Een commissie bracht onlangs in opdracht van de HBO-raad advies uit over de kennis die afgestudeerden van de pabo minimaal moeten hebben. Daarin wordt onder meer voorgesteld om scholieren die onderwijzer willen worden van tevoren te toetsen op hun kennis van Nederlands, rekenen/wiskunde, Engels, aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek. De verschillen in voorkennis van pabo-studenten zijn nu erg groot en het bijspijkeren van de eerstejaars kost de pabo's veel tijd.

Vrijstelling
Scholieren die in deze vakken eindexamen doen, worden vrijgesteld, is het plan. Anderen moeten laten zien dat ze vakken op havo-3 of vmbo-4 niveau beheersen. Lukt ze dat niet, dan zouden ze hun deficiënties moeten wegwerken binnen de muren van hun eigen school.

'Dat past natuurlijk uitstekend in de kwaliteitsverbetering die in het hele onderwijs wordt doorgevoerd. We willen de aansluiting tussen opleidingen verbeteren, dus in dat licht bezien staan wij daar positief tegenover', zegt een woordvoerder van de MBO Raad.

Aardrijkskunde op mbo
Maar over de praktische uitvoering en de implicaties voor het mbo kan ze nog niets zeggen, daarover moet nog worden met de HBO-raad en het ministerie. 'We moeten kijken wat haalbaar is. Het is nu bijvoorbeeld niet gebruikelijk om aardrijkskunde te geven in het mbo, maar daar willen de pabo's aankomende studenten wel op gaan toetsen.'

De scholen in het voortgezet onderwijs zijn minder enthousiast. Ze hebben er geen probleem mee dat er extra eisen worden gesteld aan het vakkenpakket van leerlingen, dat doen veel andere opleidingen in het hoger onderwijs ook. 'Ze kunnen bijvoorbeeld de extra eis stellen dat leerlingen met een havo-profiel natuur & techniek ook het vak geschiedenis in het pakket hebben', zegt een woordvoerder.

Rol voor de pabo's
Maar de VO-raad vindt het niet reëel dat leerlingen die de toelatingstoetsen niet halen, in het voorgezet onderwijs moeten worden bijgespijkerd. 'Er kan niet van scholen gevraagd worden dat leerlingen havo-3-niveau hebben voor vakken die ze maar tot havo-1 of 2 hebben gevolgd. Hier ligt volgens ons wel degelijk een rol voor de pabo's. Bij andere opleidingen en in het wetenschappelijk onderwijs gebeurt dat ook.'

Het Interstedelijk Studenten Overleg kiest een tussenpositie: 'Het probleem moet in de vooropleiding worden aangepakt, dus daar moet het niveau omhoog', zegt voorzitter Sebastiaan Hameleers. Maar het plan van de pabo's is evenmin reëel. 'Het is onmogelijk om een vakkenpakket te kiezen waar alle door de pabo gewenste vakken in zitten, dus elke scholier moet straks een toelatingstest maken.'

Niet netjes
Volgens Hameleers leggen de pabo's het probleem nu eenzijdig bij de studenten neer. 'Ze zeggen eigenlijk dat een havo-diploma niet meer genoeg is om de pabo te gaan doen en dat je zelf maar moet zorgen dat je de toelating haalt. Dat is niet netjes.'

HOP, Marijke de Vries