Ingezonden: Zet demonstranten niet weg als ‘extremistisch’ en ‘antiwesters’
Gepubliceerd: 27 May 2024 • Leestijd: 3 minuten en 12 seconden • IngezondenJelle van Baardewijk, lector bedrijfsethiek op de Hogeschool Rotterdam, ageerde een week geleden in de Telegraaf (artikel te raadplegen via de mediatheek) tegen de pro-Palestina protesten in het hoger onderwijs. Voor hogeschooldocent Sanne Albers aanleiding om deze ingezonden brief te schrijven.
Lekker dan. Weeg je continu je woorden af in het Israël-Palestinadebat om inclusief te blijven, denk je na over wat je rol moet zijn als docent, lees je je in, zoek je naar (wetenschappelijk) bewijs, zorg je ervoor dat je argumenten nooit over de persoon gaan maar over de inhoud, komt je collega met een artikel in een landelijk dagblad waarin hij precies het tegenovergestelde doet.
In het artikel zet hij anti-genocidedemonstranten zonder duidelijke onderbouwing neer als gevaarlijke, antiwesterse, antirechtstatelijke, door buitenlandse extremistische ideeën beïnvloede mensen. Voel je aan alles dat stil blijven geen optie is, maar weet je tegelijkertijd niet hoe je het spel volgens deze spelregels (of eigenlijk, het gebrek aan spelregels) zou kunnen spelen.
Ben je net zo onder de indruk van je studenten die opkomen tegen onrecht en gebruikmaken van hun democratische rechten. Kijk je vol bewondering toe hoe ze door het hele land het kennisvacuüm opvullen door bibliotheken in te richten en debatten te organiseren. Zie je met eigen ogen hoe ze na de teleurstelling van het sluiten van de campus in Rotterdam een prachtige, intense, inhoudelijk duidelijke en compleet vreedzame demonstratie houden voor het Centraal Station. Hou je je vast aan je eigen grondrecht en verschillende mensenrechtenverdragen waarin demonstratierecht vastgelegd is. Lees je hoe Amnesty International datzelfde demonstratierecht ziet als fundament van ons rechtssysteem. En dan zegt je collega dat deze demonstranten ‘tegen het Westen als geheel zijn’, en ze ‘het bestaansrecht […] van onze westerse, liberale democratie en van onze rechtsstaat’ niet accepteren.
Zit je dan, als onderzoeker op het gebied van narratieven, taal en ideologie. Doorzie je alle retorische trucs van het artikel, waarin hij juist de hyperbolen gebruikt waar hij de tegenstander van beticht (neomarxistisch, antiwesters, anarchistisch, dader-complex, extreemlinks, moreel hyperventileren). Merk je als docent van vakken over kritisch denken en onderzoeksvaardigheden dat hij de makkelijke weg kiest door bijna nergens inhoudelijk in te gaan op waar het debat over gaat (genocide en mensenrechtenschendingen) en zelden zijn claims onderbouwt. En dan moet je zeker zelf het goede voorbeeld geven en daar een weloverwogen, goed onderbouwd antwoord op geven.
Merk je op dat alle communicatie van de Hogeschool Rotterdam erop hamert dat we verantwoordelijk zijn voor een veilige leeromgeving, volg je de handreiking waarbij discriminatie, haatzaaien en het uitsluiten van groepen op geen enkele manier geaccepteerd mogen worden. Bezoek je evenementen en debatten waarbij altijd eerst de huisregels doorgenomen worden, waarin benadrukt wordt dat alleen argumenten over de inhoud, en niet over de persoon en identiteit van de spreker getolereerd worden.
Herhaal je naar collega’s en studenten continu dat het debat in essentie niet gaat over het steunen van de ene groep of de andere, maar over het opstaan tegen genocide en mensenrechtenschendingen. En dan komt je collega met xenofobe, op identiteit gestoelde, escalerende argumenten die het debat dat hij zegt te willen stimuleren volledig lamleggen.
Of wacht, kijk: een inhoudelijk argument! In het artikel stelt hij dat sommige Zuid-Afrikaanse wetenschappers kritiek op het boycotbeleid hadden, omdat ze zich intellectueel geïsoleerd hadden gevoeld. Goed punt, daar kan ik wat mee. Een academische boycot heeft verregaande gevolgen voor sommige individuen en is iets om goed over na te denken. Ik wist ook niet meteen wat ik ervan moest denken, maar heb me laten overtuigen door het indrukwekkende onderzoek van Maya Wind (zie het artikel in Trouw of via NexisUni, of lees gratis het ebook) dat een boycot in dit geval zin heeft.
Over dit soort zaken moeten we dus vooral constructief in dialoog blijven, evenals andere, soms lastige, zaken als kolonialisme, terrorisme, genocide, antisemitisme, islamofobie, demonstratierecht, maskers en zelfbeschikking.
Ik ben het helemaal eens met wat hij de ‘veiligheidsreflex’ noemt. Laten we inderdaad met elkaar in gesprek gaan. Maar laten we dat gesprek dan wel op inhoud voeren, en niet op identiteit. En laten we ons daarbij laten leiden door (wetenschappelijk) bewijs en argumenten van bevriende én niet-bevriende academici en experts, net zoals we aan onze studenten leren.
Lieve student, ik wens je veel sterkte, moed en ruimte toe om je eigen pad te vinden in dit frustrerende, onzekere, boosmakende en vaak uitzichtloze debat. Of je dat nu stilletjes reflecterend, keihard schreeuwend op een plein, netjes debatterend, even compleet negerend, of burgerlijk ongehoorzaam doet. Ik wens je een veilige leeromgeving, waarin we niet verlamd zijn door angst, maar daadwerkelijk van elkaar kunnen leren, zowel binnen als buiten het klaslokaal. Ik wens je zelfontplooiing, democratische inspraak, mentale gezondheid, en een betere wereld toe.
Sanne Albers
Docent Rotterdam Business School (Hogeschool Rotterdam)
Schrijf je in voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie? 
Wat een sterk betoog voor het gebruik van rede en gezond verstand, in plaats van makkelijke, grote-stappen-snel-thuisretoriek in deze complexe situatie. Een groot voorbeeld van hoe een docent leiderschap kan nemen, veiligheid aan studenten kan bieden en voorleeft aan studenten hoe je in gesprek blijft.
Ik ben het helemaal met Cheryl een. Bedankt voor deze ingezonden brief, Sanne!
Ik zie vooral veel stromannen in dit stuk.. en dan heb ik het stuk van Jelle nog niet eens gelezen..
Sanne, bedankt voor deze mooie en genuanceerde reactie!
Jasper, hoe kun je stropoppen herkennen als je het stuk waarop deze brief is gebaseerd niet hebt gelezen?
Er is in alinea 2 sprake van “anti-genocidedemonstranten” in plaats van anti-Israëldemonstranten: er wordt dus zomaar aangenomen dat er een genocide plaatsvindt waartegen gedemonstreerd wordt. Ik vind dit een nogal verregaande bewering, in strijd met het tegelijkertijd (terecht) bepleite leveren van wetenschappelijk bewijs voor datgene wat gesteld wordt. Niet erg zorgvuldig dus, waar het nu juist om gaat in deze brief.
Dit laat trouwens onverlet dat ik het aantal burgerslachtoffers als “collatoral damage” ook onaanvaardbaar hoog vindt, maar genocide is toch iets anders…
Dank hiervoor Sanne, sluit me helemaal aan bij wat Cheryl zegt.
@Nina Adriaanse
Omdat over het algemeen alle argumenten in de discussie al gegeven zijn. Ik vind het, opzich, een goed stuk.
Echter, ik zie vooral de persoonlijke mening door de nuance heen (al ben ik erg blij met nuance), er staan nog steeds veel zwart-wit in haar stuk en onfeitelijkheden/dubbelzinnigheden zoals bijv. Paul aangeeft.
De interviews die er geweest zijn van studenten en medewerkers in de media bij ‘protesten’ geeft een heel ander beeld dan mevrouw hier schetst en staat dichterbij de beweringen van Jelle (die ik uit dit stuk haal).
Het juridisch aanmerken van bewust veroorzaakte massale sterfte onder burgers(sic) als genocide is een proces dat jaren vergt. De demonstranten gebruiken zelf, in mijn ogen terecht, de term genocide. Ik vind het eerlijk dat een schrijver de demonstranten betiteld zoals zij dat zelf ook doen.
Dat dit juridisch (nog) geen correct taalgebruik is, is denk ik evident. Zo werkt de rechtspraak tenslotte niet. Of dat betekent dat het onterecht is om die term wel als spreektaal te bezigen? Dat denk ik persoonlijk niet. Het in maart door de VN uitgegeven rapport over deze vraag stelt immers het volgende:
“By analysing the patterns of violence and Israel’s policies in its onslaught on Gaza, this report concludes that there are reasonable grounds to believe that the threshold indicating Israel’s commission of genocide is met. One of the key findings is that Israel’s executive and military leadership and soldiers have intentionally distorted jus in bello principles, subverting their protective functions, in an attempt to legitimize genocidal violence against the Palestinian people.”
https://reliefweb.int/report/occupied-palestinian-territory/anatomy-genocide-report-special-rapporteur-situation-human-rights-palestinian-territories-occupied-1967-francesca-albanese-ahrc5573-advance-unedited-version
De auteur en/of demonstranten bekritiseren op een woordkeuze die juridisch inderdaad (nog) geen stand houdt, maar verder goed te legitimeren is aan de hand van documenten van o.a. de VN lijkt mij dan ook onterecht, omdat niemand pretendeert dat dit juridisch reeds aangetoond is.
@Paul, je hebt zeker een punt. Ik probeerde in het artikel zo dicht mogelijk bij mezelf en mijn rol binnen de hogeschool te blijven, dus taal, narratieven, onderzoeksvaardigheden, etc. Ik koos er daarom ook voor niet Maya Wind’s argumenten te herhalen, maar naar haar eigen stuk te verwijzen. Onderdeel van mijn invalshoek, is dat er geen neutrale taal is om een conflict als deze te beschrijven, en ik hier ook niet neutraal in sta. Hoe je de demonstranten ook noemt, het laat eigenlijk al zien hoe je zelf in het debat staat. Ik zou het woord ‘anti-Israeldemonstranten’ zeker niet willen gebruiken, om de reden die ik in alinea zes noem (ik wil graag benadrukken dat het niet om de ene groep of de andere gaat).
In eerste instantie had ik het ook het anti-genocidedebat genoemd in mijn eerste alinea, maar heb dat eigenlijk om jouw reden veranderd. Wanneer we het echter over de demonstranten zelf hebben, vond ik het belangrijk om juist wel deze term te gebruiken, aangezien dit voor veel demonstranten toch echt een belangrijke, of zelfs de belangrijkste reden is om deel te nemen aan de demonstraties.
Er is nog geen wetenschappelijke consensus, die kan er op deze termijn ook niet zijn. Wel zijn er meer dan genoeg aanwijzingen dat het hier om een ‘genocide in the making’ gaat (zie artikel over speciale raporteur VN – https://news.un.org/en/story/2024/03/1147976). Ons huidige internationale rechtssysteem, en de gehanteerde definities, hebben er nog nooit voor gezorgd dat een genocide voorkomen heeft kunnen worden (zie dit goede filmpje van de Guardian erover – https://www.theguardian.com/law/video/2024/may/09/why-genocide-is-so-hard-to-prove-video), waardoor het voor veel demonstranten belangrijk is om in dit geval organisaties aan te sporen om in actie te komen.
Dus, ik nam het niet ‘zomaar aan’, maar onderbouwde het ook niet. En daar roep ik inderdaad toe op, dus daarom nog even deze reactie.
Ik vraag me af of sommige reageerders er even bij stilgestaan hebben dat terwijl ze hier kritiek leveren op de demonstranten die tegen het dodelijk geweld in Gaza protesteren, of die zich terecht ‘anti-genocide’ mogen noemen en afvragen of deze mensen daarom wel terecht protesteren, er enkele tienduizenden Palestijnen zijn omgekomen.
Als je het label even opzij zet en je dit feit erkent, en vervolgens concludeert dat dhr van Baardewijk dicht bij de waarheid moet zitten als hij protesten tegen tienduizenden burgerdoden afschrijft met termen als “neomarxistisch, antiwesters, anarchistisch, dader-complex, extreemlinks, moreel hyperventileren”, zou ik adviseren om je morele prioriteiten eens onder de loep te nemen.
+1
@S.Heikamp
Is het terecht dat het genocide genoemd wordt? ik denk het niet. Israel heeft niet als doel om Palestijnen uit te roeien, heb je er weleens aan gedacht dat dit genuanceerder ligt? Namelijk, dat Israel vecht tegen een onzichtbare vijand, gesteund door bevolking, die ook nog als schild gebruikt wordt. Dan loopt het slachtoffer aantal snel op. Dit maakt het niet goed, maar is ook 1 van de redenen, misschien moet daar dan ook eens tegen gedemonstreerd worden.
Terecht is het wel (tegen mensenrechtenschendingen), maar eenzijdig ook!
dhr. van Baardenwijk heeft aantoonbaar gelijk, de demonstraties worden opgezet door de genoemde groepen, zoals Neomarxisten van Antifa die allemaal bij elkaar in appgroepen zitten. En er is zeker sprake van morele hyperventilatie als we kijken naar de eenzijdigheid, het dwingende en agressieve karakter van de harde kernen (orginisatoren), de excuses voor geweld en vernielingen, e.d.
Volgens mij moeten mensen die zo eenzijdig als de demonstranten, of hoe jij reageert, hun prioriteiten onder de loep dienen te nemen. Ik hoor maar niets om de Palestijnen eens te beschermen tegen hun eigen overheersers die ook mensenrechtenschendingen tegen de Palestijnen plegen, altijd, maar ook zeker op dit moment. In plaats van de feiten te ontkennen dat deze rellen en demo`s worden georganiseerd door een radicaal groepje (neo)Marxisten en radicale en marxistische moslims die internationaal bekend staan en vreedzame demonstranten die eens zijn dat er rellen plaats vinden ‘want in Gaza is het erger’.
Bedankt voor je stuk Sanne, vind het een hele mooie afgewogen reactie in een -voor velen- lastig te navigeren situatie.
@Jasper,
“… misschien moet daar dan ook eens tegen gedemonstreerd worden.”
“Ik hoor maar niets om de Palestijnen eens te beschermen tegen hun eigen overheersers… ”
Waarom wederom met dat whataboutism op de proppen komen terwijl je er al op bent gewezen dat je daarmee een drogreden gebruikt? Vanwaar die volhardendheid?
Ha Sanne,
goed dat je je gedachten en gevoel op deze manier kanaliseert in een betoog voor een dialoog. Dat is ook onze maatschappelijke opdracht en onze verantwoordelijkheid. We moeten de verbinding blijven zoeken.
in dat kader krijg ik wel een beetje kramp van de alinea over de boycot. Ik snap dat je die gedachte hardop opschrijft. Maar hoe moet ik die lezen? I know, je legt het in de comments hierboven uit, maar ik hoop werkelijk niet dat het een verhulde oproep tot boycot is. Juist omdat je het over narratieven en taal hebt… even later heb je het weer over verbinding. Dus ik heb even error.
Ik snap dat in het geval van zuid afrika een boycot een weloverwogen pressiemiddel was, met de beoogde effecten, en dat in extreme gevallen dit dus toegepast kan worden (volgens mij zeg je dat). Maar ik verwacht van mijn collega’s (die het oneens zijn) vooral die verbondenheid. Zeker als die collegas een voorbeeldfunctie hebben.
Ik vind dit overigens aan beide kanten van deze discussie, waarvan ik het goed vind dat ie gevoerd wordt (en ik heb respect voor de (spannende) pogingen om dit gesprek te voeren). Ik hoop ook dat je hierover persoonlijk met Jelle spreekt (en blijft spreken), ondanks dat je duidelijk pissed off bent 🙂
Ernst
@Marco
Het is technisch geen whataboutism,..
Dat zou zo zijn als het een ander probleem/groep betreft,.. Het is hetzelfde conflict, dezelfde slachtoffers, alleen eenzijdige veroordeling. Het is wel grappig om te zien dat er vooral omheen gedraaid wordt, het zegt enorm veel. Daarmee is het geen drogreden, maar een feitelijke constatering van selectieve morele verontwaardiging..
Nog niet te beginnen over het feit dat het wijst op dat degene die niet beide daders/kanten van dezelfde slachtoffers veroordelen en protesteert tegen beide, eigenlijk laat zien dat ze vooral anti Israel zijn en niet veel geeft om de slachtoffers, maar om de daders,.. mits natuurlijk van Israel. We zouden daarmee kunnen concluderen dat het uit (een vorm van) antisemitisme voortkomt, en niet uit solidariteit met de slachtoffers.
Dat kan je overheen praten met beschuldigingen van ‘whataboutism’, of wat dan ook,.. dat maakt de hier boven genoemde feiten niet minder waar.
@Jasper, ik heb je dit al meermaals uitgelegd: het is wel een whataboutism. Je kan praten over de terroristische actie van Hamas en die veroordelen op de gronden van die handeling zelf. Je kan hetzelfde doen met Israel. Beiden zijn verantwoordelijk voor hun eigen handelen en het ene dingt niet af aan de verwerpelijkheid van de ander. Ik ga er tenminste van uit dat je niet wilt beargumenteren dat de terroristische actie van Hamas tienduizenden burgerdoden rechtvaardigt.
Als jij wilt demonstreren tegen hoe Palestijnen worden behandeld door hun heersers, moet je dat vooral doen. Je kan niet verwachten dat iemand dat voor jou gaat doen en je kan niet verwachten dat iemand alle problemen ter wereld tegelijk kan aankaarten en oplossen.
Het enige verschil tussen die demonstranten en jou is dat terwijl er ontelbare kwesties in de wereld zijn waar jij en zij principieel tegen zijn, zij voor 1 ding op de been komen en jij voor 0. Iedereen is continu hypocriet over zulke zaken, maar wie is hier meer hypocriet? Degene die zegt principes te hebben en er nooit voor opkomt of degene die zegt principes te hebben en dat soms doet?
Verder trek je blind conclusies over wie die protesten organiseert en wie er aan deelneemt omdat je nu eenmaal de standaard angst-termen van politiek rechts moet gebruiken om een boeman neer te zetten. Terwijl je dit doet, vallen er dagelijks meer burgerdoden in Gaza, maar dat zal wel hun eigen schuld zijn of zo want ze steunen Hamas en dat is totaal geen vooroordeel.
Ik ben tenslotte nog benieuwd naar je gedegen analyse over de doelstellingen van neo-Marxisme (wat je eerst mag definiëren want het is een betekenisloze term), Antifa, en Palestijnen in Gaza. Vertel me alsjeblieft eens wat volgens jou hun gezamenlijke einddoel hier moet zijn?
@S.Heikamp.
Dat is het dus niet,.. Ik heb jou ook al vaker gezegd dat ik helemaal niet refereer aan 7 okt. en de acties van Hamas naar Israel en de Joden.
Ik heb het over het veroordelen van Israel voor menserechtenschendingen, terwijl de Palestijnse Hamas dit al naar EIGEN volk doet. Dat is dus geen whataboutism. kennelijk wil of kan je dat niet begrijpen.
Ik verwacht dat als iemand tegen mensenrechtenschendingen tegen de Palestijnen is, alle groepen veroordeeld die dat doen en niet 1 groep (Israel), het is namelijk hetzelfde conflict (de reden dat het geen whataboutism is, zie definitie, daarom (ook) geen drogreden). Ook verwacht ik dat, als iemand genocide roept, of wijst op de hoeveelheid slachtoffers die Israel maakt, eerlijk is over de oorzaak ervan, namelijk de tactieken van Hamas. Maar ook dit is tot nu toe niet genoemd of veroordeeld en in de schoot geworpen van Israel.
Dus probeer eerst even alle daders te benoemen, te veroordelen en oorzaken eerlijk te benoemen, i.p.v. proberen weg te wuiven op basis van oneigenlijke argumenten als whartaboutism. Ik wijs niet naar een andere misdaad, ik geef aan dat alle daders veroordeeld dienen te worden in hetzelfde conflict, zoals ik ook Israel kwalijk neem mensenrechten te schenden. Zou ook veel lucht in de discussie brengen.
@ S.Heikamp
Nee, dat heb je dus mis. Ik kom ook op de been voor hetzelfde conflict, ik neem het alleen alle daders kwalijk. Dat is het verschil. jij weet helemaal niet waar ik voor opkom. Ik noem het hypocriet omdat het hetzelfde conflict betreft.
Ik trek geen conclusies, de organisatoren zetten hun naam van organisator op pamfletten, social media e.d. Dit is kennelijk weer een poging van jou om mij in een rechtse hoek te duwen en mij te diskwalificeren. Je zou gewoon kunnen verdiepen in de organisatoren, zij komen er zelf voor uit. Verdiep je dus eerst voordat je mij probeert weg te zetten. Het is een objectieve observatie van een centrist. Ook ben ik ongevoelig voor je emotionele chantage poging.
Nee, het is niet de eigen schuld van de Palestijnse burgers, ik begin een beetje boos te worden op hoe je spreekt over vooroordelen om ze vervolgens jouw vooroordelen over mij, over mij heen te storten. De hoeveelheid slachtoffers is de schuld van regering van Israel en de tactieken van Hamas die hun burgers als menselijk schild gebruikt (hoor ik pro palestijnse kant, noch jou, over.. hhmmm,.. is zeker ook whatabouism..). Misschien kan je zelf ook wat evenwichtiger zijn in het veroordelen van mensenrechtenschendingen(??) ffs..
Neo-Marxisme: https://nl.wikipedia.org/wiki/Neomarxisme
Bedoel je dat je de doelstellingen van genoemde groeperingen zijn? Ik snap je vraag niet zo goed.
@Jasper,
“Het is hetzelfde conflict, dezelfde slachtoffers,…”
Dezelfde daders? Nee. Niet hetzelfde conflict dus. Waarom zou je de twee verschillende daders gelijkstellen en alles mixen tot één misstand? Waar is je waardering voor nuance gebleven?
“We zouden daarmee kunnen concluderen dat het uit (een vorm van) antisemitisme voortkomt, en niet uit solidariteit met de slachtoffers.”
Spreek voor jezelf. Ik doe niet mee aan dit soort op vooroordelen en kromme aannames gebaseerde beschuldigingen jegens mensen die opstaan tegen onrecht. Onrecht begaan door de staat Israël, niet door het Joodse volk; ik herinner je eraan dat dat twee verschillende entiteiten zijn. Je gebruik van de term antisemitisme is daarom misplaatst. Misschien hou je toch minder van nuance dan je zelf beweerde?
“Het is technisch geen whataboutism,..”
Het is je reinste whataboutism, en door te beweren dat het niet zo is, bega je een nieuwe drogreden. Zorg dat je niet verder wegzakt in het door jezelf gecreëerde drijfzand van drogredenen; je kunt draaien wat je wil, maar je werkt jezelf alleen maar tegen. Ontkennen dat je whataboutisms gebruikt, terwijl je erop bent gewezen dat je dat wel degelijk doet, getuigt van eigenwijsheid, of wellicht onwetendheid over wat een whataboutism is.
Je kunt drogredenen blijven wegwuiven, maar dat maakt ze niet minder fout; of je ‘feiten’ kloppen of niet, verandert daar niets aan. Ik betwijfel of je ooit wat van me aan hebt genomen of zult nemen, maar neem dan ten minste dit van me aan: de wetten van de logica laten niet met zich tarten.
Hi Ernst,
Dank voor je reactie. Ik wilde even benadrukken dat het artikel zeker geen paard van Troje is om uiteindelijk een oproep te doen tot een boycot. De alinea is vooral een voorbeeld van hoe een dialoog eruit zou kunnen zien. Want wat voor zin heeft het om op te roepen tot een dialoog als je hem vervolgens niet kunt voeren? Als je me vraag wat het ‘hoofddoel’ van mijn artikel is, dan is het vooral de laatste alinea. Ik heb veel emoties gezien onder mijn studenten de laatste maanden en ik wilde ze een hart onder de riem steken.
@alle reageerders onder dit stuk: het is mooi om te zien dat de discussie hier daadwerkelijk gevoerd wordt, maar er is toch iets wat me niet helemaal los laat. Er zijn over en weer verschillende beschuldigingen van drogredeneringen. Dat is inderdaad iets wat we vaak in onze curricula behandelen en in principe een goede manier is om tot de kern van een probleem te komen, maar ik zie nu niet perse dat deze aanpak wederzijds begrip ten goede komt. Ik speel met de gedachte om hier vervolg aan te geven: misschien moeten we eens fysiek bij elkaar komen en kijken of we elkaar beter kunnen begrijpen. Als je hiervoor open staat, stuur me dan aub een mailtje op s.albers@hr.nl en dan kijken we welke manier voor iedereen zou werken. Als er facilitatoren zijn die ervaring hebben met een handige aanpak voor een dergelijk gesprek, laat het me dan ook weten.