Luc Vermaat en Menno Zwinkels, leraren Nederlands in opleiding, werken naast hun studie aan een carrière als stand-up comedian. Op zondagmiddag 26 februari stonden ze samen op een podium in Naaldwijk.

Om 15.00 tovert Café de Slimmerick in Naaldwijk zich om tot het Westland Comedy Café. Bij binnenkomst wordt foute kroegenmuziek gedraaid en ondanks dat het nog vroeg in de middag is, zitten de bezoekers royaal aan de wijn, het bier en de bitterballen. Het publiek waarop Menno en Luc straks hun materiaal moeten loslaten.

Creatieve schrijfopdrachten

Luc raakte op jonge leeftijd geïnspireerd door Youp van ’t Hek. ‘Ik weet nog dat ik klein was, een jaar of acht, en dat ik Youp zat te kijken en toen vroeg aan mijn vader: Hoe kan ik dat worden?’

Op zijn beurt inspireerde hij Menno; toen hij Luc leerde kennen zag Menno een kans om ook iets te gaan doen met zijn interesse in stand-up comedy. Hij was een jaar of 14 toen hij begon met dingen op te schrijven die hij meemaakte. Als hobby en als investering in zichzelf. ‘Gewoon een dagboek’, zegt hij, ‘en soms probeer ik daar een tintje aan te geven.’ Tijdens de lessen Nederlands kreeg Menno (ook blogger voor Profielen) creatieve schrijfopdrachten waar hij ‘aan’ van ging. Hij mocht ze voorlezen in de klas en de lerares zei tegen hem dat hij comedian moest worden.

Sinds hij Luc kent is hij zich er meer van bewust dat er ook daadwerkelijk een markt is voor zijn materiaal. ‘Natuurlijk was mijn oude materiaal nog niet stand-up proof’, zegt hij. Maar hij wilde graag in contact raken met publiek en maakte van zijn geschreven verhalen materiaal om op het podium te kunnen vertellen. Dat vindt hij wel spannend, want het is vaak ook erg persoonlijk. Niet lang nadat hij begon met comedy had hij zijn eerste optreden in Club Haug.

De clown van de klas

Luc omschrijft zichzelf als de stereotype clown van de klas en is na het volgen van het keuzevak Desiging Your Life bij zichzelf gaan nadenken. ‘Wat vind ik nou leuk? Ik doe weliswaar de lerarenopleiding maar mijn echte ambitie ligt hier (bij comedy, red.).’ Luc vindt het geweldig om mensen aan het lachen te maken. ‘Dat doe ik de hele dag door.’ In informele kring is hij altijd op zoek naar een moment om een grap te maken. ‘Al is het maar verzachting of om perspectief te bieden.’

Beiden hebben al meermaals op het podium gestaan, Luc wat vaker dan Menno. Dit keer kreeg Luc hoogte van het Westland Comedy Café in Naaldwijk en op zondag 26 februari staan zowel Luc en Menno in de line-up. Luc als enigszins gevestigde naam, Menno – die in Den Hoorn woont – als ‘Westlands talent’.

Menno zoekt de spanning op

Al een week van te voren heeft Menno last van gezonde spanning, vertelt hij. ‘Als mijn materiaal op orde is en ik heb er vertrouwen in, dan ben ik minder gespannen.’ Bij zijn eerste optreden trad hij op met knikkende knieën. ‘Dat heeft veel invloed op je stuk.’ Menno zoekt de spanning wel op, hij vindt dat ergens juist fijn: ‘Ik heb zo’n saai leven. Dit is wat ik nodig heb.’

Dat geldt ook voor Luc. Die kan de laatste dagen voor een optreden redelijk gestrest raken, bang om een goed stuk uit zijn materiaal te vergeten. Maar dan bedenkt hij zich dat hij dit vaker heeft gedaan, dat hij weet dat hij humor heeft en ook nog eens gewend is om voor de klas te staan. Dat ziet hij als groot voordeel. Ondanks dat hun rol voor de klas anders is dan op het podium, zijn ze beiden wel gewend voor groepen mensen te spreken. ‘Ik sta elke keer voor dertig ongemakkelijke pubers, waarom zou ik dan ook niet voor zo’n zaal kunnen staan?’, zegt Luc.

Dat ziet Menno anders: ‘Ik ben als privé-persoon helemaal niet geschikt om tegen dertig mensen te praten.’ Op het podium is hij als het ware een personage dat dichtbij hemzelf staat.

‘Het podium is de grote test’

Ter voorbereiding op zijn optreden volgde Menno een comedycursus van cabaretier Pieter Jouke, die aangeboden werd door Theater de Naald. Vervolgens oefent hij thuis voor de spiegel en voor zijn vriendin. ‘Maar dat is wel de eindfase’, zegt hij. Daarvoor wordt er veel geschreven, verbeterd en hardop voorgelezen. ‘En dan stelt het nog niet zoveel voor. Op het podium weet ik pas zeker of het iets waard is.’

Luc maakt altijd notities als hij iets meemaakt, ziet of hoort waar hij iets mee kan. In de week in de aanloop naar een optreden begint hij te concretiseren en een set te maken. Hierin neemt hij mee wat goed ging tijdens vorige optredens. ‘Op de dag zelf denk ik: waar ga ik naartoe? Wat heb ik met die plek? Heb ik daar een bepaalde link mee? Vervolgens treed je op, voel je of wat je bedacht hebt ook werkt. Op het podium is de grote test.’

Armen en benen losschudden

Dan is het zo ver. In de hoek van het café is een podium gebouwd en alle bezoekers zitten aan tafels eromheen. Said El Hassnaoui, de organisator en de MC van de happening, heet iedereen welkom en maakt de zaal warm met wat publieksparticipatie. Hij vraagt waar iedereen vandaan komt, en de armen en benen worden losgeschud. Vervolgens kondigt hij de eerste comedian aan, de eerste van zes.

Over het algemeen is het publiek de comedians goed gezind, betrokken en open. De sfeer wordt niet ongemakkelijk en de bezoekers doen zonder gene en zonder klagen mee met publieksparticipatie.

Luc en Menno hebben allebei een kort optreden voorbereid. Menno ervaarde het publiek wel als stug; desondanks is hij na afloop blij met hoe het is gegaan. ‘Het ging precies zoals ik het bedacht had’, zegt hij tevreden. Luc is eveneens tevreden en pakt na afloop meteen zijn telefoon erbij: ‘Ik heb hier nu een hele notitie met dingen die ik heb geleerd van anderen, van dingen die tegen mij gezegd zijn en dingen die ik heb gevoeld en geproefd.’

Grappen over ongebruikelijke thema’s

Luc en Menno zouden beiden van stand-up comedy hun carrière willen maken. Voor Menno is dat idee nu nog erg utopisch. Hij weet niet of het realistisch is, maar mocht het zo uitpakken dan zou hij graag een intelligente cabaretier zijn. ‘Ik probeer wel grappen te bedenken die thema’s aanpakken waar niet snel over wordt gepraat, ongebruikelijke thema’s zoals inclusief taalgebruik’, legt hij uit.

Luc vindt zelfspot weer een interessant thema, daar voelt hij zich ook comfortabel bij. Hij wil het sowieso persoonlijk houden, met dingen die hij zelf heeft meegemaakt. ‘Grof vind ik ook altijd leuk. Niet per se schelden, maar dingen op het randje, gevoelige onderwerpen en persoonlijk leed. Op die manier wil ik het leven wat luchtiger maken.’

Tekst: Lana de Koning
Foto’s: Said El Hassnaoui 

Volg ons op Instagram