‘De vierde wand’ is een theaterterm en refereert aan de denkbeeldige wand tussen het publiek en de acteurs op het podium. Als je door deze wand breekt, maak je contact met het publiek. En dat is nou precies wat de initiatiefnemers van het experiment willen bereiken met hun deelnemers en de klassen waar ze aan doceren.

Uitval startende docenten bestrijden

Docenten Monique van den Heuvel, Rajiv Girwar en René Akkermans hebben een theaterachtergrond, Jeannette Nijkamp doet onderzoek naar theater in het onderwijs en samen met student en theatermaker Djen van Zon en filosoof en community-theatermaker Mieke de Wit bedachten ze het experiment ‘Dwars door de vierde wand’. Het team is het opleidingstraject gestart om de uitval van startende docenten tegen te gaan. Volgens het team vallen de docenten uit omdat hun opleiding hen niet voldoende voorbereidt op de huidige onderwijspraktijk.

In het plan van aanpak van ‘Dwars door de vierde wand’ schrijft het team: ‘Tijdens de opleiding ligt de nadruk veelal op didactiek en onderwijskunde, die beide gericht zijn op het managen van de klas. We horen dat er juist aandacht is gewenst voor inclusieve pedagogiek en het kunnen en durven ingaan op allerhande onverwachte situaties die zich voordoen in de klas. Daar gaan we ons op richten.’

Turkse verjaardagsmuziek

Een voorbeeld van een startende docent maakt duidelijk hoe handig het is om te kunnen improviseren in een lastige situatie. Monique van den Heuvel: ‘Een van haar studenten was jarig en de klas zong ‘lang zal je leven’. Na het zingen vroeg een klasgenoot waarom ze nooit een Turks verjaardagsliedje zongen. De docent antwoordde dat ze dat gaaf zou vinden. Toen ze haar les wilde voortzetten, hoorde ze ergens een soort klaagzang. Geïrriteerd draaide ze zich me om en vroeg of dat afgrijselijke kattengejank uit kon. Dat was dus de Turkse verjaardagsmuziek waar ze eerder zo enthousiast op reageerde. Door te vertellen hoe een Brabants verjaardagsfeest eruitzag, kon ze de groep weer één maken. Het was natuurlijk erg vervelend dat ze de studenten in deze nare situatie had gebracht, maar het stelde haar enigszins gerust dat ze op haar improvisatievermogen kan vertrouwen.’

Van den Heuvel legt uit hoe tools uit het theater hierbij kunnen helpen: ‘Als docent reageer je vaak op jouw eigen specifieke manier. Door te spelen en improviseren ben je in staat om anders te reageren dan je gewend bent. Je gaat je comfortabeler voelen en van daaruit kun je makkelijker echt contact maken met een ander. Dus ook met die diversiteit in mogelijke beperkingen, leeftijd, gender, opleidingsachtergrond en cultuur in je klaslokaal.’

Blogger Rajiv schreef al eerder over dit traject en gebruikt theater om studenten bij zijn lessen te betrekken. Welke technieken hij hiervoor inzet, lees je in zijn blog.

Theaterles om uitval nieuwe docenten tegen te gaan

Tekst: Tosca Sel
Illustratie: Aileen Melief

Volg ons op Instagram