Goed je weg kunnen vinden in informatie is van levensbelang voor hbo-studenten. Maar hoe leer je dat? Veel studenten vinden het allemaal maar saai. Een groep studenten bedacht daar een oplossing voor in de vorm van een game. En nee, nu eens niet digitaal, maar op een ouderwets spelbord, met dobbelstenen en pionnen. Profielen mocht meespelen met de test van het prototype. 

Het is tegen 18.00 uur en de geur van patat vult de ‘kennishub’ in de Mediatheek Academieplein. Want prototypetest of niet: de magen van studenten signaleren etenstijd. De mediatheekmedewerkers hebben daar ook al aan gedacht en een heel assortiment aan koeken ingeslagen bij de kantine. De tafel is een bonte mix van etenswaren, bakjes met fiches, pionnen, dobbelstenen en vraagkaartjes als Ranagül Kocaer (tweedejaars communicatie en multimedia design) het spelbord uitvouwt van Library Game, The Research Race. 

Gevecht met het smartboard

De verzamelde collega’s van de mediatheek steken hun enthousiasme niet onder stoelen of banken. Het houten spelbord is een kunstwerkje geworden, gemaakt in het Stadslab, van hout, met behulp van lasersnijden. De route die spelers moeten afleggen bestaat uit ingefreesde iconen van boekjes die zorgvuldig met de hand zijn ingekleurd. De bakjes voor de vraagkaartjes zijn HR-locaties, die op strategische plekken op het bord staan. 

Als alles is geïnstalleerd, begint Ranagül met de presentatie. Nou ja, begint ze het gevecht met het smartboard dat maar geen beeld wil tonen. Uiteindelijk besluit haar groepsgenoot Ilyas Malik (tweedejaars ipo) naast haar te gaan staan met de laptop, zodat de aanwezigen ook zonder smartboard het visuele deel van de presentatie kunnen volgen. 

Samen iets leuks doen

Want het spel is niet zomaar ontstaan uit wat toevallige ideetjes, er is een opdracht, een doel en een onderzoek aan voorafgegaan. Die opdracht kwam van de mediatheek, niet echt met voorbedachten rade maar min of meer spontaan, door de aanwezigheid van de studenten als student-assistent in de mediatheek op Academieplein. ‘Wij kunnen wel steeds zeggen dat informatievaardigheden belangrijk zijn’, vertelt Annette Noordzij, embedded librarian voor het technisch domein,  in een eerder gesprek, ‘maar dan blijft het toch een beetje “Wij van WC Eend adviseren WC Eend”. We zijn met studenten gaan brainstormen over de vraag: hoe zou jij dat als student doen?’ 

‘Daaruit kwamen twee interessante verhaallijnen’, vult haar mediatheekcollega Elitza Voutcheva aan. ‘Ze vonden dat het niet alleen over vaardigheden moest gaan, maar ze kwamen ook met de binding die ze soms missen op school.’ Studenten zouden iets sámen moeten doen, dachten de studenten, iets leuks. Zo snijdt het mes aan twee kanten. En die gedachte past eigenlijk heel goed bij de visie van de mediatheek, die zichzelf ook graag ziet als een plek van samenkomst en kennisdeling. 

‘Je bedenkt dit zelf niet zo snel’

Aldus werd het idee van een spel geboren. ‘De studenten die hieraan meewerken komen uit verschillende studierichtingen, maar zijn allemaal gamers’, zegt Annette. ‘Toch hebben ze gekozen voor een bordspel zodat studenten elkaar fysiek ontmoeten. Het is tegengesteld aan de trend, je bedenkt dit niet zo snel; daarom zijn we extra blij dat we het aan hen hebben gevraagd.’ Ook de docenten die erover horen reageren enthousiast. 

De groep studenten ging zelfstandig en voortvarend aan de slag met het idee, onder andere deden ze mee aan het landelijke project MakerLab van de bibliotheken. De groep werkte er met veel plezier aan en een van de doelen – meer binding – leek voor hen in elk geval meteen al gehaald. Docent game-design Rob Zoeteweij voorzag ze vanuit de coulissen van tips en advies. De mediatheekmedewerkers leenden voor de verandering zichzelf eens uit, als inhoudelijk experts. 

Shame-on-you-kaarten

En nu staat Ranagül, met een brede lach uit te leggen hoe onderzoek – wat weten studenten over literatuuronderzoek, en welke spellen spelen ze graag? – heeft geleid tot het uitgewerkte spel dat nu op tafel ligt. Naast Ilyas wordt ze bijgestaan door Meryem Uslu (IPO, tweedejaars) en Souhaila Essaidi (tweedejaars lero Engels) die het groepje studenten bij elkaar heeft gebracht; twee andere groepsleden Zeynep Bayrakdar (lero Engels) en Maarten Knolle (cmgt), konden er helaas niet bij zijn. Ranagül vertelt dat ze gisteren nog bezig zijn geweest ‘de handleiding van het spel te fixen’ en dat ze nog wat kleine dingen hebben aangepast na de vorige test. Wat er nu ligt is een voorlopig eindproduct, en we kunnen gaan spelen. 

Eerst leggen de studenten uit wat er op tafel staat: het spelbord uiteraard, de kleine houten edubadges die dienen als de punten die je in het spel kunt verdienen (wie de meeste heeft wint!), de kaartenbakjes die HR-gebouwen voorstellen en waarbij je met een zipline van het ene naar het andere gebouw kan, zodat je een stukje afsnijdt en eerder bij de finish kan zijn (extra punten!). En o ja: de shame-on-you-kaarten, tamelijk gênante opdrachten die je krijgt als je een vraag fout beantwoordt, en de jokers die je kunt kopen om jezelf te bevoordelen of anderen dwars te zitten. 

‘Ik wil mensen zien falen!’

Goed, genoeg uitleg: iedereen heeft zin om gewoon te beginnen met spelen en te ontdekken hoe het werkt. De jongste mag beginnen, in dit geval Mariska Schouten die bij de mediatheek werkt en een enthousiaste gamer is. De dobbelsteen brengt haar naar een vakje met een bepaalde kleur, die correspondeert met een bepaalde categorie vragen, die weer correspondeert met een categorie op de website van de mediatheek, bijvoorbeeld ‘Zoekstrategie’ of ‘Verwijzen’.  

De spelers zijn allemaal mediatheekmedewerkers – en één Profielen-verslaggever – dus de meeste vragen leiden niet tot shame-on-you-narigheid. Dat leidt wel tot hilariteit bij de makers: ‘Dit is niet hoe het hoort te gaan’, lacht Meryem, ‘ik wil mensen zien falen!’ Al snel stapelen de edubadges zich op bij de gelukkigen – want geluk speelt naast kennis een grote rol in het spel – en zitten anderen zich te verbijten over hun hopeloos trage voortgang over het bord. En er worden daadwerkelijk dingen geleerd, zo krijg ik een woord te zien met een vraagteken erin. Een tikfout? Nee, het blijkt dat je een letter waarover je twijfelt (‘moet het met een s of een z’) kunt vervangen door een vraagteken, waarna de computer op alle mogelijke opties zoekt. Weer iets geleerd. 

‘Gaandeweg ontdekt dat het ook heel leuk is’

De sfeer is al snel jolig – ‘waar is de dobbelsteen? Bij Kralingse Zoom! – en dat is veelzeggend over de kwaliteiten van het spel. We hebben niet het idee dat ons in een halfbakken spelvorm saaie materie wordt opgedrongen. Ook begeleider Rob is enthousiast: ‘Heel goed zoals jullie alle feedback hebben verwerkt in het eindresultaat’, complimenteert hij de studenten.  

Elitza noemt de optie om het spel bijvoorbeeld in het Engels te vertalen, of bepaalde vragen te vervangen door gespecialiseerde vragen over een bepaald vakgebied. Er wordt gezamenlijk nagedacht over de produceerbaarheid van het spel, want idealiter zouden er vanaf september in alle mediatheken een paar van moeten liggen om daarmee informatievaardigheid te verbeteren. ‘Studenten hebben lol, leren impliciet vaardigheden aan en docenten hebben een leuke manier om dat te doen: win-win-win’, zegt Annette. ‘Wij wilden gewoon een goed spel en gaandeweg ontdekten we dat het ook heel leuk is.’  

Tekst: Edith van Gameren
Foto’s: Edith van Gameren, Esther Schoneveld

Volg ons op Instagram