Onderzoek Pointer: ‘Pabo neemt zij-instromers niet serieus’
Gepubliceerd: 5 September 2024 • Leestijd: 2 minuten en 35 seconden • NieuwsKleien, dansjes doen, verslag na verslag schrijven… De omscholing tot leraar in het basisonderwijs is demotiverend en houdt te weinig rekening met de ervaring die ze al hebben, vertellen zij-instromers aan actualiteitenprogramma Pointer.
Basisscholen lossen hun enorme lerarentekort steeds vaker op met behulp van zij-instromers: mensen die een andere baan hadden en zich nu omscholen tot leraar. Onderwijsvakbond AOb meldde begin dit jaar dat een derde van de studerende juffen en meesters nu een zij-instromer is.
Verplichte museumbezoekjes
De pabo’s lijken echter nog niet helemaal ingericht op zoveel studenten die vaak al eerder gestudeerd hebben, een baan hebben gehad en levenservaring hebben opgedaan. Onder meer verplichte museumbezoekjes en zinloze verslagen zorgen ervoor dat zij-instromers zich afvragen of ze wel op waarde geschat worden, vertellen ze aan tv-programma Pointer, dat vanavond te zien is op NPO 2.
Bijna honderd studenten namen contact op met Pointer, schrijft de redactie. Van welke hogescholen deze studenten afkomstig zijn is niet bekend.
‘Ik kom hele avonden naar school om te kleien, te dansen en op de blokfluit te spelen, maar ik heb liever een les over hoe ik het pesten in de klas kan aanpakken’, vertelt een student. Een ander: ‘Van mijn groep is de helft gestopt omdat het niet te combineren was met een gezin of werk.’
Geen vrijstelling
Bovenal worden kennis en vaardigheden die ze al hebben te weinig beloond. Iemand die bedrijfskunde en psychologie studeerde en twintig jaar lesgaf in het hbo, kreeg geen vrijstellingen voor de pabo. ‘Ik moest gewoon de volledige opleiding doen.’
Deeltijdstudent Charles de Bruin van de pabo van de Hogeschool Rotterdam, herkent de signalen uit Pointer. Afgelopen maandag kwam de minister van Onderwijs op bezoek op de HR. De Bruin pleitte toen bij hem voor meer erkenning voor de ervaring van zij-instromers. ‘Als man van 59 die jaren bedrijven heeft geleid en kinderen heeft opgevoed, ervaar ik de pabo als behoorlijk schools.’
Hij heeft de minister gevraagd om een harde knip tussen onderbouw en bovenbouw, zodat je als mannelijke student niet in de kleuterklas hoeft stage te lopen. De Tweede Kamer wil dat ook.
Hbo-diploma
Maar belangrijker nog is dat pabo’s meer rekening moeten houden met de vooropleiding van studenten. De Bruin: ‘Je moet minimaal een hbo-diploma hebben om het speciale zij-instroomtraject te kunnen doen. Ik heb toen ik twintig was net de HTS niet afgemaakt. Maar waarom zou ik nu niet in een assessment kunnen bewijzen dat ik op hbo-niveau functioneer? Je hebt toch liever een actueel assessment dan een twintig jaar oud diploma?’
‘Waarom zou ik nu niet in een assessment kunnen bewijzen dat ik op hbo-niveau functioneer?’
Het landelijk overleg van pabo’s herkent de kritiek van studenten. Eerder zijn de onderwijsprogramma’s er wel op aangepast, zegt woordvoerder Karin van Weegen. Maar het aantal verslagen kan misschien wel verder omlaag en alle studenten zouden sowieso een startgesprek moeten krijgen, vindt zij. Daarin kan onder meer gekeken worden naar vrijstellingen.
In reactie op de komende uitzending pleit de Algemene Onderwijsbond voor een gratis, landelijk georganiseerde opleiding voor zij-instromers. ‘De rode loper moet uit voor iedereen die in het onderwijs wil gaan werken’, zegt vakbondsvoorzitter Tamar van Gelder.
Drempels opruimen
Staatssecretaris van onderwijs Mariëlle Paul wil dat de drempels voor zij-instromers worden opgeruimd. Maar ze waarschuwt ook voor al te hoge verwachtingen: ‘Voor studenten kan het misschien niet snel genoeg gaan, maar uiteindelijk kost het tijd en aandacht om voor iedere student maatwerk te kunnen leveren.’
De overheid stelt miljoenen beschikbaar aan basisscholen om zij-instromers te kunnen begeleiden en opleiden. Het kabinet verlengt deze subsidieregeling. In ieder geval tot en met 2028 kunnen schoolleiders per zij-instromer 25 duizend euro krijgen.
Update, 9 september
We hebben het artikel aangevuld om te verduidelijken dat we niet weten van welke hogescholen de contacten van Pointer afkomstig zijn.
Tekst: HOP, Olmo Linthorst / Profielen
Foto: Shutterstock
Beste Olmo,
De titel van dit artikel suggereert dat het over de pabo van de Hogeschool Rotterdam gaat. Het artikel van Pointer gaat over een aantal pabo’s in Nederland. De Hogeschool Rotterdam is, zover wij weten, niet betrokken in dat onderzoek. Daarbij is de genoemde deeltijd student geen zij-instromer, dus lijkt mij niet de beste om te bevragen. Wanneer je als zij-instromer op de pabo van de Hogeschool Rotterdam start ligt er een flexibel programma met veel aandacht voor de ervaring die zij al hebben zonder allerlei dansjes… Neem gerust contact met ons op.
Vriendelijke groet
Beste Vincent, waarom zouden onder die honderd studenten die Pointer mailden geen mensen van de HR zitten? Overigens is Charles natuurlijk wel een zij-instromer, alleen mag hij zonder hbo-diploma niet meedoen aan het speciale traject voor zij-instromers. Ik vind dat hij, als zij-instromer met een specifiek ‘diplomaprobleem’ recht van spreken heeft.
Tja als je de pabo doet moet je gewoon veel verslagen schrijven, drama lessen volgen, muziekles, en handvaardigheid lessen kunnen geven. Dat hoort nou eenmaal bij het lesgeven op de pabo. Klassen management leer je tijdens andere vakken. Als je dat allemaal niet leuk vind, moet je maar een lesbevoegdheid halen voor op de middelbare school of een andere mbo of hbo.