Blog Okke: Morele ambitie
Blog van OkkeGepubliceerd: 2 days ago
| 
|
Jean Marie Molina is hoofddocent studiesucces en wijsgerig pedagoge. Ze begeleidt studenten (met studievertraging) bij het behalen van hun diploma. Haar eerdere blogs lees je hier.
Toen ik vroeger op school zat had ik veel respect voor mijn docenten. Moest ook wel, want ik kom uit een gezin waar respect voor je ‘meerderen’ erg belangrijk wordt geacht. Mijn ouders zeiden ook altijd: ‘De docent heeft jou niet nodig, jij hebt de docent nodig’.
Docenten kregen ook veel respect vanuit onze gemeenschap. Het waren mensen die gezien werden als expert op het gebied van leren en de ontwikkeling van jonge mensen. Hun meningen waren gewild, en werden gewaardeerd en gerespecteerd.
De afgelopen jaren merk ik dat er enige verschuiving plaats heeft gevonden in hoe men naar docenten kijkt. Steeds meer mensen vinden dat zij beter dan docenten weten hoe die hun beroep moeten uitoefenen. Bijna dagelijks verschijnt er een artikel, onderzoek of rapport waarin aangegeven wordt wat de mankementen van het onderwijssysteem zijn en wat de rol van de docent daarin is of zou moeten zijn. Als ik tegenwoordig aan congressen deelneem zijn de sprekers ook bijna nooit docenten. Het zijn vaak goedbedoelende mensen met interessante verhalen over het docentschap, maar het zijn verhalen van afstand.
Dit gebrek aan ervaring met de praktijk is vervolgens zichtbaar in de adviezen die er gegeven worden. Docenten krijgen allerlei aanwijzingen over wat ze zouden moeten onderwijzen en hoe hun praktijk eruit zou moeten zien. Mooi toch?! Nou, dat lijkt me niet.
Er is vaak een probleem met die adviezen. Ze zijn moeilijk of niet toepasbaar in de praktijk. Dit komt omdat deze adviezen vaak abstract, gedecontextualiseerd en objectief zijn, terwijl de praktijk van het onderwijs juist specifiek, contextgebonden en subjectief is. Hierdoor is het niet mogelijk om deze inzichten, hoe waardevol ze ook zijn, een-op-een toe te passen in de dagelijkse onderwijspraktijk.
Begrijp me niet verkeerd. Het is niet mijn bedoeling om deze mensen aan te vallen. Maar ik verbaas me wel over het fenomeen. Kennelijk leeft bij velen de gedachte dat de oplossingen voor de uitdagingen in het onderwijs buiten het onderwijs zelf liggen.
Deze gedachte roept bij mij vragen op. Want als de oplossingen voor uitdagingen in het onderwijs buiten het onderwijs liggen, wat zegt dat dan over de expertise van docenten? En hoe beïnvloedt dit het beeld van de docent als inhoudelijke kenner van zijn eigen vakgebied?
Ik ben van mening dat er veel meer respect en waardering moet komen voor de expertise van de docent. Want de enige experts in het lesgeven en de praktijk van het onderwijs zijn de mensen die dag in, dag uit hun tijd, hart, ziel, en mogelijkheden inzetten om de ontwikkeling van jonge mensen te bevorderen: docenten!
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Hierover staat een mooi stuk in het magazine van de Aob. Het onderwijs slaagt er volgens onderzoek van de NSOB al jaren niet in om eenduidig een visie op docentschap kenbaar te maken en met 1 mond te spreken. Daardoor gaan andere “vakgebieden” op de stoel van de docent zitten.
Heel herkenbaar, en volledig mee eens; een aantal jaar geleden was ik (docent Engels) op een internationale conventie van docenten Engels waar een keynote speaker een vurig pleidooi hield voor de waardering voor het beroep zelf. Dit was in reactie op het feit dat veel mensen met Engels als moedertaal, zonder verdere kennis, Engels gaan doceren puur vanwege het feit dát zij Engels als moedertaal hebben, wat uiteraard niet de beste resultaten oplevert, maar waardoor zij wel afbreuk doen aan het vak en aan al die mensen (native speaker of niet) die Engels doceren hun vak hebben gemaakt. Na afloop was er een staande ovatie van de volledige zaal (ruim 2000 collega’s).
Uiteraard zijn wij docenten het verschuldigd om naar het professionele werkveld dat wij zeggen te bedienen te kijken en ervan te leren. Naast vakinhoudelijk specialist zijn is dat immers ons werk. Geef ons vooral informatie, tips en handvatten, maar laat ons wel alsjeblieft òns werk doen, en laat jezelf anders vooral omscholen als je denkt het nóg beter te kunnen: het lerarentekort moet immers ook nog teruggedrongen worden.
Mooi geschreven Jean Marie. Mag ik zo bescheiden zijn om ook nog eens te benadrukken alumni en studenten als ervaringsdeskundigen ook heel belangrijk zijn in het discourse over de ontwikkelingen in het onderwijs?
“en laat jezelf anders vooral omscholen als je denkt het nóg beter te kunnen: het lerarentekort moet immers ook nog teruggedrongen worden.”
Heel goed, Egbert.