Wat kun je vertellen over het festivalthema van dit jaar, The Parallax View?

‘Het gaat over de breuklijn tussen inclusiviteit en exclusiviteit. Hoe komt het toch dat we zo tegenover elkaar zijn komen te staan, terwijl we op het tegenovergestelde hadden gehoopt? Filmmakers zijn wereldwijd met dat thema bezig en proberen, via de film, duiding te geven aan wat ze voelen. Dat gevoelsmatige aspect is heel belangrijk, want je redenatie over een bepaald onderwerp kan heel anders zijn dan je gevoel. Dat is wat film goed kan overbrengen. Daardoor kunnen de films die je ziet je wereldbeeld bepalen.’

In hoeverre ervaar jij die breuk in Rotterdam?

‘Ik vrees dat de breuklijnen overal zijn, zelfs in Rotterdam. Maar gek genoeg heb ik de indruk dat juist Rotterdam op een bepaalde manier veel verder is in het onderkennen ervan. Je moet er ook voor durven uitkomen dat er grote verschillen zijn. Pas daarna kan je tot eendracht komen in daden.’

Hoe inclusief is het IFFR?

‘Het festival is er vóór iedereen, maar ook dóór iedereen. We speuren over de hele wereld, van Rotterdam tot Birma, naar films waarvan we denken: ja, dit is echt iets nieuws. Dat resulteert in een mix waarin alle nationaliteiten van Rotterdam vertegenwoordigd zijn. Mijn overtuiging is dat IFFR verbondenheid kan creëren. Een paar honderd mensen, allemaal met hun eigen verhaal, zitten in een zaal, anderhalf uur lang samen iets te ervaren. Dat is iets belangrijks.’

‘Mijn overtuiging is dat IFFR verbondenheid kan creëren.’

Bereiken jullie genoeg jongeren?

‘Daar doen we erg ons best voor. In samenwerking met de Erasmus Universiteit en de Hogeschool Rotterdam organiseren we speciale programma’s. Quizzen, talkshows, bijzondere sprekers en masterclasses. Doorgaans blijft het jonge publiek tot in de vroege uurtjes doorfeesten. Heel leuk, vind ik dat. En nee, daarmee komt de verdieping niet in gevaar, integendeel. Het hoort bij elkaar. Iets nieuws, prikkelends ervaren is even feestelijk als het biertje daarna.’

Hoe groot is het bereik onder jongeren met een migratieachtergond?

‘Dat weet ik niet precies. We kijken wel per film voor wie het interessant is en zetten daar communicatiestrategieën voor in. Natuurlijk nodigen we Kaapverdiaanse jongeren uit voor een film over Kaapverdië, maar het is nóg leuker als ze naar een film gaan die verrast en de wereld beziet vanuit een perspectief dat ze nog niet kennen.’

Je bent nu anderhalf jaar directeur van het IFFR. Wat zijn de belangrijkste veranderingen die je doorvoerde?

‘IFFR is zo’n spannend festival, er valt zo veel te ontdekken. Maar waar begin je? Ik heb manieren gezocht om de films helder te groeperen, meer focus aan te brengen en onze bezoekers beter te gidsen. De Hivos Tiger Award-nominaties, bijvoorbeeld, zijn teruggebracht naar acht films, zodat we iedere dag één Tiger alle aandacht kunnen geven. En ik heb het programma in vier secties verdeeld: Bright Future, Voices, Deep Focus en Perspectives. Elke sectie heeft zijn eigen kleur die je helpt bij het maken van je keuzes.’

‘Hoe komt het dat we tegenover elkaar zijn komen te staan? Wereldwijd zijn filmmakers met die vraag bezig.’

Welke rol heeft IFFR gespeeld in de ‘opkomst’ van Rotterdam als trekpleister?

‘In mijn vorige functie als consulent bij het Nederlands Filmfonds en als filmproducent (Beyer maakte onder meer de bekroonde film Paradise Now, red.), reisde ik veel naar het buitenland. Ik heb ervaren dat Rotterdam overal bekendstaat als een vernieuwende, eigenzinnige, grootse en toch intieme stad. En ik durf zomaar te zeggen dat dat mede door IFFR komt. Is dat arrogant? Misschien wel. En toch denk ik dat het zo is. Er zijn veel filmfestivals die allemaal een eigen karakter hebben. Cannes is waarschijnlijk het grootste. Dat Rotterdam met z’n uitgesproken smaak en z’n vooruitstrevende spirit de positie heeft bereikt die het nu heeft, is superknap. En kenmerkend voor hoe wij te werk gaan in deze stad.’

Wat doet Rotterdam dan zo goed?

‘IFFR werkt samen met zo’n beetje alle grote culturele instellingen en de belangrijkste opleidingen, maar ook met de hotels en uitgaansgelegenheden in Rotterdam om een sfeer van avontuur, feest en inclusieve cultuur uit te dragen. Als je samen optrekt, heb je ineens verdomd veel te vertellen.’

Hoe ziet de samenwerking met Hogeschool Rotterdam eruit?

‘We willen alle dagen van het festival zo veel mogelijk een eigen thema en gevoel geven. De tweede donderdag van het festival staan de makers van de toekomst centraal. Dan programmeren we van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat masterclasses en speciale evenementen voor studenten, waar overigens ook ieder ander van harte welkom is. Dat kijkje in de toekomst begint stiekem al een beetje op de woensdag ervoor, waarin we de nieuwste technieken en ontwikkelingen op gebied van film onder de loep nemen.’

‘Als ik íets een drama vind, dan is het wel monocultuur.’

Je hebt zelf aan de Willem de Kooning Academie gestudeerd.

‘Klopt. Al heette het toen Academie voor Beeldende Kunsten Rotterdam. Ik heb nog les gehad van Jeroen Chabot die er nu directeur is. Naast mijn studie audiovisueel ontwerpen had ik een bijbaan bij IFFR. Als pendelbuschauffeur haalde ik speciale gasten van het vliegveld. Een prachtbaantje; tussen het pendelen door zat je zo veel mogelijk in de bioscoop. Je kreeg de meest waanzinnige films om je oren waar je geen snars van begreep. Superopwindend en inspirerend. Twee jaar later ben ik gepromoveerd naar de productieafdeling, we hielden kantoor in het oude Nighttown.’

Wat heb je in die periode geleerd?

‘Dat je nieuwe dingen moet proberen. Continu. Die sfeer wil ik als directeur vasthouden. Het is beter dat je af en toe faalt, dan dat je stopt met experimenteren. Als ik íets een drama vind, dan is het wel monocultuur.’

‘Als student had ik een bijbaan bij IFFR.’

Wanneer is het festival geslaagd?

‘Als het ons lukt IFFR verder te brengen dan de tien dagen die het festival telt. Tien dagen lang staat de stad op zijn kop en delen we een bepaalde state of mind. Dat gevoel kun je ook de rest van het jaar vasthouden. Afgelopen zomer hebben we daar met IFFR White Nights alvast een begin mee gemaakt. We zetten een tentenkamp op in het Museumpark waar we korte en lange films vertoonden uit landen als Syrië, Irak, Pakistan, Egypte, Palestina, Libanon en Tunesië. Er waren tafelgesprekken, workshops en optredens, maar ook fantastisch Arabisch eten. Komend jaar geven we onze ambitie handen en voeten door het hele jaar door in KINO te programmeren. Maar eerst maar eens het festival zelf.’

Tekst: Elsbeth Grievink
Fotografie: Hans Reitzema