Afgelopen jaar zijn er landelijk 22 aanvragen voor nieuwe opleidingen afgewezen. Van de vier opleidingen die de Hogeschool Rotterdam aanvroeg, mocht er maar eentje starten. Meestal is het probleem dat nabijgelegen onderwijsinstellingen al soortgelijke opleidingen aanbieden, blijkt uit de beoordelingen.

De HR is niet de enige instelling die met negatieve besluiten te maken kreeg. Het ministerie van Onderwijs verwierp in totaal zestien voorgestelde hbo-opleidingen en zes wo-opleidingen van de verschillende instellingen. In totaal haalden elf masters bakzeil, tegen zes bachelors en vijf associate degrees.

Bij de HR kreeg alleen de associate degree information security toestemming om te starten. Drie mogelijke nieuwe opleidingen van de HR werden afgewezen: de bacheloropleiding built environment en de masters fysiotherapie en sportmarketing & management.

‘Nadelig effect op instroom bestaande specialisatie’

Wat betreft de masteropleiding sportmarketing & management constateert de CDHO (de commissie die het ministerie van Onderwijs adviseert over te starten nieuwe opleidingen) dat ‘de bestaande verwante opleidingen reeds kunnen voorzien in de geringe arbeidsmarktbehoefte’. Een nieuwe opleiding zou een nadelig effect kunnen hebben op de instroom van de bestaande specialisatie sportbeleid en sportmanagement binnen de master bestuurs- en organisatiewetenschappen van de Universiteit Utrecht, stelt de commissie.

De beoogde bacheloropleiding built environment lijkt volgens de commissie wat betreft inhoud en arbeidsmarktprofiel te veel op bestaande opleidingen bouwkunde, civiele techniek en ruimtelijke ontwikkeling die in de regio al worden aangeboden. De commissie vreest bovendien dat de nieuwe bacheloropleiding een negatief effect zal hebben op de instroom van de deeltijdopleidingen bouwkunde en civiele techniek van de HR. De HR stelt in een reactie dat die laatste twee opleidingen op zullen gaan in de ‘bredere opleiding built environment’.

Voor de bekostigde master fysiotherapie ziet de commissie geen ruimte omdat die opleiding concurreert met enkele zorgopleidingen van de Breederode Hogeschool in Rotterdam.

HR gaat aanvragen opnieuw indienen

In een reactie zegt het college van bestuur van de HR het ‘teleurstellend’ te vinden dat de drie aanvragen zijn afgewezen. Het bestuur vindt dat de aangevraagde opleidingen aansluiten bij de behoeften vanuit de arbeidsmarkt en het werkveld.

Het college is van plan om minimaal twee aanvragen opnieuw in te dienen. ‘Op basis van de goede adviezen van de CDHO hebben we alle vertrouwen in een tweede indiening. Temeer omdat er steeds meer samengewerkt wordt en dat we daar als Hogeschool Rotterdam ook in investeren. Goede afstemming aan de voorkant met collega-hogescholen in onze regio is belangrijk.’

‘Nodeloze vertraging door onvolledige argumentatie’

Afgewezen opleidingen doen vaak een nieuwe gooi naar goedkeuring. Afgelopen jaar zijn er 32 geslaagd voor hun herkansing. Soms is de argumentatie voor een nieuwe opleiding bij de eerste aanvraag onvolledig of niet navolgbaar. ‘Het zijn zaken die in één keer goed zouden moeten gaan en nu nodeloos vertraging opleveren’, schreef het CDHO eerder in een jaarverslag.

Er waren afgelopen jaar 67 hbo-opleidingen en 18 wo-opleidingen die wél groen licht kregen. Een op de vijf aanvragen wordt dus afgewezen, tegen tachtig procent die wordt goedgekeurd. Over elf aanvragen is nog geen beslissing genomen.

Het is niet uitzonderlijk dat 80 procent wordt goedgekeurd. Jaarlijks krijgt tussen de 56 en 86 procent van de nieuwe opleidingen toestemming om van start te gaan, waarbij die 56 procent uit 2018 een uitschieter naar beneden was.

Mogen nieuwe opleidingen Engelstalig zijn?

Als de plannen van demissionair minister Robbert Dijkgraaf doorgaan, krijgt de commissie CDHO in de toekomst een grotere rol. Zij gaat dan beoordelen of nieuwe opleidingen Engelstalig mogen zijn of beter in het Nederlands gegeven kunnen worden. Maar wellicht wil het volgende kabinet op een andere manier te werk gaan; de verengelsing van het hoger onderwijs ligt gevoelig in de politiek, vooral bij de partijen die de verkiezingen hebben gewonnen.

Tekst: HOP, Bas Belleman & Profielen, Jos van Nierop

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?