Even terug naar de periode van de eerste coronagolf. Als slc’er bij de deeltijdopleiding social work voer ik pittige gesprekken met een gemotiveerde student. In verband met griepverschijnselen krijgt ze op basis van de coronaregels geen toestemming deel te nemen aan een herkansing. Zij heeft de zes studiepunten die op het spel staan nodig om een negatief bindend studieadvies (bsa) te voorkomen. Dit is extra belangrijk omdat haar werkgever haar opleiding deels bekostigt. Een bsa leidt tot het einde van haar opleiding én het einde van haar aanstelling.

Zij twijfelt: ga ik voor mijn zekerheid tóch naar school en dan maar hopen dat ik niet teveel moet hoesten? Ze besluit discussies te ontlopen en komt toch maar niet. Na acties richting de examencommissie krijgt ze na het niet deelnemen alsnog de ruimte om in week 0 te toetsen. Later volgt het besluit van het cvb dit jaar geen bsa’s te geven. Zij zal dus sowieso haar studie kunnen vervolgen. Ze haalt in week 0 die toets en kan zonder problemen verder.

In de zomervakantie worden alle lokalen aangepast aan de anderhalvemeternorm; er worden tijdsloten vastgesteld om het aantal reisbewegingen zoveel mogelijk te beperken. Gebouwen worden gemeten op ventilatiekwaliteit. Toetsruimten ingericht.

Er komt een nieuw vak en dat leidt tot verbazing, want terwijl iedereen in afwachting is van een tweede golf, komen er géén instructies om de toetsvorm van dit nieuwe vak aan te passen op afstandsonderwijs. We moéten een meerkeuzetoets maken, terwijl een verslag voor dit vak prima zou kunnen. In het onderwijs- en examenreglement (OER) blijkt dat dat voor meerdere toetsen het geval is. Daarmee wordt juist een noodzaak tot reisbewegingen gecreëerd, omdat meerkeuzetoetsen zich niet lenen voor online onderwijs. Er zullen dus meer studenten de toets gaan missen omdat ze volgens de coronaregels thuis moeten blijven. Of gaan zij misschien toch komen?

Een student uit mijn klas zit thuis met corona. Zo goed als mogelijk volgt ze de lessen online (op zich al niet eenvoudig met matige wifi). Ze bereidt zich goed voor op de toets. En yes, na een negatieve test mag ze weer werken en deelnemen aan de toets. In verband met een verkoudheid en hoesten zoekt ze contact: mág ik van school deelnemen? Via haar werk wordt ze vanwege die hoest regelmatig getest. Mijn neiging: ‘Neem de uitslag van de laatste test (= gisteren) mee, leg het uit aan de medestudenten en surveillant en draag een mondkapje’. Zekerheidshalve zoek ik overleg met de onderwijsmanager. Deze stelt: ‘Klachten zijn klachten, dus ze mag niét.’

Ik wijs de student op haar verantwoordelijkheid, en begrijp ook haar verwarring: wel werken, maar niet naar school? Zij aarzelt. Kom ik toch? Ik wil niet vertragen! In haar aarzeling zoekt ze contact met de GGD. Die toont zich verbaasd over het HR-beleid: de test wijst immers uit dat je (op dat moment) geen corona hebt…. Ze ziet er vanaf om stiekem toch te komen.

16 oktober: bericht van het cvb. ‘Als mensen door corona niet in de gelegenheid zijn te toetsen, dan geldt de herkansing als eerste gelegenheid. Er zal voor de mensen die een onvoldoende halen, en kunnen aantonen door corona niet in de gelegenheid te zijn geweest te toetsen, ruimhartig worden gehandeld. De examencommissies zullen dus op diverse individuele herkansingsverzoeken moeten acteren.’

De student zoekt opnieuw contact: ‘Dus ik heb sowieso recht op een eventuele herkansing?’ Ik vrees het ergste: zij had juist aantoonbaar geen corona. We komen in een grijs gebied. Ik moet haar adviseren een klacht in te dienen, met onder meer de GGD-correspondentie en mijn mail als onderbouwing: Je hebt geen corona, maar de HR staat jou niet toe te toetsen.

Een andere student meldt dat een collega positief is getest; de werkzaamheden zijn voor 48 uur opgeschort en het personeel zit preventief in quarantaine. De aangevraagde test is op de toetsdag, uitslag een dag later. Mag hij wel toetsen? Hij is goed voorbereid, voelt zich niet ziek, wil iedere kans om te vertragen vermijden. Ik stel dat ons beleid is gericht op preventief beschermen, dus het mag niet, ook al weet je op deze dag niets. Mijn advies is, om bij een eventuele negatieve testuitslag, óók de regelgeving van de HR, een verklaring van de GGD van de collega (mag dat van de AVG?), en/of van de manager/bedrijfsarts te vragen, om aan te kunnen tonen waarom hij niet kon komen. (Terzijde: Welke manager / bedrijfsarts zit op dit soort werk te wachten?)

Een derde knellende situatie doet zich voor rond deeltijd-vertragers. Omdat er weinig lokalen zijn, weten zij dat ze een oproep voor een toets krijgen op een maandag of woensdagavond in december. Inmiddels is het 12 november. Er komen signalen dat het werkrooster nu echt definitief moet worden ingevuld. Zij hebben geen corona, maar kunnen vanuit de primaire verantwoordelijkheid naar het werk, door de late organisatie vanuit de HR niet deelnemen aan de toets. Voldoen zij aan criteria om eventueel een extra toets te mogen maken?

Hoeveel studenten moeten dit soort afwegingen maken? Hoeveel studenten zullen voor de zekerheid tóch komen en daarmee medestudenten, surveillanten en collega’s onbedoeld in gevaar brengen?

Er lijkt in de organisatie een soort angst te zijn, dat studenten geneigd zijn om van elke mogelijke uitstelgelegenheid gebruik te maken. Natuurlijk heeft een aantal studenten moeite met plannen, last van uitstelgedrag, faalangst et cetera. Dat zijn juist voor de slc’er issues om op in te spelen. Maar de student heeft geen baat bij niet deelnemen aan een toets: de theorie verwatert, en de punten moeten toch behaald worden om over te gaan en vertraging te vermijden. Vertraging leidt uiteindelijk behalve tot stress ook tot extra kosten.

Mijnheer Bormans, ik zou mij een stuk veiliger voelen wanneer:
a) de HR er alles aan doet om reisbewegingen te beperken door te screenen welke toetsen alsnog vanuit huis gemaakt kunnen worden,
b) dit gedurende dit studiejaar in de OER’s te wijzigen en
c) de HR als beleid vaststelt, dat iedere student gegarandeerd recht heeft op twee toetsgelegenheden.

Daarmee hoeft de student geen rare afwegingen te maken, hoeft de student niet verplicht bijvoorbeeld artsen of leidinggevenden te vragen om bewijsmateriaal, is zij niet afhankelijk van de beoordeling door examencommissies en worden energievretende (en mogelijk juridische) procedures voorkomen.

Tekst: Ed Meesters
Illustratie: Demian Janssen

Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?