Ga direct naar inhoud
Profielen | Profielen translated
29 maart 2024

Zwart logo Profielen

Onafhankelijk nieuws van de Hogeschool Rotterdam

Hoe een schooljaar een living hell werd

Gepubliceerd: 10 October 2013 • Leestijd: 11 minuten en 44 seconden • Longread Dit artikel is meer dan een jaar oud.

‘Een hoop gezeik om niets’, zeggen de studenten – nadat ze een maandenlange juridische strijd hebben uitgevochten, tot de hoogste onderwijsrechter aan toe. Ze krijgen niet allemaal gelijk, maar ze hebben het wel: een hoop gezeik om niets.

Living hell - fraude -Illustratie Bodin Jane

Jordy heeft zijn schoolopdracht op freelancer.com gezet. Wildvreemde freelancers kunnen op deze site aangeven dat ze tegen betaling aan de schoolopdracht van Jordy willen voldoen. In de omgeving van Jordy zijn weinigen daar blij mee. Zijn vader niet, zijn docenten zeker ook niet, de examencommissie niet, de commissie die zijn hoger beroep bekijkt niet en de hoogste onderwijsrechter niet. Allemaal vinden ze het geen goed idee van Jordy. Ook de groepsgenoten van Jordy (zijn vrienden) distantiëren zich van zijn actie. Jordy heeft een domme fout gemaakt.

Helder. Maar dit is geen bevredigende samenvatting. Want aan deze ogenschijnlijk simpele fraudezaak zitten veel haken en ogen. Zonder dat iemand het echt wil, groeit de zaak uit tot de grootst mogelijke proporties. Bijna een jaar later begint pas in volle omvang duidelijk te worden wat er allemaal is fout gegaan.

Regelrechte vernedering
Vijf vrienden en klasgenoten beginnen in september 2012 aan de minor embedded systems. Ze moeten het komende half jaar een apparaat ontwikkelen (fysiek maken en programmeren) dat geluidsfrequenties meet. Halverwege presenteren ze hun plan van aanpak.

Jordy en zijn vier groepsgenoten komen van de opleiding technische informatica. Ze moeten tijdens deze minor hard werken om zich de elektrotechniek eigen te maken. Het is een  andere manier van denken. Dat is ook wat ze tijdens de tussenpresentatie opbreekt, verklaart Sjaak later.

Op 15 november presenteert een deel van de groep het plan van aanpak aan de klas. Achter in het lokaal zien Paul en Jeroen hoe hun drie groepsgenoten gegrild worden door de docenten. Paul: ‘Zo’n heftig vragenvuur heb ik de hele opleiding nog nooit meegemaakt. Ik zat te bibberen. Er waren dingen die we nog verder moesten uitzoeken, dat wisten we, maar daardoor hadden we op bepaalde vragen geen antwoord. Juist op die vragen kwamen de docenten steeds weer terug. Het was echt zwaar heftig.’

Het was een regelrechte vernedering, vertelt Jordy. Een ander groepslid vertelt dat minstens één toeschouwer hardop had gelachen. Geen van de jongens weet nog precies wat de kritiek was van de docenten. Paul bijvoorbeeld heeft de docenten niet letterlijk horen zeggen dat hun ontwerp onuitvoerbaar zou zijn. Maar hij kan zich best voorstellen dat Jordy die gedachte overhield aan deze presentatie.

Een paar uur na de presentatie krijgen de jongens te horen dat ze weliswaar door mogen met het project, maar dat ze direct de herkansingsronde in gaan. De buffer van twee weken waarin andere studenten hun product nog mogen perfectioneren, wordt bij hen ingetrokken. Wat ze straks inleveren, moet gelijk goed zijn.

In feite is dit de eerste onvoldoende voor hun minorproject – een gegeven dat de moeite van het onthouden meer dan waard is. De hele groep komt verslagen uit de presentatie. Ze liepen al achter, zijn net afgebrand en moeten in minder tijd dan gepland een perfect eindproduct leveren – een product dat wellicht niet eens op de door hen voorgestelde wijze gemaakt zal kunnen worden.

Dat is te veel voor Jordy. Hij zit op school achter zijn laptop bij te komen van een desastreuze middag. Heel precies weet hij niet meer wat er door zijn hoofd ging. ‘Eigenlijk wilde ik gewoon weten of iemand ons ontwerp überhaupt zou kunnen maken.’ Hij googelt op ‘freelancers’ in combinatie met een technische projectterm en klikt op één van de gesponsorde links: freelancer.com. Hij logt in op de site via zijn Facebook-account, kopieert in het daarvoor bestemde vakje het groepsontwerp van het project en selecteert de prijsklasse: dertig tot 250 euro – een ‘klein project’, in de terminologie van freelancer.com. Al heel snel daarna bieden de eerste freelancers zich aan. Wildvreemden zeggen aan de opdracht te kunnen voldoen voor tussen de 250 tot 370 euro. Jordy: ‘Dat was voor ons ook een bevestiging van het feit dat de opdracht gemaakt kon worden op de manier die wij net hadden gepresenteerd.’

Het kan inderdaad op hun manier, zal later blijken, maar dan hebben de jongens al een mailtje van de examencommissie gehad. Of ze even langs willen komen. Fraude.

Hoogste onderwijsrechter
‘Als er ooit één dag is geweest dat mijn laptopaccu leeg had moeten zijn, was het die dag, na de presentatie’, verzucht Jordy na de zitting  in de lobby van de Raad van State in Den Haag. Jordy heeft net zijn zaak verdedigd voor het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs, het CBHO. Deze hoogste onderwijsrechter van Nederland gebruikt de rechtszalen van de hoogste bestuursrechter van Nederland. De drie rechters van het CBHO hebben tijdens de behandeling hun verwondering over Jordy’s actie maar nauwelijks kunnen verhullen. De grijskleurige lobby is leeg en doodstil. Jordy’s vader zit naast hem. Hij was er vandaag bij ‘voor de morele ondersteuning’, zegt hij. Zijn zoon heeft een domme fout gemaakt en daar moet hij lering uit trekken.

Maar verder klopt het van geen kanten, zegt zijn vader ook. De straf die Jordy kreeg is te hoog en de hele procedure duurt bovendien al maanden. ‘Zelfs als de hogeschool ongelijk krijgt, hebben ze hem al voor bijna een jaar gestraft.’ Jordy’s vader is op dat moment bovendien in de veronderstelling dat Jordy na het eerste beroep als enige van de groep straf heeft gekregen. ‘Het is onrechtvaardig dat hij als enige moet bloeden. Dat vind ik niet kunnen.’

Whodunnit?
Waar waren de groepsleden van Jordy op het moment dat hij de opdracht online zette? ‘We zaten allemaal op dezelfde plek: op de rode bankjes achter de kantine van locatie Academieplein’, zegt Jordy. ‘Ik weet wel dat Jeroen zegt dat hij er niet bij was, maar tijdens het uploaden van de opdracht was hij er nog wel degelijk.’

Toen Jordy de opdracht online zette, zaten de jongens op verschillende plekken in het gebouw, zegt Sjaak. ‘We zaten zeker niet allemaal op de rode bankjes. Ik zat in het hardware-lokaal daar vlakbij, Paul was denk ik al naar huis en Jeroen was niet meer op school.’ Waar Sjarrel was, weet Sjaak niet meer.

Sjarrel weet ook niet meer waar hij op het bewuste moment was. Wel op school in ieder geval. Hij hoorde pas later die middag, via WhatsApp, wat Jordy had gedaan.

Paul las de appjes pas dagen later, zegt hij, toen de rest van de groep al had besloten dat het een slecht idee was om de opdracht online te zetten. ‘Ik had zoveel stress van de actie van Jordy dat ik er bijna ziek van werd. Toch beschouw ik Jordy nog steeds als een vriend.’

‘Het is mijn woord tegen dat van hen’, zegt Jordy. ‘Toen ik de opdracht online zette was iedereen erbij. We zaten er grappen over te maken, niemand waarschuwde dat ik het niet moest doen.’ Sjaak: ‘Jordy vertelde mij en Sjarrel die middag al dat hij de opdracht online had gezet. Toen we naar de metro liepen, maakten we daar grappen over.’

Paul: ‘Daar was ik sowieso niet bij, ik ga altijd met de tram.’ Sjaak: ‘De eerste biedingen van freelancers kwamen toen al binnen. Jeroen appte gelijk “Dit is fraude van de bovenste plank”. Dat is wat hij letterlijk typte.’

Living hell - rechterIllustratie: Bodil Jane

Straf
Daar is de examencommissie het twee weken later mee eens. De commissie heeft de jongens gehoord en legt ze allemaal dezelfde straf op: uitsluiting van het toetsmoment voor het minorproject. De groep zat al in de herkansing, waardoor deze uitsluiting automatisch een half jaar studievertraging betekende. Ze hebben geen toetsmomenten meer over voor dit schooljaar.

Jordy liet de commissie tijdens het verhoor nog een verklaring van freelancer.com zien. Daarin zeggen de beheerders van de site dat niemand gebruik heeft gemaakt van de vier biedingen van freelancers die op de opdracht binnenkwamen. De examencommissie accepteert dit als een feit.

De jongens zijn geschokt door de straf en gaan direct in beroep. Sjaak: ‘We zagen ineens ons diploma voor onze ogen vervagen.’ ‘En we hadden al lang besloten niets met die aanbiedingen te doen’, zegt Sjarrel.

Met deze uitspraak van de examencommissie is de zaak voor het eerst geëscaleerd, denkt Sjarrel ook. ‘Een half jaar uitsluiting? En dat terwijl ik die opdracht niet eens online heb gezet en terwijl er ook  aantoonbaar niets mee is gebeurd? We gingen gelijk in beroep.’

Paul overweegt zelfs te stoppen met zijn studie, zo erg is hij geschrokken. ‘Ik had de ik-ga-stoppen-mail aan mijn begeleider al getypt, maar mijn ouders zijn positief ingesteld en hebben me omgepraat.’ De uitspraak zong ook rond binnen de opleiding. Toen Paul samen met een groepsgenoot een docentenkamer binnenliep, begroette de docent hen met ‘Hé, fraudeurs!’, vertelt hij.

Binnen de groep ontstaat echter onenigheid over de brief die Jordy samen met een advocaat heeft opgesteld. Eerst wilden ze samen in beroep gaan, maar het concept van Jordy roept heftige discussies op. In de brief van Jordy staat dat de groep van alles heeft gedaan of gelaten, terwijl de andere vier zich niet verantwoordelijk voelen voor de actie.

Sjaak: ‘In de brief van Jordy was het wij dit en wij dat. De hele groep werd te veel geassocieerd met zijn daad. Mijn vriendschap gaat ver, maar dit was niet eerlijk. Moeten we door deze domme eenmansactie allemaal geen diploma krijgen? Ik heb zelf rechtsbijstand ingeschakeld en een eigen brief opgesteld, waar de andere jongens zich bij aansloten.’ Jordy staat nog steeds op het standpunt dat het een groepsactie was, geen eenmansactie.

Bewijsdrang
Na de uitspraak geloven weinigen van de groep nog in een goede afloop. Toch begint Sjaak weer aan het project te werken, vertelt Sjarrel. Ze gingen ermee verder, ondanks het feit dat er al twee onvoldoendes in het systeem stonden: één voor de presentatie en één dankzij de examencommissie. Misschien klinkt het gek om er tegen beter weten in aan te gaan werken, snapt Sjarrel wel, maar: ‘We voelden ons niet schuldig en we wilden geen vertraging oplopen. Van de docent mochten we doorgaan met het project in afwachting van ons beroep.’

Bovendien speelt er een sterke bewijsdrang op binnen de groep. Ze willen allemaal aan de docent laten zien dat hun ontwerp wel degelijk uitvoerbaar  is. En aan de  examencommissie dat ze het ook zonder betaalde hulp kunnen.

Sjaak: ‘Ik heb de hele kerstvakantie keihard gewerkt. En ironisch genoeg heeft Jordy me nog het meest van iedereen geholpen het project  af te maken.’ Ironisch, want Jordy zal er als enige van de groep geen voldoende voor krijgen.

Het College van Beroep voor de Examens (CBE) besluit dat de straf van Jordy blijft staan. De andere vier krijgen een nieuwe en lagere straf. Het CBE ziet de vier als medeplegers. Ze krijgen vooral straf omdat ze zo dom zijn geweest de opdracht online te laten staan, ook nadat Jeroen het woord ‘fraude’ had laten vallen.

Dat woord ‘fraude’ van Jeroen sloeg echter niet op het online zetten, maar op het eventueel gebruiken van betaalde hulp, vertelt hij achteraf.

Waarom hebben ze de opdracht niet offline gehaald? Sjarrel, terwijl hij zijn auto staat te wassen: ‘Pure laksheid.’ De vier jongens krijgen dankzij hun beroep een nieuwe straf van de examencommissie. ‘Gedurende dit studiejaar heeft u slechts recht op één toetsmoment’ voor de minorvakken, schrijft de examencommissie.

De vier studenten vinden deze straf nog steeds te zwaar, maar als ze geen onvoldoendes halen kunnen ze nu wel gewoon nog hetzelfde jaar afstuderen. Om te beginnen kunnen ze het cijfer incasseren voor het grote project, waar Sjaak en Jordy zo hard aan gewerkt hebben. De docent heeft het project in afwachting van de uitslag van het beroep al eerder met een voldoende beoordeeld.

Poging tot fraude = fraude
Jordy is teleurgesteld door de uitspraak van het CBE en besluit ook hiertegen in beroep te gaan. Als reden daarvoor voert Jordy de hoogte van de straf aan en het gebrek aan een juridische grond voor straf. ‘Als het al fraude is om iets online te zetten, zonder dat je er iets mee doet, zonder dat je de intentie hebt er iets mee te doen, dan kun je dus ook niet meer tot inkeer komen. Een poging tot fraude is nu ineens hetzelfde als fraude.’ Bovendien is de straf, een half jaar studievertraging, volgens Jordy disproportioneel.

Tijdens zijn hoogste beroep in Den Haag gaat het er heftig aan toe. Niet alleen Jordy krijgt er stevig van langs, ook de juridische redenering van de Hogeschool Rotterdam wordt kritisch ondervraagd door de drie rechters.

‘Waarom denkt u dat een poging tot fraude bestraft kan worden?’, vraagt de voorzitter van het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs aan de jurist van de hogeschool. ‘Er staat inderdaad niets over in de wet op het hoger onderwijs (WHW)’, zegt de jurist, ‘maar daarom willen we juist jurisprudentie creëren.’

Zes weken later blijkt dat dat is gelukt. Ook een poging tot fraude  mag van de hoogste onderwijsrechter bestraft worden. Het betoog van Jordy ‘faalt’, stelt het CBHO vast. Zijn beroep is ongegrond. Teleurstellend, zegt Jordy. ‘Maar misschien is het ook wel de tijd, met Inholland en Ibn Ghaldoun. Dat er strenger opgetreden wordt.’ Het is inmiddels september 2013. Sjaak en Sjarrel zijn net afgestudeerd en zijn aan het werk. Jeroen en Paul moeten nog een paar vakken afronden. De vriendengroep, zeggen ze allemaal, is een beetje uit elkaar gevallen door deze hele episode.

‘Ik spreek Jordy nog wel’, zegt Sjaak, ‘Voor de vakantie hebben we nog carnaval gevierd.’ Hij zegt elke avond opnieuw te willen bellen om te vragen hoe het nu met Jordy gaat, maar hij schuift het steeds op. ‘Uiteindelijk vind ik dat niet alleen wij, maar ook Jordy onterecht is veroordeeld.’

Jordyis net opnieuw begonnen aan de minor embedded systems. Deze keer moet hij een elektrische fitnessfiets maken. Meer dan een jaar geleden begon hij aan dezelfde minor met hoge verwachtingen. ‘Het jaar waar ik enorm naar uitkeek is niets anders geworden dan een living hell.’

Einde?
Nee, want ondertussen is de examencommissie er in de zaak van de vier andere studenten achter gekomen dat er een foutje is gemaakt. Een kleintje, maar wel met verstrekkende gevolgen, zegt de voorzitter van de examencommissie, Sandra Hekkelman.

Foutje
Toen eind april de minordocent het cijfer van de vier jongens wilde  invoeren ging dat niet. ‘Er heeft al een toetsmoment plaatsgevonden, uitsluiting van één toetsmoment door de examencommissie betekent dat er geen toetsmoment meer over is’, schrijft de docent aan de commissie.

De onvoldoende voor de presentatie werd door de examencommissie gezien als een tijdelijke onvoldoende wegens fraude. De uitspraak van de examencommissie moest die tijdelijke onvoldoende omzetten in een permanente. Daarna zouden de jongens nog een herkansing kunnen maken. Maar als dat eerste toetsmoment niet tijdelijk was, maar écht, dan hebben de jongens inderdaad geen toetsmoment meer over als de examencommissie ze ook nog één toetsmoment afneemt.

De examencommissie deelde haar straf dus uit in de veronderstelling  dat er nog een herkansingsmogelijkheid voor het project zou overblijven, zegt Hekkelman. ‘We wilden de jongens een tik op de vingers  geven, maar we wilden ze zeker niet met studievertraging opzadelen.’ Betekent dit dat de jongens in feite voor niets in beroep zijn gegaan? Hekkelman: ‘Ja.’ Lange stilte. ‘We hadden de straf op een ander vak moeten toepassen waarvoor nog geen toets had plaatsgevonden.’

Dat er verwarring is ontstaan, is niet netjes, zegt de voorzitter van de commissie. De examencommissie heeft nu een reconstructie gemaakt van de zaak om lering te trekken uit de gemaakte fouten. Want ook de communicatie tussen de commissie van technische informatica en de docenten en managers van de minoropleiding verliep niet goed. De examencommissie valt onder een ander instituut dan de minor. Omdat niet iedereen van de minor op de hoogte werd gehouden van de uitspraken van de commissie, werden docenten en management verrast door studenten die ineens langskwamen voor een extra kans. ‘Dit is een goede leerschool voor ons allen’, concludeert Hekkelman.

Tirannen
De jongens horen nu, in september, voor het eerst van de originele intenties van de examencommissie. Dat de examencommissie ze nooit heeft willen bestraffen met studievertraging verandert de zaak wel, zeggen ze.

‘Dat betekent in ieder geval dat het niet zulke tirannen zijn als ik dacht’, zegt Jordy. ‘Het maakt ze meer menselijk.’ ‘Daar zakt mijn broek van af’, zegt Sjaak hoorbaar gechoqueerd over de telefoon, net voordat hij weer snel moet ophangen. ‘Het was een hoop gezeik om niets’, begrijpt Jeroen. ‘Maar dat vond ik eigenlijk altijd al.’

Paul reageert gelaten. ‘Een foutje, dat kan altijd gebeuren. Wel leuk in ieder geval dat we dat via Profielen moeten horen.’ Voor Jordy beginnen er ineens kwartjes te vallen. ‘In haar eerste uitspraak deed de examencommissie het voorkomen alsof ze een heel milde straf oplegde. En daar gingen wij toen tegen in beroep… Nu snap ik ook waarom ze geen schikking voorstelden toen we in beroep gingen. Ze vonden het natuurlijk al zo’n milde straf en dan gaan wij er ook nog eens tegen in beroep…’

Van een simpele zaak naar een jaar lang procederen. Door een kleine  miscommunicatie voelt om de beurt een partij zich gekwetst, concludeert Jordy. ‘Het is een soort domino-effect.’

De namen van de studenten zijn gefingeerd.    

Olmo Linthorst

Recente artikelen

Reacties

Laat een reactie achter

6 Responses to Hoe een schooljaar een living hell werd

  1. Wat een onzin dat de jongens hiervoor gestraft zijn!
    Eerst word je geloofwaardigheid in twijvel gesteld door de docent , dan ga je zoeken naar oplossingen of eventueel bewijs dat het wel uitvoerbaar is en daarna zoek je naar verbeteringen en een eventuele second opinion.
    Is het niet haalbaar? herevalueren en/of opnieuw beginnen.
    Is het wel haalbaar? doorgaan.
    Deze studenten worden gestraft voor het vragen van een second opinion op de enige manier die ze kunnen vinden , het is gewoon te gek voor woorden dit.

  2. Een reactie van mijn kant als betrokken onderwijsmanager:

    – Bij Elektrotechniek staat het ontwerpen van elektronica voorop. De projectmethodiek is identiek aan die van het bedrijfsleven: met design & test documents, conform een methodiek (V-model, systems-engineering) die daar ook gehanteerd wordt. Halverwege een ontwerptraject verdedigt een project-team zijn design voor engineering managers en lead-architects. Zo ook hier: halverwege het traject presenteren studenten hun ontwerp aan docenten en collega-studenten.

    – Een Preliminary Design Review (de presentatie uit het artikel) heeft als doel studenten feedback te geven zodat het design beter gemaakt kan worden. Doel is om met zo min mogelijk fouten aan de bouw- en testfase te beginnen. Eindresultaat: werkende elektronica, binnen budget en op tijd.

    – Dit heeft niets te maken met kreten als ‘gegrild worden door de docenten’, ‘heftig vragenvuur’, ‘afgebrand’ en ‘regelrechte vernedering’. Als een groep studenten weinig tot niets gedaan heeft, geen fatsoenlijk ontwerp heeft en geen antwoord heeft op vragen als “waarvoor dient deze functie?”, dan zet zo’n groep zichzelf voor gek tegenover andere studenten die wel hard gewerkt hebben om een goed ontwerp te maken. Mijn docenten zijn professionals en branden niemand af!

    – De minor Embedded Systems biedt studenten de mogelijkheid om met de allernieuwste technieken (o.a. FPGA, VHDL) te werken. Het leidt je op tot een veelgevraagd ontwerper in het bedrijfsleven. Niet voor niets willen alle bedrijven graag onze afstudeerders hebben en zijn we recent uitgeroepen tot Topopleiding! Meer en meer studenten van andere opleidingen, zelfs van buiten de HR, herkennen dit en komen bij ons die minor volgen. Je kunt hier dus ontzettend veel leren van geweldige docenten, maar je zult wel de handen uit de mouwen moeten steken! Overtref jezelf dus!

    Emile van de Logt
    Onderwijsmanager Elektrotechniek
    Hogeschool Rotterdam

  3. Ik hoop niet dat de desbetreffende studenten door dit artikel binnenkort weer voor een commissie staan 😉

  4. Nouja,,,,, Als ze echt geld hadden geaccepteerd oke. Maar ik vind deze actie juist helemaal passen bij out-of-the-box denken zoals de HRO graag wil. Blijkbaar waren er wel mensen die dachten dat dit product werkelijk te maken is. De jongens waren van de spijt (ook als ze niet betrapt waren) vast genoeg gestraft en als groep hadden ze elkaar wel echte bewaakt voor echte misstappen.

Spelregels

De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.

  1. Comments worden door de redactie gemodereerd. 's Avonds en in het weekend gebeurt dat niet standaard, en kan het dus langer duren voor je opmerking online komt.
  2. Houd het netjes, beschaafd, vriendelijk en respectvol. Niet vloeken of schelden.
  3. Dwaal niet af van het onderwerp (blijf ‘on topic’).
  4. Wees kort, duidelijk en maak een punt.
  5. Gebruik argumenten, geen uitroepen.
  6. Geen commerciële boodschappen.
  7. Niet op de persoon spelen.
  8. Niet discrimineren, aanzetten tot haat of oproepen tot geweld (ook niet voor de grap).
  9. Van bezoekers die een reactie achterlaten op de site wordt automatisch het IP-adres opgeslagen.
  10. De redactie geeft reacties die dreigende taal bevatten door aan de veiligheidscoördinator van de Hogeschool Rotterdam.

Lees hier alle details over onze spelregels.

Aanbevolen door de redactie

Back to Top