Duygu Yildirim is docent aan de opleiding ondernemerschap en retailmanagement en zit inmiddels een raadsperiode voor de PvdA in de Rotterdamse gemeenteraad. De fractie heeft vijf zetels en ze staat op de vierde plek op de lijst.

‘Mijn taak is nog niet voltooid’, zegt Yildirim. Namens de PvdA beheert ze de portefeuilles werkgelegenheid, schuldenaanpak en armoedebestrijding. ‘Rotterdam is de armoede- en schuldenhoofdstad van Nederland. Dat moet echt anders’, zegt Yildirim.

Lees ook:

‘Je postcode bepaalt je kansen’

Vier jaar geleden besloot het college een ‘wethouder armoede’ in het leven te roepen, destijds uniek in Nederland: ‘Nu is er een minister armoede en dat is niet voor niks.’ In Rotterdam, zegt Yildirim, ‘is je postcode nog steeds bepalend voor jouw kansen’.

Yildirim maakt zich zorgen over de ‘groeiende polarisatie’ in de politiek en in Rotterdam. ‘De opkomst van Forum voor Democratie was een keerpunt. Sindsdien werd de polarisatie alleen maar groter. Ik besefte dat als je iets wil veranderen, je ook zelf iets moet doen.’

‘Solidariteit leeft in Nederland’

‘We zien nu rondom de toestand in Oekraïne dat er in Nederland een enorme solidariteit is met wat daar gebeurt. Nederland heeft laten zien, met de opvang van vluchtelingen en het geld inzamelen voor Oekraïne, dat solidariteit leeft in onze samenleving. Mijn boodschap aan studenten is: er is echt wel iets aan de hand in Nederland. Soms zie je het niet, maar achter de voordeur speelt zich best wat af.’

De verkiezingsopkomst onder de jonge kiezers is laag. Het gebruiken van je stem is belangrijk, benadrukt Yildirim. ‘Hoe vaak lees je wel niet dat er iemand drie weken dood ligt in een huis? Of over ouderen waarvan de hulpverleners zich kapot schrikken als ze zien dat de koelkast leeg is. Bij sommige partijen staat armoede niet eens in het verkiezingsprogramma. Weet waar je op stemt.’

Op een onverkiesbare plaats

Menno Siljee is manager Studentenwelzijn aan de HR en is kandidaat voor GroenLinks in Schiedam. ‘Het was eigenlijk helemaal niet de bedoeling om mee te doen’, lacht Siljee.

Zeventien jaar was hij gemeenteraadslid, Provinciale Statenlid en wethouder voor de PvdA. Siljee staat op de vijfde plaats op de lijst voor GroenLinks in Schiedam – de partij heeft nu drie zetels in de gemeenteraad. ‘Ik sta nu op een niet-verkiesbare plaats. Ik wil hoogstens aan de zijlijn wat inhoudelijke coaching geven aan nieuwe raadsleden. Ik kan me voorstellen dat het voor hen even wennen is, zo’n nieuwe omgeving met veel regeltjes en gekissebis.’

‘Bereid om moeilijke besluiten te nemen’

Waarom overstappen van de PvdA naar GroenLinks? ‘Een aantal jaar geleden merkte ik dat de bestuurscultuur wel heel erg was doorgeschoten, in negatieve zin. Na de beschamende ruzie tussen Diederik Samsom en Lodewijk Asscher concludeerde ik dat het niet meer mijn partij was. De PvdA is ook opgeschoven naar rechts. Ik geloof dat GroenLinks bereid is om moeilijke besluiten te nemen die nodig zijn voor de toekomst, denk aan het duurder maken van energieverbruik. Veel kiezers willen dat niet horen.’

De interesse van de kiezer ligt, ten onrechte, niet altijd bij lokale kwesties, stelt Siljee. ‘Veel mensen hebben interesse in hogere onderwerpen, als je een krant lees gaat het over stijgende energieprijzen en vluchtelingenproblematiek. Maar als je, bijvoorbeeld, kijkt naar vluchtelingenproblematiek, dan ligt de oplossing vaak op lokaal niveau.’

Het is ingewikkeld om álle lokale programma’s van partijen door te nemen, erkent Siljee, ‘maar vul op z’n minst een stemwijzer in’. Over één ding is Siljee onverbiddelijk: ‘Als je de kans voorbij laat gaan om te stemmen, prima. Maar dan mag je ook niet zeuren over dingen die er misgaan. Verandering kan al door je stem uit te brengen. En dan maakt ’t mij niet eens uit op welke partij je stemt.’

‘Track record van D66 sprak me aan’

Op de 37^e plaats van de kandidatenlijst van D66 in Rotterdam staat student illustratie en docent Engels in opleiding Willem Greve. ‘Nee, mijn kansen om gekozen te worden zijn niet heel erg groot’, zegt Greve daar lachend over. ‘Ik ben onzeker over mijn toekomst’, legt hij uit. ‘Ik ben bezig met afstuderen, daarna houdt mijn stufi op. Dan hoop ik maar dat ik een baan vind, anders kan ik mijn huur niet betalen.’

Toch besloot hij zich te kandideren. Al voordat Greve überhaupt mocht stemmen werd hij lid van D66. ‘De track record van de meest progressieve partij sprak mij aan.’ In Waalwijk was hij eerder actief voor de campagne van de gemeentelijke fractie: ‘Toen leerde ik de lokale politiek goed kennen.’

Hij ontdekte daarbij ‘dat de lokale politiek juist superbelangrijk is voor het dagelijkse leven’. Echte verandering, zegt Greve, begint juist bij de lokale politiek. ‘Het is de gemeenteraad die gaat over waar jouw gemeentelijke belastingen aan uitgegeven worden, het is de gemeente die gaat over hoe jouw wijk eruitziet, waar huizen worden gebouwd, jeugdzorg, het lokale milieu.’

‘Lokale politiek kun je moeilijk vergelijken met landelijk’

Het is opvallend dat Greve juist de jeugdzorg noemt, omdat er in de afgelopen jaren veel kritiek kwam op de schrale financiering van de jeugdzorg – iets waar ‘zijn’ partij, D66, door regeringsdeelname deels debet aan is. Hoe ziet hij dat zelf? ‘Je kunt lokale politiek moeilijk vergelijken met landelijke politiek. Lokale fracties maken zich juist kwaad over dit soort kwesties. Met meer keuzes die er in de Tweede Kamer gemaakt worden ben ik het niet eens. Dat is ook een van de manieren waarop ik mij als kandidaat profileer; als kandidaat ben ik vrijzinnig lid van D66.’

‘K*nkerflikker’

Soms twijfelt Greve of hij zich niet ‘beter thuis voelt’ bij partijen zoals de PvdA of GroenLinks. ‘Die partijen staan vaak landelijk aan de zijlijn. D66 maakt pijnlijke keuzes, maar ook keuzes die vooruitstrevend zijn. Je ziet dat D66 daarop veel heeft binnengehaald in de laatste jaren’, zoals milieu of openbaar vervoer. ‘Misschien is het niet genoeg, maar we krijgen toch iets voor elkaar.’

Ter ondersteuning van Greve zijn kandidatuur schreef hij – ‘na een lange reflectie’- een blog voor Profielen, getiteld ‘Omdat ik een k*nkerflikker ben’. Overal in de samenleving moet er volgens Greve rekening gehouden met ‘meer diversiteit’, dus ook in de gemeenteraad. Om zo ‘de waardigheid van het individu terug te nemen’.

‘Dag in dag uit bezig met verkiezingen’

Student international business and management Kenville Kleinmoedig is geen onbekende. Hij was voorzitter van de cmr en de imr van zijn studie. Kleinmoedig staat, als lijstduwer, op de 33^e plaats van de kieslijst van GroenLinks en is tevens campagneleider in Rotterdam. ‘Dag in, dag uit ben ik bezig met de verkiezingen’, zegt hij enkele dagen voordat de stembussen opengaan.

In 2017 verruilde hij Curaçao voor Rotterdam om te studeren. ‘Op Curaçao was ik al politiek actief. Toen ik in Nederland terecht kwam, ben ik de programma’s van politieke partijen gaan lezen om te kijken waar ik mij het meeste thuis voelde. Dat bleek GroenLinks te zijn’, legt Kleinmoedig uit.

‘Idealen belangrijker dan persoon’

Met een 33^e plek op de kieslijst is de kans klein dat Kleinmoedig in de gemeenteraad komt. ‘Het is belangrijk dat de idealen van GroenLinks in de gemeenteraad komen, de idealen en het programma van GroenLinks zijn belangrijker dan de persoon zelf.’ De partij is ‘een van de weinige partijen die opkomt voor de kwetsbaren in onze samenleving’, zegt Kleinmoedig.  

‘Veel studenten kunnen in Rotterdam geen huisvesting vinden. De gemeenteraad gaat juist over waar er nieuwe studentenhuizen gebouwd worden, en of dat sociale huurwoningen zijn of juist duurdere woningen.’ Het zijn punten die het leven van studenten beïnvloeden, zegt hij. ‘Als je het thuis slecht hebt, dan presteer je ook slecht op school.’ Veel studenten gaven Kleinmoedig het vertrouwen om hen te vertegenwoordigen in de studentenmedezeggenschapsraad. ‘Ik hoop dat ik hen ook mag vertegenwoordigen in de gemeenteraad’, zegt hij. ‘If they trusted me before, I hope they’ll trust me again.’

Raadszetel gegarandeerd

Joan Nunnely is docent ‘superdiversiteit’ aan de HR, stond op de kandidatenlijst voor D66 in de Tweede Kamer en nu voor de Rotterdamse raad. Met een derde plek op de kandidatenlijst is het raadslidmaatschap min of meer gegarandeerd: D66 telt nu vijf raadszetels en krijgt volgens een recente peiling ongeveer 11 procent van de stemmen.

Bij haar eerdere kandidaatstelling voor de Kamer hekelde Nunnely tegenover Profielen de ‘nogal witte’ kieslijst voor D66. Een blik op de Rotterdamse D66-lijst leert dat het ditmaal ook niet veel anders is. ‘Dat is voor mij ook de reden om deze handschoen op te pakken. Je kunt wel vragen om representatie, maar politiek blijft een omgeving voor de vraag: stap ik erin? Niet iedereen is zover. Sommigen zijn ook angstig dat ze in een onveilige situatie terechtkomen, of hebben het gevoel dat je heel hoog opgeleid moet zijn. Ik ken de politiek achter de schermen, waardoor ik denk: ook dit ga ik doen’.

Kansengelijkheid, of eigenlijk ongelijkheid

Met een vrij zekere verkiezing is de vraag wat Nunnelys’ thema’s worden in de raad. ‘Het mbo is heel belangrijk, om ervoor te zorgen dat we leerlingen kunnen verleiden om andere opleidingskeuzes te maken. We hebben veel vakmensen nodig.’ Het is sowieso belangrijk om ‘veel meer in gesprek’ te gaan met jongeren over waar de kansen liggen. ‘Het onderwijs, maar dan gericht op het mbo.’

Daarnaast wil Nunnely zich focussen op ‘kansengelijkheid, of eigenlijk kansenongelijkheid, maar ik wil het liever positief benaderen. We moeten ervoor zorgen dat er kansen zijn voor iedere Rotterdammer. Gelijkheid kunnen we niet creëren, maar gelijkwaardigheid wél.’

‘Heel benieuwd naar de opkomst’

Hoe schopt Nunnely ditmaal de student naar de stembus? ‘Ik ga veel in gesprek, ook met de vrienden van mijn eigen kinderen van 17 en 21. Inmiddels is hun wel bekend dat ze van mij moeten gaan stemmen’, lacht ze. ‘Het politieke bewustzijn is zich aan het ontwikkelen. Daarom ben ik ook heel benieuwd naar de opkomst. Ik wil in contact met jongeren blijven, echt weten wat er speelt en ze oproepen om in te spreken bij de raadsvergaderingen. Niet alleen jongeren, ook mensen met een Afro-Caribische of een migratieachtergrond.’

Met een platform ‘Rotterdamse gelijkheid’ wil Nunnely de stem van de jongeren in de raad beter laten horen en vertegenwoordigen. ‘Om ze te blijven informeren over wat er speelt in de raad.’ Naast het campagnevoeren en haar (waarschijnlijke) raadswerkzaamheden blijft ze actief voor de HR. ‘Dat wordt misschien een beetje druk, maar ik heb een hoop energie om goed geïnformeerd te zijn en met beide benen in de samenleving te blijven staan.’

Tekst: Rutger de Quay

Volg ons op Instagram