De bezuinigingen op het hoger onderwijs staan op losse schroeven: deze dagen wordt er druk over onderhandeld. Toch vinden de coalitiepartijen dat het debat over de OCW-begroting gewoon kan doorgaan. Dat slaat nergens op, zegt de oppositie.

In de achterkamertjes van de Tweede Kamer wordt nog volop overlegd over het terugdraaien van de ingrijpende bezuinigingsplannen van onderwijsminister Bruins. Zijn begroting moet vrijwel zeker worden opengebroken. Maar voor die tijd wordt hij gewoon in de Tweede Kamer besproken, alsof er niets aan de hand is.

Twee smaken

‘Een bijzondere situatie’, zei Kamerlid Dogukan Ergin van Denk bij de opening van het debat. Hij wilde het debat verplaatsen tot na de onderhandelingen, ‘want anders praten we over bezuinigingen die straks geen bezuinigingen meer zijn.’

Het kabinet heeft geen meerderheid in de Eerste Kamer en is voor steun nu aan het shoppen bij de oppositie. Die is echter verenigd tegen de bezuinigingen – al zijn er wel twee smaken ontstaan. Een links blok wil met twee miljard euro alle bezuinigingen tenietdoen, terwijl midden- en rechtse partijen ‘slechts’ 1,3 miljard willen terugdraaien.

Dinsdagavond vond de eerste termijn van het debat al plaats. Toen gaven de regeringspartijen de oppositie geen enkele ruimte. Problemen in de Eerste Kamer? Dat moest de minister maar oplossen.

Gelul

Maar een dag later was er toch crisisoverleg: ook bij PVV, VVD, NSC en BBB was kennelijk het besef ingedaald dat de coalitie afstevende op een historische blunder in de Eerste Kamer: voor het eerst in honderd jaar zou de begroting weggestemd kunnen worden. Wellicht zou dan de oude blijven gelden, zonder bezuinigingen op internationale studenten, langstudeerders en wetenschappelijk onderzoek.

Kamerlid Luc Stultiens van GroenLinks-PvdA begreep niet hoe het begrotingsdebat gewoon zou kunnen doorgaan. ‘Dinsdag zei de coalitie op al onze vragen dat we bij de minister moesten zijn, een dag later zitten de coalitiepartijen zelf op de kamer van Geert Wilders. Zonder de minister. Dat was dus gelul, echt gelul. En dan moeten we vandaag met een minister debatteren die van niets weet.’

Extra debat?

Maar de coalitiepartijen hielden de gelederen gesloten. Er is niets bijzonders aan de hand, verdedigden zij zich: normaal kun je ook wijzigingen op de begroting indienen tot vlak voor er gestemd wordt (dat is volgende week, donderdag 5 december).

Stultiens stelde voor om nog een derde termijn in te plannen: een extra debat nadat de onderhandelende partijen een akkoord hebben gesloten, maar vóór de stemmingen. Ook dat idee kreeg dus geen meerderheid.

Monsterverbond

Sinds woensdag praten D66, CDA, JA21 en ChristenUnie met de coalitie over een alternatief plan voor de bezuinigingen. Tijdens het debat maakte Jan Paternotte van D66 bekend dat ook de SGP zich bij dit ‘monsterverbond’ heeft aangesloten.

Na de discussie over wel of geen debat begon minister Eppo Bruins aan zijn bijdrage alsof er niets gebeurd was. Hij Hij bedankte alle partijen voor hun inbreng, liet weten dat hij de demonstranten afgelopen maandag goed had gehoord in hun verzet tegen de bezuinigingen en de langstudeerboete. De plannen van oppositiepartijen om de bezuinigingen terug te draaien? Die ontraadde hij. Al zal het naar verwachting niet lang duren tot hij ze moet aanvaarden.

Tekst: HOP, Olmo Linthorst