Slechter én beter studeren dankzij WhatsApp, Instagram en Facebook
Gepubliceerd: 17 May 2018 • Leestijd: 2 minuten en 4 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.Steeds meer jongeren vinden dat hun studieresultaten lijden onder het gebruik van sociale media. Ruim een derde presteert naar eigen zeggen slechter omdat ze afgeleid wordt.
In 2015 zei nog zeventig procent van de 18 tot 25 jarigen dat sociale media geen invloed hebben op school en studie. Maar in 2017 vindt nog maar 49 procent dat. Ruim een derde (35,1 procent) presteert naar eigen zeggen slechter omdat ze afgeleid raakt door sociale media, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek vandaag. In 2015 lag dat percentage veel lager: 22,8 procent.
Schokkend
Aan de andere kant zijn er ook meer enthousiastelingen die sociale media juist goed vinden voor hun opleiding: hun aandeel is meer dan verdubbeld van 6,9 procent in 2015 naar zestien procent in 2017. Zij vinden het vooral handig dat ze makkelijk contact kunnen leggen met studiegenoten voor vragen over de lesstof.
Voorzitter Rhea van der Dong van het Interstedelijk Studenten Overleg kan zich voorstellen dat sociale media ook voordelen hebben, maar vindt de cijfers desondanks schokkend. ‘Ik wist wel dat mijn leeftijdsgenoten veel met sociale media bezig zijn, maar dat het zo erg is, had ik niet verwacht.’ Volgens haar moet het onderwijs hiermee aan de slag. ‘Op de universiteit of hogeschool is het te laat. Dit is iets wat je op de basisschool zou moeten leren.’
Volgens haar wordt het probleem nog te weinig onderkend. ‘Jongeren zeggen dat ze verslaafd zijn. Dan hoor je vaak: ‘stel je niet aan en leg gewoon dat mobieltje weg’, maar veel sociale media zijn juist ontworpen om je verslaafd te maken. Dat moeten we serieus nemen. Bij alcohol en drugs zeggen we ook niet: ‘stel je niet aan’.’
Verplichting
Voorzitter Lies Leijs van LOShbo, de landelijke organisatie van studentendecanen in het hoger beroepsonderwijs, herkent het beeld dat sociale media slecht kunnen zijn voor de studie. ‘Het is voor ons geen verrassende conclusie’, zegt Leijs. Volgens haar ervaren studenten de online interactie vaak als een verplichting; de druk om eraan mee te doen is hoog.
Dat denkt ook Rob Bovens, coördinator van de Academische Werkplaats Verslaving bij Tilburg University en voorzitter van het Actieplan Studentenwelzijn. Hij doet onderzoek naar de invloed van smartphonegebruik op de slaapkwaliteit van studenten. ‘Wat blijkt: een fors aantal deelnemers haakt af, omdat ze de verplichte smartphone time-out van twee weken niet volhouden.’
Helpen
Daaraan zie je hoe moeilijk het is om afstand te nemen van sociale media, meent hij, en daarom moet er iets aan gebeuren. ‘Sommige studenten staan ’s nachts op om te kijken of ze nog iets hebben gemist. De eerste stap is monitoren, om inzicht te krijgen in het probleem en zo nodig te kunnen helpen.’ Daarom pleit hij voor een vrijwillige gezondheidsmonitor onder studenten.
Bovens ziet het sociale media-gebruik zeker als een probleem. Studentendecaan Leijs is het daarmee eens, maar zegt: ‘Iedere generatie heeft haar eigen problemen – zeker in de ogen van de generatie ervoor. Er zijn altijd mensen die eraan onderdoor gaan, maar het gros vindt toch altijd weer een manier om ermee om te gaan.’
Jongeren lijken meer last van hun smartphone te hebben dan ouderen, want maar acht procent van de werkende bevolking vindt sociale media slecht voor de productiviteit. Een op de drie vindt het juist een voordeel.
HOP, Steffi Weber
Ik was/ben ook verslaafd aan mijn social media. En inderdaad, het neemt zo veel tijd van je in beslag. Zeker wanneer je aan het eind van de dag gaat nadenken hoeveel tijd je er aan hebt besteed, besef je je dat je zo veel andere dingen in die tijd had kunnen doen.
Om dit aan te pakken heb ik mijn Facebook account en Instagram account definitief verwijderd, en dat helpt wel.
Toch blijft het lastig om van mijn smartphone af te blijven.
Het is het ook waard om hier te wijzen op inherente verschillen en verschillen in gebruik van verscheidene vormen van social media. Ik kan me heel goed voorstellen dat het nuttig is om gemakkelijk met studiegenoten contact te kunnen leggen, maar denk even zelfbewust: wat heb je hiervoor nodig en hoe ga je er mee om?
Om contact te leggen met studiegenoten is Whatsapp bijvoorbeeld zeer nuttig, je kan eventueel studiegroepjes aanmaken voor geinteresseerde medestudenten om de communicatie centraal te houden. Het is dan wel belangrijk dat je deze appgroep alleen daarvoor gebruikt, om het moment dat iemand lollige plaatjes gaat doorsturen ben je je doel al voorbij geschoten.
Facebook daarentegen is al gelijk weer een ander verhaal, Facebook is in mijn ervaring zeer intrusief, het probeert je actief te houden door je te bombarderen met informatie die je mogelijk nuttig/leuk vind, niet ten minste van de mensen (ik noem ze heel bewust geen “vrienden”) die je volgt. Als je in een dergelijke omgeving probeert te communiceren is de kans groot dat iets ongerelateerds de aandacht trekt, of je zelf de neiging hebt om nog snel even het profiel van deze of degene te bekijken en op een post te reageren. Iedere keer dat je op deze manier afgeleid bent moet je je opnieuw proberen te concentreren op hetgene waar je mee bezig was.
Als je er moeite mee hebt kan je jezelf ook simpele maatregelen nemen (zoals LE-Student je accounts verwijderen kan uiteraard ook maar is voor velen allicht wat drastisch). Als je gaat studeren, leg dan je telefoon uit zicht en/of zet hem op stil, zeker als je van jezelf weet dat als dat bliepje af gaat je hand onbewust naar je broekzak gaat waar je telefoon in zit. Zet notificaties volledig uit, je wilt IRL toch ook niet dat iemand je continu op de schouder tikt? Je tijd inplannen en je social media gebruik tot studiepauzes beperken kan ook helpen, dan heb je niet het gevoel dat je iets mist (en laten we eerlijk zijn, dat heb je echt niet) als je een uur niet naar je social media gekeken hebt.
Je social media accounts verwijderen haalt niet de oorzaak weg van het probleem. Het probleem is vaak dat mensen bevestiging halen uit social media, door middel van bijvoorbeeld likes op hun foto’s/reacties. Dit komt vaak ook voort uit een vorm van onzekerheid. Als je ergens anders je bevestiging uit kan halen, zoals het praten met mensen in het echt en meer te genieten van je omgeving dan haal je de echte oorzaak weg.