Sorry voor het leenstelsel, zegt het kabinet. De eerste lichtingen pechstudenten krijgen een tegemoetkoming van pakweg 5.600 euro voor vier jaar studie of zelfs 6.500 euro voor zes jaar. Soms is dat meer dan ze aan basisbeurs zijn misgelopen.

Kreeg je geen basisbeurs en ben je klaar met studeren, dan krijg je volgend jaar geld terug. Studiefinancier DUO is een campagne gestart om (oud)studenten hierover te informeren.

Geen basisbeurs

Per studiemaand zonder basisbeurs gaat het om 34,17 euro. Tenminste, als je binnen tien jaar je diploma hebt behaald. Wie een vierjarige hbo-bachelorstudie heeft afgerond, krijgt 1.640 euro. Hetzelfde geldt als je een wo-bachelor plus eenjarige wo-master hebt gevolgd.

Dit bedrag kan ook iets hoger uitvallen. Als je vijf of zes jaar hebt gestudeerd (bijvoorbeeld wo-techniek of geneeskunde), dan is de vergoeding respectievelijk 2.050 en 2.460 euro.

Volgens DUO gaat het om ongeveer 760 duizend studenten, van wie er 590 duizend nu al in aanmerking komen. Het bedrag wordt begin 2025 verrekend met hun studieschuld of uitbetaald als ze geen studieschuld (meer) hebben. Bij anderen gebeurt dit als ze afstuderen.

Voucher

De eerste vier lichtingen van het leenstelsel, dat in september 2015 inging, zouden bovendien als doekje voor het bloeden een voucher voor extra onderwijs krijgen. Die voucher wordt eveneens uitbetaald of met de studieschuld verrekend, bepaalde het vorige kabinet.

Dat is 2.097 euro erbij. Ongeveer 350 duizend (oud)studenten hebben er recht op, van wie er 290 duizend het geld begin volgend jaar al zullen krijgen.

1.900 euro extra

Het huidige kabinet vond deze financiële compensatie van 1,15 miljard euro te karig en heeft nog eens 1,4 miljard euro vrijgemaakt. Minister Eppo Bruins schreef vorige week aan de Tweede Kamer dat dit neerkomt op ruim 1.900 euro voor vier jaar studeren zonder basisbeurs.

Dat geld komt in het voorjaar van 2027. Eerder lukt het volgens Bruins niet. Hij verwacht het benodigde wetsvoorstel begin 2026 naar de Tweede Kamer te sturen. Voorzichtigheidshalve noemt DUO deze extra compensatie nog niet.

Winst

Het kabinet maakt geen onderscheid tussen studenten die bij hun ouders bleven wonen en studenten die het huis uit gingen. DUO hield niet meer bij of studenten ‘thuiswonend’ waren of niet. Ze kregen immers geen basisbeurs meer, dus het maakte niet uit.

De basisbeurs voor thuiswonenden was in 2014 zo’n 100 euro per maand. Stel dat je in 2015 ging studeren, vier jaar basisbeurs misliep en al die tijd bij je ouders bleef wonen. Dan kostte het leenstelsel je dus pakweg 4.600 euro, terwijl de tegemoetkoming 5.600 euro wordt. Thuiswonenden maken welbeschouwd duizend euro winst.

Tenminste, als het kabinet overeind blijft en Bruins zijn wetsvoorstel door het parlement weet te loodsen. Dat laatste zal wel lukken. Er zijn waarschijnlijk maar weinig partijen die de extra tegemoetkoming willen blokkeren.

Tekst: HOP, Hein Cuppen
Illustratie: Evi Penders