Door de nieuwe privacywetgeving mogen instellingen niet meer zomaar gegevens over studenten met derden delen. Dat leidde tot problemen bij het invullen van de Nationale Studenten Enquête (NSE), het tevredenheidsonderzoek dat de stichting Studiekeuze123 jaarlijks laat uitvoeren onder alle studenten in het hoger onderwijs. Bijna 300 duizend studenten vullen de vragenlijst in.

Hogescholen willen niet meewerken

Zij moesten dit keer bijvoorbeeld zelf aangeven wat en waar ze studeren. En daarmee zijn fouten gemaakt. Die kunnen hersteld worden als instellingen alsnog hun inschrijfgegevens van studenten delen, concludeerde het CBS. De universiteiten zijn daartoe bereid, maar de hogescholen willen niet meewerken aan de reparatie van de NSE-editie 2019. Wat betekent dat voor de Keuzegids, die zich voor een groot deel baseert op de studentenoordelen?

De Keuzegids Hbo 2020 zal hoe dan ook verschijnen, zegt hoofdredacteur Bas Belleman. ‘Er zijn nieuwe cijfers over het studiesucces en nieuwe accreditatieoordelen van experts. Voor de particuliere hogescholen hebben we ook nieuwe studentenoordelen, want die werken wél mee. Voor de rest van het hbo gebruiken we de studentenoordelen van vorig jaar. Liever zouden we actuelere oordelen hebben, maar die zijn er nu eenmaal niet.’

‘Meedoen aan NSE moet accreditatie-vereiste zijn’

Minister Van Engelshoven wil dat alle universiteiten en hogescholen meedoen aan de NSE. Nu zijn er nog hogescholen die niet structureel of helemaal niet meewerken, zoals de Rietveld Academie. De minister wil deelname gaan verplichten. Ze legt de laatste hand aan een wetsvoorstel.

Terecht, vindt Belleman. ‘Het is vreemd dat publiek bekostigde instellingen de keuze hebben om zich niet te laten vergelijken. Meedoen aan de NSE zou een vereiste moeten zijn voor accreditatie. Er wordt niet voor niets veel waarde gehecht aan het oordeel van studenten: hogescholen evalueren zo ongeveer elk vak en elke docent. Dan zou de NSE vanzelfsprekend moeten zijn.’

Studeerbaarheid en associate degrees

Komend studiejaar verandert er meer aan de Keuzegids. Met het oog op de discussie rondom studentenstress en burn-out wordt de ‘haalbaarheid’ van een hbo-opleiding in kaart gebracht: is de studielast goed gespreid, zijn de deadlines haalbaar, kun je onvertraagd studeren? ‘Dat is iets anders dan op tijd je diploma behalen’, zegt Belleman. ‘Iemand kan best vlot afstuderen, maar toch het gevoel hebben dat het allemaal heel moeizaam ging, of omgekeerd.’

Belleman: ‘Het gaat om een selectie van vragen uit de NSE over een thema dat ook wel ‘studeerbaarheid’ wordt genoemd. Die vragen zijn dus al beantwoord in de vorige NSE en we kunnen de prestaties van de hogescholen op dit punt vergelijken.’

In de Keuzegids worden ook voor het eerst de associate degree-opleidingen meegenomen; de studentenoordelen zijn daarbij dus van vorig jaar, maar niet eerder gepubliceerd in de gids.

Tekst: HOP, Inge Schouten/redactie Profielen