Collegelid Hanneke Reuling stapte een half jaar geleden over van de Hogeschool van Amsterdam naar de Hogeschool Rotterdam. Ze is inmiddels helemaal geland in Rotterdam en vindt alle clichés over de stad waar: ‘handen uit de mouwen, stoer’.

In haar kamer op Museumpark maakt ze staand aan haar bureau nog snel iets af. De wandelschoenen – ze houdt erg van lange afstanden lopen – zijn vandaag thuisgebleven in Haarlem, maar stilzitten doet ze ook op kantoor niet graag. ‘Ja, stukken lezen is een groot onderdeel van de baan, en we vergaderen veel’, zegt ze met een glimlach, ‘maar ik ben ook veel op pad. Ik probeer veel met studenten en docenten te praten en met externe partners, ik breng veel werkbezoeken.’

Reuling vindt de HR ‘echt hartstikke leuk’: ‘Een mooie grootstedelijke hogeschool met een breed palet aan onderwijs en onderzoek, ontzettend verbonden met de omgeving. Echt een hogeschool voor en met Rotterdam en de regio. Handen uit de mouwen, stoer.’

De Hogeschool Rotterdam kan iets betekenen voor studenten, en ze vindt het mooi om te constateren ‘dat iedereen welkom is, onafhankelijk waar je wieg heeft gestaan, dat de hogeschool toegankelijk is en bijdraagt aan emancipatie.’ Ze houdt ook erg van de nieuwe slogan Toekomstmakers: ‘Het vat mooi samen dat we studenten opleiden die kennis hebben van én leiding kunnen geven aan noodzakelijke transities.’

‘Ik heb echt gesolliciteerd op de opdracht om onderwijs en onderzoek te versterken, daar ben ik heel enthousiast over’

Passie voor onderzoek

Haar overstap naar Rotterdam was opmerkelijk: ze werkte op de HvA ook als een van de drie leden van het college van bestuur. Toch zag ze in Rotterdam een kans. ‘Ik heb echt gesolliciteerd op de opdracht om onderwijs en onderzoek te versterken, daar ben ik heel enthousiast over’, zegt ze. In Amsterdam was ze verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering; ‘onderzoek heeft echt mijn passie’, verklaart ze, ‘en ik zie hier een heel gezonde basis en mooie kansen. Op basis van de strategische agenda kunnen we meer focus aanbrengen en onderzoek en onderwijs sterker verbinden.’

Sinds april heeft ze heel wat meters gemaakt, in vergaderingen en werkbezoeken, en dat heeft ongetwijfeld geholpen bij het inburgeren in Rotterdam. Dat is al aardig gelukt, voelde ze in september tijdens de jaaropening op de Kralingse Zoom. ‘Het was alsof ik terug thuiskwam, ik kende al zoveel mensen.’

Ze ziet meer overeenkomsten dan verschillen met de HvA, al zijn er wat accentverschillen. ‘Amsterdam was wat eerder met de ambitie voor meer masteropleidingen, Rotterdam liep juist voorop met de associate degrees en is daar heel sterk in. Ook de arbeidsmarkt is wat anders in Amsterdam. En de steden zijn natuurlijk echt verschillend, maar de grootstedelijke context is toch ook heel vergelijkbaar.’

Theologie

Reuling startte zelf als student met klassieke talen en maakte – op zoek naar meer verdieping – de overstap naar theologie. ‘Ik hou erg van taal, maar ook van religie en geschiedenis’, zegt ze. Hoewel haar belangstelling vooral wetenschappelijk was, deed ze wel de beroepsopleiding van theologie, waarmee ze bijvoorbeeld in het pastoraat had kunnen werken. ‘Ik had toen niet kunnen bedenken dat het me hier zou brengen’, zegt ze, ‘maar in die beroepsopleiding leer je ook veel dingen die in veel situaties van pas komen zoals gespreksvaardigheden en psychologie.’

‘Je hebt nog zoveel tijd, na je diploma begint het pas. Je kunt altijd bij ons terugkomen voor een master, een andere bachelor of een Ad.’

Ze wilde na haar studie docent worden en dat werd ze ook, maar omdat lesgeven bij de Fontys opleidingen Theologie en Levensbeschouwing geen volle baan was, kreeg ze er meteen wat managementtaken bij. De eerste stappen in management zette ze dus min of meer toevallig.

Het is meteen een les die ze studenten wil meegeven die nu misschien twijfelen over hun toekomstige beroep: ‘Je hebt nog zoveel tijd, na je diploma begint het pas. Je kunt altijd bij ons terugkomen voor een master, een andere bachelor of een Ad. Maar maak je opleiding wel af, het is mooi om naar iets toe te werken en de bekroning te krijgen, en ook echt beter voor je positie op de arbeidsmarkt.’

Koester de student in jezelf

Je kunt in je loopbaan nog zoveel kanten op, wil ze maar zeggen, richtingen inslaan waar je nu misschien niet eens aan denkt. Haar motto is niet voor niets ‘koester de student in jezelf’. Helemaal in lijn daarmee is de mediatheek haar favoriete plek in de school. Ze zit er graag even rustig te werken, tussen de studenten. ‘Wees nieuwsgierig, wees onbevangen en geniet van alles wat studeren je te bieden heeft’, zegt ze. ‘Haal alles uit je studie en bemoei je vooral ook met de HR. De medezeggenschap is voor bestuurders zo’n belangrijke gesprekspartner. Dat is dé plek als je ideeën hebt of ziet wat er anders kan.’

Ambitie in masters

Onder de portefeuille van Reuling vallen ook de masteropleidingen van de Hogeschool Rotterdam, een gebied dat in beweging is, vanuit het idee van ‘leven lang ontwikkelen’. ‘We hebben een uitgesproken ambitie om het aanbod uit te breiden en hebben onlangs het assortimentsbeleid vastgesteld. Soms gaat het om het doorontwikkelen van een master, het starten van een nieuwe opleiding of het zoeken van een samenwerking.’

‘Voor ons onderzoek zijn de bezuinigingen zeer bedreigend: we hebben de extra middelen heel hard nodig omdat hbo-onderzoek slecht bekostigd is.’

De uitbreiding in masters zou wellicht ook de teruglopende studentenaantallen kunnen opvangen? ‘Nieuwe masters’, zegt Reuling, ‘ontstaan eigenlijk altijd in overleg met het werkveld. We kijken naar de maatschappelijke opgaven, de arbeidsmarkt en de samenleving en ook naar het bestaande aanbod in het land. En we kijken over de grenzen van instituten, zo willen we bijvoorbeeld in de zorg dat nieuwe masters breder zijn dan het zorgdomein zoals met een focus op gezondheid en preventie of kijken naar andere gebieden zoals het sociale domein en huisvesting.’

Bezuinigingen

De masteropleidingen zijn nadrukkelijk gekoppeld aan onderzoek, een ander belangrijk dossier van Reuling, waar donkere bezuinigingswolken aan de horizon verschijnen. ‘Het politieke gesprek is nog niet afgerond maar de plannen stemmen niet hoopvol’, verzucht ze. ‘Voor ons onderzoek zijn de bezuinigingen zeer bedreigend: we hebben de extra middelen heel hard nodig omdat hbo-onderzoek slecht bekostigd is. Terwijl we zoveel kunnen bijdragen met ons praktijkgerichte onderzoek, Nederland mist enorme kansen als we hierop bezuinigen.’

Reuling maakt zich met name zorgen over het deel van de financiering dat is afgesproken in het bestuursakkoord onderwijs en wetenschap in 2022. ‘Dat is een substantieel deel van de bekostiging van ons onderzoek. Daarnaast zijn de middelen die we krijgen gekoppeld aan studentenaantallen, die ook dalen. Het zou dieptriest zijn als de plannen doorgaan.’

Ook tegen de langstudeerboete verzet het HR-bestuur zich scherp, zij aan zij met de andere hogescholen. ‘En op internationalisering worden ook al bezuinigingen ingeboekt, terwijl het hbo maar zeven à acht procent internationals heeft, die worden opgeleid in beroepen waar heel hard mensen nodig zijn.

Te bescheiden

Weinig mensen op de HR zullen haar dit nazeggen, maar Reuling is écht naar Rotterdam overgestapt vanwege de strategische agenda. ‘Ik vind het heel sterk om aan de hand van vier grote transitiethema’s te werken. Het opgavegerichte onderwijs, met name in semester 6, het onderzoek dat ook gefocust is op deze thema’s … het geeft studenten echt de kans om toekomstmaker te zijn.’

Bijdragen aan grote maatschappelijke vraagstukken, in onderwijs en onderzoek en liefst in co-creatie met externe partners, is de rode draad in Reulings werk. Die grote vraagstukken hebben altijd een multidisciplinaire aanpak nodig en langdurige commitment.

Reuling stelt zich graag ten dienst van dat proces. ‘Vorige week was ik in de bibliotheek Rotterdam – een natuurlijke partner voor ons – om een samenwerking te ondertekenen met het netwerk digitale inclusie. Daar waren een docent van cmd en een alumnus die helemaal vanuit de gedachte van digitale inclusie een chatbot ontwikkelden die beter begrijpt wat een burger bedoelt. Dat is waar ik het voor doe. Ik “zet alleen een handtekening” maar die staat voor het bestendigen, ondersteunen en formaliseren van zo’n samenwerking, het zichtbaar maken en zorgen dat het verder kan. Wij zijn als bestuurders dienend aan de instelling, we moeten zorgen dat het goed gaat met studenten en docenten.’

Eén hartenkreet wil ze graag nog kwijt: ‘We zijn zo bescheiden, vooral over ons onderzoek, we mogen wel wat meer trots uitdragen. We willen een kennisinstelling zijn, dan moeten we ons ook zo laten zien.’

Tekst: Edith van Gameren
Beeld: Darice de Cuba