Kies je een studie die je leuk vindt of ga je voor het geld? Voor dat laatste ziet het Centraal Planbureau weinig bewijs. Jongeren laten zich in hun studiekeuze niet aantoonbaar beïnvloeden door de kans op werk of de hoogte van het startsalaris.

Het zou mooi zijn als vraag en aanbod op de arbeidsmarkt een beetje op elkaar aansluiten, zegt het CPB. Dat is goed voor economie en maatschappij. Dus als bedrijven met veel vacatures en een hoger salaris laten zien dat ze serieus op zoek zijn, moeten aspirant-studenten dat signaal vertalen naar de ‘juiste’ studiekeuze.

Student kiest uit interesse

Maar de markt is verre van perfect, blijkt uit een vandaag verschenen CPB-onderzoek. Om te beginnen omdat studenten lak aan die markt lijken te hebben. Ze kiezen vooral op basis van hun eigen interesse en vaardigheden. De situatie op de arbeidsmarkt komt pas daarna in beeld.

Dat verklaart de frictie die het CPB ziet. Met dalende baankansen en salarissen laat de arbeidsmarkt bijvoorbeeld al jaren zien dat er minder behoefte is aan universitair geschoolden in de economie. Maar: “Het aantal inschrijvingen is de laatste jaren juist licht toegenomen.”

En in de markt voor hbo’ers schreeuwt het onderwijs om personeel. Startsalarissen en baankansen zijn er hoog. Tegelijkertijd neemt het percentage studenten dat voor het onderwijs kiest al vijftien jaar af.

Verrassende signalen van de arbeidsmarkt

Soms geeft de arbeidsmarkt verrassende signalen af. Zo wordt algemeen aangenomen dat de technieksector staat te springen om werknemers. En voor universitair opgeleide studenten is dat ook aan de salarissen en de kans op werk te zien. Voor hbo’ers echter is het startsalaris in de techniek erg gemiddeld.

Maar al met al hebben hoogopgeleiden weinig te klagen, blijkt ook uit het CPB-onderzoek. Met een hbo- of wo-diploma is hun kans op werk al vijftien jaar tussen de 90 en 95 procent. Wie aan de universiteit iets met taal en cultuur studeert komt vrijwel altijd aan de bak, ondanks de slechte markt voor die sector. Dat geldt ook voor de vele hbo’ers die een economische studie afronden, terwijl de markt laat merken dat er daar te veel van zijn.

Het CPB ziet, kortom, ‘geen structurele relatie tussen arbeidsmarktperspectieven en studiekeuze’. Maar het plaatst daarbij wel een belangrijke kanttekening: het keek naar de cijfers op sectorniveau. Misschien dat studiekiezers binnen die sectoren wel degelijk met een schuin oog naar de arbeidsmarkt kijken.

Tekst: HOP, Olmo Linthorst

Volg ons op Instagram