Waar kunst wordt gemaakt, worden grote hoeveelheden papier, karton, textiel, hout en andere materialen gebruikt. Het materiaal dat overblijft na het creatieve proces moet volgens het team van de Trash Bunker niet in de vuilnisbak, maar in hun schappen voor hergebruik.

Wanneer je de Willem de Kooning Academie aan de Blaak binnenloopt en rechtsaf slaat, sta je al meteen in de Trash Bunker. Een open ruimte vol restmaterialen, zoals hout, oud papier en rubber, maar ook kleding en meubilair. De Franse grafisch vormgeving-student Côme Roger-Dalbert en zijn Luxemburgse collega Lisa Wantz, die de opleiding animatie volgt, geven trots een rondleiding. ‘Het is nu wat rommelig en er zijn veel lege plekken’, zegt Lisa met een glimlach. ‘Dat is een goed teken, want dat laat zien dat er veel wordt gebruikt door de studenten.’

Enorme collectie kleine Boeddhabeelden

Het duo neemt ons mee naar de kelder, waar een opslagkamer is voor echt grote spullen, zoals een autobank, deuren en enorme displays. Maar ook flinke stapels met gipsplaten of een doos vol met plastic bestek tref je er aan. ‘Welkom in ons koninkrijkje’, roept Côme trots bij binnenkomst. ‘Hier bewaren we de spullen waar we boven geen plek voor hebben. Als het daar wat leger raakt, zoals nu, vullen we de voorraad weer aan. Mensen brengen soms de gekste spullen langs, vooral als de afstudeerprojecten zijn gepresenteerd of als er een huis is leeggehaald. Pas hadden we hier een enorme collectie kleine Boeddhabeelden. Wat moet je ermee zou je zeggen, maar we krijgen ook de gekste verzoeken voor materialen. We proberen alles zo lang mogelijk te behouden, want je zult net zien, als je iets weg hebt gegooid, komt er een week later iemand om vragen.’

De Trash Bunker zag een aantal jaar geleden het levenslicht als een tijdelijk project van het SPIN-collectief, dat zich al langer met klimaat en duurzaamheid bezighield. Het werd zo’n succes, dat het nu een permanent fenomeen is op de begane grond van de school. Net als de Rooftop Garden en het Living Lab is het circulaire initiatief nu onderdeel van het WdKA-onderzoeksplatform ‘Living Stations’.

Gerund door studenten

De Trash Bunker – of de iets chiquere benaming ‘Material Hub’ – wordt volledig gerund door de student-assistenten; Lisa en Côme zijn samen met coördinator Aldje van Meer verantwoordelijk voor het project. Ze worden een dag per week door de school betaald voor hun werkzaamheden, waarbij het vooral draait om (re-)organiseren, schoonmaken en aanvullen.

Lisa: ‘Daarnaast proberen we regelmatig evenementen te organiseren om bewustzijn te creëren voor het belang van duurzaamheid op school en in de maatschappij. Art- en designopleidingen produceren de makers van de toekomst. Juist wij moeten de eerste zijn die essentiële ecologische veranderingen omarmen.’

’Het IFFR schonk vorig jaar een filmscherm’

De voorraad van de Trash Bunker wordt niet alleen aangevuld door studenten, al is momenteel negentig procent wel door hen binnengebracht. Het Rotterdamse bedrijfsleven doet regelmatig een duit in het zakje. Côme: ‘Het IFFR (Internationaal Film Festival Rotterdam, red.) schonk vorig jaar een filmscherm. En zo is er ook een bedrijf dat inkt test, daarbij heel veel papier overhoudt en dat dan aan ons geeft. Daar zijn we superblij mee, want papier is – net als hout – duur om aan te schaffen.’ Lisa: ‘Papier kunnen we inderdaad altijd gebruiken, zeker rond de periode dat er veel projecten en maquettes gemaakt worden. Dan schrijf je heel veel – om ideeën uit te wisselen bijvoorbeeld – en daarvoor is papier dat aan een kant al beschreven is prima te gebruiken.’

Nooit gebrek aan kleding

Momenteel komen de meeste ‘giften’ van binnen de school vooral van de product- en spacial-designstudenten. Maar ook de fashion-tak komt regelmatig bij de Trash bunker. Lisa: ‘Aan stoffen en kleding hebben we dan ook nooit gebrek. Die bakken zitten altijd vol.’

Volgens Côme is één ding echt belangrijk: hoe ruwer het materiaal dat wordt ingeleverd, hoe beter. ‘Mensen hebben vaak geen idee dat veel producten heel erg bewerkt zijn. Een koffiebekertje is niet alleen karton. Er zit ook een plastic laag in die ervoor zorgt dat het bekertje niet smelt door de hete drank. Hout met lijm erop kunnen we niet gebruiken. Daarom hebben we nu nog duidelijkere labels in de schappen. De grootste uitdaging is om mensen niet te gaan shamen en op de vingers tikken als ze het verkeerd doen. We willen slechts de juiste tools aanreiken.’

’Omslag heeft tijd nodig’

Medestudenten bereiken en bewustwording creëren is voor Lisa en Côme een roeping. Côme: ‘Het is tijd om te beseffen dat afval uiteindelijk ook weer afval wordt, als je niet blijft hergebruiken. In mijn ideale wereld komt er hier bijna niets nieuws meer binnen en recyclen we alles. We hebben de apparaten en faciliteiten ervoor, maar je moet wel veel mensen overtuigen. Veranderingen zijn altijd lastig, maar als je in gesprek gaat, is iedereen bereid om mee te doen. Tot echte actie komt maar een kleine groep. We hebben nu een community verzameld en een bijbehorende Whatsapp-groep van tweehonderd studenten. Dat is natuurlijk belachelijk weinig als je bedenkt hoeveel studenten de Academie heeft.’

‘Mensen voor de lange termijn bij elkaar krijgen blijft een uitdaging.’

Lisa: ‘Mijn ultieme doel is dat niet dat ene aparte type met duurzaamheidprojecten bezig is, maar dat het iets van iedereen wordt. Ik hoop dat het in het dna van de school belandt; mensen voor de lange termijn bij elkaar krijgen blijft een uitdaging.’ Côme: ‘Ik zie het als een grote olietanker op zee. Die moet ook rustig en gestaag van koers veranderen. We komen uit een tijd dat het heel normaal was om dingen simpelweg weg te gooien. Die luxe is er gewoon niet meer. De omslag naar ecologisch handelen heeft tijd nodig, maar ik weet zeker dat het goedkomt.’

Tekst: John den Braber
Foto’s: Levien Willemse

Volg ons op Instagram