Regeringspartijen VVD en D66 stemden tegen de motie van CDA, PvdA en GroenLinks om sommige studenten te compenseren voor het verlies van de basisbeurs, maar ze konden niet voorkomen dat de motie toch werd aangenomen. Ook coalitiepartij ChristenUnie stemde ervoor.

Toen de basisbeurs werd afgeschaft, zouden de universiteiten en hogescholen extra investeren in de kwaliteit van het onderwijs, vooruitlopend op de opbrengst van het nieuwe leenstelsel. Maar de Algemene Rekenkamer meent dat ze te weinig aan het onderwijs hebben besteed.

Dupe

Studenten moeten gecompenseerd worden als ze hiervan de dupe zijn geworden, vindt een meerderheid in de Tweede Kamer. Minister Van Engelshoven zou daarvoor een plan moeten maken dat aansluit bij de zogeheten kwaliteitsafspraken die universiteiten en hogescholen gaan sluiten om hun onderwijs te verbeteren.

De minister voelt er weinig voor, bleek vorige week in het debat met de Tweede Kamer. Er was gewoon niet duidelijk genoeg afgesproken wat als ‘voorinvestering’ mocht meetellen, meende ze, en dat kon ze achteraf niet meer rechtzetten.

Tussen 2015 en 2017 zouden de instellingen jaarlijks tweehonderd miljoen euro per jaar extra uitgeven, dus zeshonderd miljoen in totaal. Zelf stellen ze dat ze tot 860 miljoen euro zijn gekomen: veel meer dan beloofd. Maar de Rekenkamer kon van slechts 280 miljoen ‘met enige zekerheid’ vaststellen dat het echt om extra uitgaven ging. Een bijna even groot bedrag (250 miljoen euro) was géén voorinvestering en van nog eens 330 miljoen euro viel het niet te achterhalen.

Afspraak

De Algemene Rekenkamer maakt overigens niet bekend om welke bedragen het per instelling gaat. De afspraak met de vorige minister was immers op sectorniveau gemaakt en dus wilden de rekenmeesters ook alleen op sectorniveau verslag doen.

Vooraf was al bekend dat sommige universiteiten en hogescholen geen geld genoeg zouden hebben om extra geld aan hun onderwijs te besteden. Daarom was het ook een afspraak met de sector, en niet met de afzonderlijke onderwijsinstellingen.

De basisbeurs is afgeschaft door vier partijen: VVD, D66, PvdA en GroenLinks. Die laatste twee partijen zijn nu medeondertekenaar van de motie. Het CDA en de ChristenUnie waren tegen het verdwijnen van de basisbeurs.

HOP, Bas Belleman
Illustratie: Evi Penders