Banden met Israël verbreken? Dijkgraaf is tegen
Gepubliceerd: 22 May 2024 • Leestijd: 3 minuten en 6 seconden • NieuwsMoeten universiteiten hun banden met Israël verbreken? Studenten demonstreren daar al weken voor, nu ook in Tilburg. Maar minister Dijkgraaf denkt juist dat instellingen maar beter contact kunnen houden met Israëlische universiteiten.
Op allerlei plekken zijn pro-Palestijnse protesten aan de gang. De eis van demonstranten, bezetters en hongerstakers is steeds dezelfde: laat onze onderwijsinstelling de banden met Israëlische universiteiten verbreken.
De Israëlische antropoloog Maya Wind is daar een groot voorstander van. Ze toerde afgelopen week door Nederland met haar boek, waarin ze uitlegt hoe Israëlische universiteiten bijdragen aan de onderdrukking van Palestijnen.
‘In het Westen leeft nog steeds het idee dat Israëlische universiteiten bolwerken zijn van liberalisme en democratie’, zei Wind recent in dagblad NRC. ‘Wat ik laat zien is de kloof tussen die mythe en de werkelijkheid. Academische instellingen zijn diep verwikkeld in de repressie.’
Dat betoog vindt hier en daar gehoor. De kunstacademies in Den Haag en Rotterdam hebben de banden met de Bezalel Academy of Arts uit Jeruzalem verbroken. Andere kunstacademies bekijken die samenwerking opnieuw of bevriezen hem.
Goede redenen
Demissionair onderwijsminister Robbert Dijkgraaf daarentegen denkt dat er ‘goede redenen’ zijn om ‘juist wel’ contact te houden met universiteiten in Israël. ‘Op die universiteiten zitten de grootste critici van de Israëlische regering’, zei Dijkgraaf afgelopen zondag in actualiteitenprogramma Buitenhof.
Hij riep universiteiten en hogescholen op om ‘voorzichtig’ te zijn met het bevriezen of verbreken van de banden met Israël. Zo’n beslissing moeten bestuurders alleen nemen ‘met instemming van de universitaire gemeenschap’ en na consultatie van ethische commissies, vindt de minister.
Dijkgraaf staat niet alleen. In Amsterdam hebben 400 medewerkers en studenten van de Universiteit van Amsterdam een petitie ondertekend waarin ze ‘afstand nemen van degenen die bezettingen en blokkades gebruiken om de UvA te dwingen haar banden met Israëlische wetenschappers en instellingen zonder meer te beëindigen’.
Ook holocaustonderzoeker Amanda Kluveld is tegen het verbreken van de banden met Israël, schrijft ze in weekblad EW. ‘Israëlische academici, waaronder velen die zich inzetten voor vrede en dialoog, zouden hierdoor worden geïsoleerd.’ Ze begrijpt niet waarom universiteiten zich niet krachtiger verweren tegen het verwijt dat ze medeplichtig zijn aan genocide.
Academische vrijheid
‘De universiteit is geen consensusmachine’, zei Dijkgraaf afgelopen zondag. ‘De taak van de bestuurder is eigenlijk om te zeggen: welke mening wil je hebben, want dan verbind ik je door naar de onderzoeker die dat perspectief heeft.’ Met die opmerking steunt hij bestuurders die in het gepolariseerde debat géén partij willen kiezen.
Demonstranten doen er juist alles aan om de druk op bestuurders te verhogen. In Tilburg maken studenten zich klaar om hun tenten op te zetten op de campus, meldt universiteitskant Univers. In Nijmegen breidden studenten hun tentenkamp uit naar een plek onder het raam van het universiteitsbestuur. In Maastricht gaat alle aandacht naar de aanhoudende hongerstaking.
Van de zes studenten die afgelopen woensdag aan hun hongerstaking begonnen zijn er nog vier over. Dit weekend moest een student er vanwege gezondheidsredenen mee ophouden. De andere vier zeggen niet te eten totdat de Universiteit van Maastricht de banden met Israëlische universiteiten verbreekt.
‘Hogeschool is onderwijs- en kennisinstituut’
Jelle van Baardewijk, op de HR lector bedrijfsethiek, vindt het verbreken van banden geen goede zaak. ‘Een hogeschool is een onderwijs- en kennisinstituut. In die lijn zoek ik ook antwoorden. Zoals: colleges en debat organiseren om te begrijpen wat er speelt in Israël en Gaza.’ Van Baardewijk zegt zich te kunnen voorstellen dat ‘we vanuit de business school mensen in huis hebben die kunnen spreken over de innovatieve Israëlische economie, maar ook over de economische ontwikkelingen in de Arabische wereld. Nu denk je wellicht, huh, maar het conflict Israël/Gaza heeft toch niks met economie te maken? Toch leert de geschiedenis dat heel veel conflicten door economisch te denken gesmoord zijn’.
‘Diplomatie de enige uitweg’
Cancelen is link, vindt de lector. ‘Waar denk je dat Nederland gestaan had als onze vroegere collega’s niet hadden samengewerkt met Rusland, China, Suriname? En andersom, denk even aan de geleerden die in de 16-de en 17-de eeuw ondanks harde godsdienstoorlog toch bleven communiceren met collega’s? Vergelijk dat met nu: inmiddels hebben we geen contact met de Russen over de ruimtevaart. Ze werken alleen nog met China samen. Zorgwekkend. Diplomatie is de enige uitweg uit oorlog en kennis speelt daarin vaak een rol. Voor Israël is het niet anders’.
Tekst: HOP, Olmo Linthorst
Foto: Demian Janssen
Ik vind het bijzonder ongepast dat profielen een artikel plaatst van EW waarin de auteur de demonstranten verwijdt een ‘blut und boden-martelaarschap’ te glorificeren. Dit is een directe en expliciete referentie naar de nazistische ideologie en ongefundeerde karaktermoord op de demonstranten.
Hetzelfde magazine bood de aanvallers (extreem-rechtse voetbal hooligans) van het eerste protestkamp in Amsterdam ook een platform en wist dat in bijzonder eufemistische woorden als volgt te omschrijven:
“Via een bemiddelaar in Joodse kringen spreekt EW maandagavond, zo’n twee uur na de escalatie, per telefoon met twee mannen van in de twintig jaar uit de groep van ongeveer vijftien Joodse jongemannen die de demonstratie verstoorden. ”
De rest van dit artikel laat weinig aan de verbeelding over.
Nu kan ik er tot op zekere hoogte best in meegaan dat de redactie van Profielen de verschillende perspectieven op deze kwestie wil publiceren. Maar het referen aan een magazine dat een platform biedt aan extreem-rechtse hooligans die expliciet zeggen de protesten met geweld te willen verstoren, en het plaatsen van een directe link naar een artikel dat de anti-genocide demonstranten gelijkstelt aan de nazistische ideologie past daar in mijn ogen niet bij en is ons schoolkrantje onwaardig.
Wanneer we wat dieper duiken in de ‘holocaustonderzoeker’ Amanda Kluveld, auteur van het artikel op EW magazine, en weer een bewust stukje framing is om te zorgen dat demonstranten tegen de genocide in een antisemitisch daglicht worden geplaatst.
Als we haar twitter bekijken, zien we dat ze pak en beet 40 artikelen per dag post om, zoals gebruikelijk op twitter zonder enige nuance, anti-genocide demonstranten zwart te maken. In zovere kunnen we rustig spreken van een pro-oorlogs activist en dat lijkt me veel relevanter dan ‘holocaustonderzoeker’ binnen de context van dit debat.
Verder is ze bekend van quotes als “Ik vind het christendom superieur, maar dat mag je niet zeggen. Islam en christendom kunnen niet samengaan.”.
https://tpo.nl/2017/09/29/bonusquoute-amanda-kluveld-islam-is-een-valse-godsdienst-en-gevaarlijk/
Het is bizar dat de schoolkrant van Hogeschool Rotterdam, wat een platform zou moeten zijn voor al onze studenten en docenten en waarvan een significant deel moslim is een auteur die zulke retoriek spuwt zonder enige kritische noot publiceerd.
Ik ben benieuwd naar de redactionele overwegingen om zoiets te plaatsen. Controleren jullie de bronnen niet, of is dit bewust? Ik zag dat meerdere universiteitsbladen dit gepubliceerd hebben en daar schrik ik oprecht van.
@Beau: Profielen heeft geen artikel van EW geplaatst. Wel staat in mijn artikel een link naar het stuk in EW omdat ik transparant wil zijn over mijn bronnen en om mensen de mogelijkheid te geven zelf hun mening te vormen over de houdbaarheid van het betoog van Amanda Kluveld.
Ik zie het als mijn taak om de publieke sfeer te verrijken met argumenten, niet om die te verarmen en in te dammen aan de hand van Beau’s zwarte lijst met verboden literatuur.
Ik weet niet wat je precies bedoelt met “ongepast” (ik weet niet welke conclusie je de redactie oproept te trekken), maar misschien kunnen we een beroep doen op de door je genoemde tolerantie voor andere perspectieven dan de jouwe, zodat we van verschillende partijen en verschillende redeneringen kunnen leren? Je suggereert enig begrip hiervoor en daar ben ik natuurlijk erg mee in mijn nopjes en ik hoop dat je ons de vrijheid wilt blijven gunnen om zelfs idiote argumenten over het voetlicht te brengen – in de stellige overtuiging dat we als samenleving beter af zijn als we de zaak vanuit verschillende perspectieven leren interpreteren. Het wordt geheid saai als we het alleen met elkaar eens mogen zijn.
Je teleurstelling uiten over Profielen, EW, Kluveld of mijzelf is natuurlijk goed en belangrijk, maar ook daarbij past een argument beter dan een ad hominem. Dat wil zeggen: als je inderdaad wil dat de redactie hier conclusies aan verbindt is een argumentatie die verder gaat dan “je verwijst naar een artikel uit een blad dat eerder een ander artikel plaatste dat een eufemisme gebruikte over relschoppers” misschien krachtiger. Ook je opmerking dat demonstranten gelijkgeschakeld worden aan nazi-ideologie (je bedoelt denk ik dat hun ideologie gelijkgeschakeld wordt) is volgens mij nogal kort door de bocht en daarom niet erg overtuigend. Maar goed, wees vooral zo vriendelijk om me een handje te helpen, we zijn immers een lerende organisatie.
@Beau (2): je tweede en mijn eerste reactie hebben elkaar gekruist. Je bent nog wat dieper in de afzender van het argument gedoken, dat staat je vrij, maar het is geen reactie op het argument dat ik in mijn artikel heb overgnomen (noch op het betoog in EW). Mijn afkeer van dit type redenering (“ik ga iemand kapotonderzoeken zodat ik zijn/haar argumenten niet meer in overweging hoef te nemen”) werd je uit mijn eerste reactie ook al duidelijk, denk ik.
Als jullie denken ‘de publieke sfeer te verrijken met argumenten’ door dit soort verwijzingen te plaatsen [ https://nl.wikipedia.org/wiki/Blut_und_Boden ], die direct onze studenten en docenten als doelwit hebben, dan is de posititie van de redactie hierin verder duidelijk.
Overigens, voor de mensen zonder NRC abbo, studenten kunnen het boek van Maya Wind hier gratis downloaden:
https://www.versobooks.com/products/3009-towers-of-ivory-and-steel
Bedankt voor je verhelderende verklaring.
Jij ook bedankt, @Beau!
@BEAU
Tja, want zij is verder geen activiste..