing. Dit is echter wel een oplossing die gecombineerd kan worden met de andere oplossingen, die ook bijdragen aan een gevarieerd en gezond aanbod, en die oplossingen snijden niet in een budget wat altijd onder druk staat (zie discussies over werkdruk, loonruimte, of alle andere dingen waar onderwijsgeld voor nodig is).
Wat dit in brede zin doet met het budget van de student durf ik niet te zeggen maar ik denk niet dat broodjes kaas, of melk, duurder wordt door het aanbieden van daarnaast primair vega(n) gerechten. Doen ze dat wel, zou ik zeggen: smeer eens een boterham, en gooi er lekker vlees op.