Student stapt naar landelijk beroepscollege om ‘plagiaatwerkstuk’ nagekeken te krijgen
Gepubliceerd: 2 December 2021 • Leestijd: 2 minuten en 6 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.Student Luc Vermaat wil dat de Hogeschool Rotterdam zijn werkstuk, waarin hij plagiaat heeft gepleegd, nakijkt voordat het college van beroep uitspraak doet over de plagiaatzaak. De zaak die hij hierover aanspande diende vandaag bij het landelijke CBHO (College van Beroep voor het Hoger Onderwijs).
Tijdens de zitting in Den Haag hield Lisa Markesteijn, jurist van de HR, vanochtend vast aan het standpunt van de HR om werkstukken waarin, na controle door een plagiaatscanner, plagiaat is geconstateerd niet na te kijken. Het is voor een docent extra werk dat niet nodig is, motiveert de HR. Bovendien werkt het precedentwerking in de hand. ‘Het college van beroep (van de HR, red.) ziet in deze zaak ook geen spoedeisend belang.’
Plagiaatszaak over twee weken bij college van beroep
Dat laatste ook omdat de plagiaatszaak al over twee weken, op 15 december, op de agenda staat van het college van beroep van de HR. ‘Maar dan ligt er pas op z’n snelst na drie weken een uitspraak, zeker omdat vakanties bij de termijnen niet meetellen’, wierp Dirk Vermaat, advocaat van zijn zoon Luc, tegen.
Markesteijn kon echter beloven dat het sneller zal gaan. Nog voordat er een formele uitspraak op papier is, e-mailt het college van beroep de student vaak al met de uitkomst. Markesteijn: ‘En ik vind het zelf ook prettig om het voor de kerstvakantie af te ronden.’
Werk in gevaar door studievertraging
Voor Luc Vermaat, student aan de lerarenopleiding, is het belangrijk dat er haast wordt gemaakt. Studievertraging dreigt en van de school waar hij werkt heeft hij gehoord dat er voor hem komend studiejaar geen plek is als hij dan niet is afgestudeerd. ‘Dat heeft hem een knauw gegeven’, vertelde Dirk Vermaat tijdens de zitting.
Luc wil graag in februari beginnen met afstuderen. Daarvoor is het nodig dat het bewuste werkstuk is nagekeken en met een goed resultaat is afgerond. Is het werkstuk, los van de vergeten bronvermelding, een voldoende waard, wil de student graag weten. ‘Ik wil graag op korte termijn een oordeel zodat ik weet of ik het werkstuk echt overnieuw moet maken, wat best veel tijd vergt.’
Het opnieuw maken van het afgelopen juli ingeleverde werkstuk is een van de sancties van de geconstateerde fraude. In een van de bijlagen is de student aan de lerarenopleiding vergeten de bron te vermelden, wat neerkomt op plagiaat. Luc werd daarnaast uitgesloten van deelname aan twee tentamens.
‘Hogeschool hanteert verkeerde definitie van plagiaat’
Dat Luc op een plek bronvermelding is vergeten, is voor alle partijen duidelijk. Vader en zoon Vermaat vechten echter vooral de ‘disproportionele’ sanctie aan en vinden dat de HR een verkeerde definitie van plagiaat hanteert. Daarover spant de student een (andere) rechtszaak aan en gaat ook de beroepszaak van 15 december.
Rechter mr. G.M.H. Hoogvliet van het CBHO vroeg tijdens de zitting aan de vertegenwoordigers van de HR waarom het ontbreken van bronvermelding specifiek in een bijlage een probleem is. ‘In processtukken zitten ook vaak bijlagen waar ook niet altijd naar een bron wordt verwezen.’
‘We zitten in een onderwijssituatie’
Arthur Stenfert Kroese, voorzitter van de examencommissie van de lerarenopleiding, was helder over het moeten vermelden van de bron. ‘We zitten in een onderwijssituatie, en willen weten wat iemand zelf heeft bedacht en wat hij ergens anders vandaan heeft gehaald.’
Het CBHO doet ‘op korte termijn’ uitspraak.
Tekst: Jos van Nierop
Foto: Shutterstock
Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief. 
In het Kenniscentrum Willem de Kooning Academy inspireerde ons deze casus om het volgende toe te voegen in de aanstaande tweede editie van een onderzoekshandboek voor kunst- en designstudenten:
“In research, any unacknowledged copying or paraphrasing counts as plagiarism – no matter how much or little has been reused, no matter whether the source is a publication, something unpublished or even something said in a conversation. Academic norms of attribution differ from the ways third-party materials are being reused in the arts. They can even be stricter than what a court of law would deem a punishable copyright violation. On the other hand, almost everything can be used as long as the source is properly acknowledged.”
Het lastige met dit soort zwart-wit kijken wat op de HR sinds ik hier werk steeds meer de norm is geworden, is dat het voorbij gaat aan het mens-zijn. En een mens vergeet nu eenmaal wel eens wat. Een student van mij heeft ook een keer een jaar niet mogen studeren omdat hij iets niet snapte tijdens het inschrijven, daar voert de HR ook zo een zwart-wit zero tolerance beleid. Helaas Pindakaas. Toen ik hier in 2011 kwam werken was dat anders. We hebben de mond vol van ‘een veilige leeromgeving waar je fouten mag maken’. Zolang het maar niet nét die fout is die je níet mag maken.
Zero tolerance beleid maakt het allemaal efficiënter en duidelijker en heeft voor de organisatie veel voordelen, maar we vergeten dat een student ook wel eens gewoon iets vergeet nét wanneer dat heel onhandig is. Ik vind dat er een coulance regeling zou moeten zijn, waardoor iedere student één keer in zijn studie iets heel zwaarwichtigs mag vergeten of vergissen zonder dat hij daarvoor meteen zwaar gestraft wordt. Zelfs bij de NS mogen de medewerkers van het call center vaste klanten één keer een boete kwijtschelden. Eén keer per mensenleven. Voor mij is dat een keer gedaan en ik was er dankbaar voor. Ik zou graag voor een organisatie werken die dat ook voor zijn studenten over heeft.
Plagiaat klinkt als een zware overtreding. Hier wordt verwezen dat er een bijlage bij het stuk zat, waar geen bronvermelding bij zit. De plagiaatscanner geeft een positief signaal en op basis hiervan wordt de student in een proces geduwd. Een soort positieve drugstest waarin nog moet worden uitgezocht of de hoeveelheid chemicaliën de norm overschrijdt. In het geval van drugs is de norm 0. Maar gelukkig is dit voor een werkstuk weer anders. Zoals Florian aangeeft: alles mag je kopiëren, als er maar een bronvermelding is.
Als het echt zo is, zoals de student aangeeft, alleen 1 bronvermelding vergeten bij een bijlage, dan kan hij een tik op de vingers krijgen en gewoon in februari afstuderen. Shit happens, dat hoort bij het leven helaas. Een goede les voor de volgende keer. Succes met je studie!
Bedankt voor de bemoedigende woorden Joeri. Je slaat de spijker op z’n kop met je laatste alinea: studenten volgen namelijk onderwijs om fouten te maken. Daar leert men immers het meeste van. Volgens de heer Bormans moéten studenten zelfs fouten maken, om zodoende tot een dieper inzicht te komen. Tot slot gaat het hier om een fout die verder niemand schade berokkent en waarbij de docent redelijkerwijs kon opmaken dat het om een vergeten bron gaat. De bron in kwestie: http://www.nederlandsindeonderbouw.nl; een website voor en door docenten om inspiratie uit te putten en materiaal van te plukken. Een ‘plagiaatkwestie’ onschuldiger dan dit vind je moeilijk.
Jammer dat de heer Cramer zo gefixeerd is op het willens en wetens aanpakken van kleine, menselijke fouten. Dat strookt met maar weinig onderwijsvisies, schat ik zo in. In ieder geval niet met de mijne.
Ik heb oprecht te doen met de creatieve geesten van de Willem de Kooning Academie. Eén voordeel: ze worden gedrild om uiterst secuur te zijn in hun bronvermelding, dat zal hen vast goed van pas komen na afloop van hun studie!
@Florian Cramer: ik ben benieuwd wat de waarde is van deze toevoeging aan het onderzoekshandboek. Stel dat een student met z’n moeder praat over een schoolopdracht. Wat voegt een verwijzing naar dat gesprek in de bronnenlijst precies toe? Niemand kan dat gesprek raadplegen, niemand kent waarschijnlijk die moeder en bovendien… zijn gesprekken monologen waarin iemand kraakheldere gedachten in je hoofd implanteert, of kunnen gesprekken ook inzichten opleveren vanwege het dialogische karakter ervan? Met andere woorden: in hoeverre is de ‘geleende gedachte’ puur en alleen van de moeder en niet het resultaat van twee denkende wezens die in het gesprek tot nieuwe inzichten komen?
Klein praktisch probleem, bovendien: de student kan nooit bewijzen dat ‘ie iets zelf heeft bedacht. Terwijl er altijd bronnen zullen zijn waar de aanklager naar kan verwijzen. De bewijslast is dus altijd omgekeerd in je nogal ‘geestige’ definitie van plagiaat.
Het ligt er wel aan of deze studentenzijn scriptie forse uitspraken deed die niet van hemzelf, maar van een ander ‘gestolen’ zijn. Door een bron niet te vermelden wek je soms de suggestie dat je zelf briljant was. Maar je was alleen goed in overschrijven. In dit geval lijkt dat niet zo te zijn. Daarnaast verdient deze student wel een tik op de vingers, maar de straf lijkt nu onredelijk fors.