De Hogeschool Rotterdam hangt een naheffing van ruim één miljoen euro boven het hoofd omdat er de afgelopen vijf jaar honderden zzp’ers voor de klas stonden die door de Belastingdienst zijn aangemerkt als pseudowerknemers.
Daarom worden de aangescherpte fiscale regels, die sinds 1 mei van kracht zijn, nu heel strikt uitgevoerd. De 650 zzp-docenten die bij de HR aan het werk zijn, moeten in dienst komen.

Het kabinet pakt de doorgeslagen flexibilisering op de arbeidsmarkt aan. Het werken met tijdelijke contracten was al flink ingeperkt en nu wordt ook inzet van zelfstandigen aan banden gelegd.

Modelovereenkomst

Sinds 1 mei kunnen hogescholen alleen nog zzp’ers inschakelen als er met een modelovereenkomst wordt gewerkt die is goedgekeurd door de Belastingdienst. Zo’n modelcontract is er wel voor ondersteuners, maar niet voor zzp’ers die voor de klas staan. ‘Daardoor kunnen zzp’ers niet meer ingezet worden bij het uitvoeren van structurele activiteiten in het curriculum’, stelt Ostara de Jager-Bes, directeur onderwijs en ontwikkeling (OeO). ‘Zzp’ers die docent willen blijven, moeten daarom in dienst komen bij de HR of bij een payrollbedrijf dat de docent weer uitleent aan de hogeschool.’

Dat klinkt eenvoudig, maar het is een mega-operatie. Begin dit jaar werkten er 817 zzp’ers bij de HR, van wie 650 in het onderwijs, blijkt uit een inventarisatie van de dienst OeO. Dat betekent dat een op de vier HR-docenten zzp’er is. De meesten werken hooguit een paar uur per week voor de hogeschool, maar ook zzp’ers die kleine klusjes uitvoeren, moeten in dienst komen. Kortom, met alle 650 freelance docenten moet een nieuw, fiscusproof arbeidscontract worden gesloten.

Naheffing

De HR past de nieuwe regels ook strikt toe omdat de hogeschool scherp in de gaten gehouden wordt door de Belastingdienst. Bij een controle vorig jaar bleek dat ongeveer tien procent van de zzp-docenten de afgelopen vijf jaar ook volgens de oude, ruimere regels niet voor de klas had mogen staan. Over het loon van deze pseudowerknemers had de hogeschool inkomstenbelasting en premies moeten afdragen. De Belastingdienst int de belasting en premies met terugwerkende kracht alsnog.

Er wordt nog druk onderhandeld over de hoogte van die naheffing, maar collegelid Jan Roelof houdt er rekening mee dat het de HR ruim één miljoen euro gaat kosten. Hij benadrukt dat de hogeschool vrijwillig heeft meegewerkt aan de controles.

‘We hebben de afgelopen jaren een te grote flexibele schil opgebouwd’, stelt Roelof. Het afgelopen jaar had twintig procent van de werknemers een tijdelijk contract en werd tien procent van de loonsom besteed aan personeel niet in loondienst (PNIL): zzp’ers, uitzendkrachten en payrollers. Dat moet omlaag, want flexwerkers hebben weinig binding met de studenten, betoogt Roelof. ‘Daarmee wil ik de mensen die het betreft niet diskwalificeren, die zijn op basis van hun vakkennis uitgenodigd een bijdrage te leveren aan het onderwijs. Maar we streven er echt naar docenten aan ons te binden, om professionalisering mogelijk te maken en daarmee de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren.’

Yvonne van de Meent