Ik bepleitte het eerder: taal doet iets met onze studenten. Bijvoorbeeld wanneer ze voortdurend ‘langstudeerder’ worden genoemd. Het oordeel dat hieruit kan spreken laat zich makkelijk raden. Juist een onderwijsinstelling zou toch beter moeten weten?

En dat woord ‘langstudeerders’ is niet het enige voorbeeld. We beschrijven ook trots in bijvoorbeeld de Strategische Agenda dat we de ‘Pedagogiek van de Hoge Verwachting’ voorstaan. Ik weet wat deze inhoudt en dat is in de kern weliswaar juist heel positief, maar hoe ongelukkig kun je de woorden kiezen in deze context. Studenten hebben zelf doorgaans al de allerhoogste verwachtingen van zichzelf, en dat levert bepaald niet enkel voordelen op. Getuige ook ons recente onderzoek naar Studentenwelzijn op de hogeschool. In een eerdere blog beschreef ik al welk effect het woord ‘vertragers’ op studenten heeft.

Wat maakt dat we dergelijke labels zo makkelijk gebruiken zonder het bewustzijn op hun effect? Het is mijn vermoeden dat deze woorden vooral ontstaan op plekken waar relatief weinig contact plaatsvindt met studenten. Bijvoorbeeld in ivoren (beleids)torentjes, bepaalde managementlagen, vanuit sommige kenniscentra. Mocht ik nu op tenen hebben getrapt: graag gedaan! Want laten we nog eens goed reflecteren en onszelf afvragen: hoe zit dat bij mij in mijn taak en rol op de hogeschool? Hoe percipieer ik zelf studenten die bijvoorbeeld langer over hun studie gaan doen? Ga ik op zoek naar het waarom? Naar de nuance?

Een mooi voorbeeld hiervan ervaarde ik recent bij een overleg waarbij ook diverse managementlagen vertegenwoordigd waren. Een van de aanwezigen zei: ‘Soms loop ik door de school, en dan zie ik een student helemaal onderuitgezakt zitten in een studiehoekje, op zijn telefoon scrollend. Dan zou ik wel eens op die student af willen stappen en vragen: ‘Gaat het wel goed met je? Ga eens een beetje rechtop zitten, word actief.’ Een andere collega reageerde: ‘Oh, wat grappig, ik zou juist denken: die voelt zich relaxt en thuis op de hogeschool. En hij is er tenminste!’

Wie heeft er gelijk? Geen van beiden vooralsnog. Het zit hem precies daarin: praat met de student. Stel vragen, ben nieuwsgierig. Niet in een klinische setting om daarna te kunnen zeggen: ‘Ja, we hebben een uurtje gesproken met studenten in een panel’. Nee, gewoon de gemiddelde doordeweekse dag op een onbewaakt moment.

Mijn verzoek in deze: laat je uitingen in de vorm van een strategische agenda en beleid en dergelijke eerst nog eens lezen door een paar studenten. Kunnen we ook weer zeggen: we praten niet alleen over maar ook met onze studenten. Ook deze blog werd eerst door studenten gelezen, en ze ondersteunen de boodschap.

Volg ons op Instagram