Ga direct naar inhoud
Profielen | Profielen translated
29 maart 2024

Zwart logo Profielen

Onafhankelijk nieuws van de Hogeschool Rotterdam

Schuld op schuld

Gepubliceerd: 15 November 2013 • Leestijd: 5 minuten en 24 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.

Afgelopen september zijn 450 studenten uitgeschreven omdat zij hun collegegeldschuld aan de HR niet hadden afgelost. Hoe kan het dat zij nu al vastlopen door schulden? En wat als een student in de schuldsanering zit en de HR onderaan de lijst van crediteuren staat?

Schulden - Fedy Remijn

Het is 1 augustus 2013. Een studente meldt zich bij de deurwaarder van de Hogeschool Rotterdam. Ze heeft een schuld; collegegeldbetalingen die zijn blijven liggen. Al sinds april van datzelfde jaar is ze via brieven en e-mails geïnformeerd over het nieuwe beleid van de hogeschool. Studenten met een schuld bij de HR mogen zich pas herinschrijven als het schuldbedrag is betaald. Uiterlijk 31 juli 2013 moet de schuld zijn voldaan. Om studenten tegemoet te komen, neemt de hogeschool tot die datum de rente- en incassokosten voor haar rekening. Nu is het 1 augustus, één dag na het verstrijken van de deadline, en wil ze haar schuld afbetalen. Bij de deurwaarder krijgt ze te horen dat ze te laat is. Althans, dat verklaart de studente. De deurwaarder op zijn beurt zegt dat de studente, toen het aankwam op betalen, zomaar wegliep. De dag erna maakt ze bezwaar bij de HR. Die geeft haar in een brief van 24 augustus tot de 26ste van diezelfde maand de tijd om alsnog te betalen. Maar de studente krijgt het bedrag niet bij elkaar, en wordt alsnog uitgeschreven.

Op dat moment hoefde ze nog maar een half jaar naar school voor ze kon gaan afstuderen. Ze zit met een schuld aan de HR, en als zij haar diploma niet binnen tien jaar haalt, wordt ook de studiebeurs van DUO een rentedragende schuld van inmiddels duizenden euro’s.

Verplichting vanuit de wet
Deze studente is een van de 450 HR-studenten die dit collegejaar niet konden worden heringeschreven vanwege een schuld aan de HR. Voorheen kneep de hogeschool een oogje dicht: de schuld werd wel uit handen gegeven aan een deurwaarder, maar studenten met een collegegeldschuld mochten toch doorstromen naar een nieuw studiejaar. De rekening moest dan – op z’n allerlaatst – door de student worden voldaan als hij afstudeerde en zijn diploma wilde. Zonder betaling van het collegegeld geen geldige toegang tot het hoger onderwijs, en dus ook geen diploma.  Dit ongeschreven hogeschoolbeleid is veranderd. De Wet op het Hoger Onderwijs (WHW) is er duidelijk genoeg over: een hogeschool krijgt pas bekostiging voor een student als hij zijn collegegeld heeft betaald. ‘Bovendien vinden we het onwenselijk om studenten schuld op schuld te laten stapelen’, voegt manager financiën en studentregistratie Jacqueline Lavooy daaraan toe.

Lavooy en haar afdeling zijn al in april begonnen om studenten ervan te doordringen dat ze hun schuld moeten afbetalen. ‘Van de 1.900 studenten met een schuld bij de hogeschool, lukte het 1.450 om het bedrag op tijd af te lossen. In veel gevallen waren dat mensen die tijdens de laatste termijninning het geld niet op hun rekening hadden staan. Zij hadden een overzichtelijke schuld. Het maakt nogal wat uit of je 300 euro bij elkaar moet sprokkelen of duizenden euro’s.’

‘Er is een groep studenten die de hogeschool ziet als een soort bank van lening.’

Meer studenten met schuld
Wie zijn die studenten die duizenden, en soms meer dan tienduizend(en) euro(‘s) schuld hebben? Menno Siljee is decaan op het Academieplein. In zijn spreekkamer worden ook de financiële problemen van studenten besproken.
Veel studenten hebben het weleens moeilijk om rond te komen. Dat is niks nieuws. Maar Siljee stelt ook vast dat steeds meer studenten structurele financiële problemen hebben. ‘Ze hebben niet alleen openstaande rekeningen bij de HR, maar ook bij de huisbaas, Eneco, postorderbedrijven, telefoonmaatschappijen en op hun creditcard. Het lenen wordt ze te makkelijk gemaakt. Zodra ze achttien zijn, schaffen ze een creditcard aan en nemen ze consumptieve kredieten op. Binnen no time kunnen ze duizenden euro’s schuld hebben. Dan is er nog een kleine groep studenten die te maken heeft met een ingewikkelde thuissituatie of andere problemen. Ze hebben bijvoorbeeld een kind om voor te zorgen en dat brengt extra kosten met zich mee. Deze studenten kunnen flink in de problemen komen.’

Ook decaan Jan van Westrenen (Kralingse Zoom) ziet de schuldenproblematiek toenemen. ‘Het percentage studenten met persoonlijke problematiek is op de Kralingse Zoom zo’n tien procent hoger dan het hogeschoolgemiddelde. Schulden maken hier vaak deel van uit, al is er ook een groep die de hogeschool als een soort bank van lening ziet en het heel normaal vindt om een financiële hulpvraag bij de decaan neer te leggen.’

Om die laatste categorie maken de decanen zich geen zorgen. Zij moeten volwassen worden en leren dat ze een eigen verantwoordelijkheid dragen. Ook staan beiden achter het beleid om het opbouwen van een hoge schuld bij de HR onmogelijk te maken. Maar de groep ‘multiprobleem’-studenten, zorgt soms wel voor hoofdbrekens. Siljee: ‘Ik denk bijvoorbeeld aan een alleenstaande ouder die vanuit de sociale dienst gedwongen is om te studeren. Zij was niet in staat haar collegegeld te betalen en moet nu weer terug naar  de sociale dienst. Dat is niet alleen voor de student heel jammer, maar ook voor de maatschappij.’

Verder wijst hij op de specifieke situatie van studenten in de schuldsanering. ‘In dat geval is de HR niet de eerste partij die uitbetaald krijgt. Belastingen, huur en andere kosten voor eerste levensonderhoud staan bovenaan en gaan vóór de HR. Dat is niet een keuze die de student maakt. Eenmaal in de schuldsanering, heeft hij daar geen invloed meer op.’

In de schuldsanering
Hoe gaat dat in de praktijk? Als studenten schulden hebben die uit de hand zijn gelopen, zit manager Lavooy om tafel met een deurwaarder of intermediair die de schuldsanering doet. Ze haalt het voorbeeld aan van een student die in totaal 8.000 euro schuld had. ‘Zijn intermediair gaf aan dat de student vier jaar nodig had om af te betalen en daarna zou de hogeschool aan de beurt komen. Dat is te lang. In die periode studeert de student af, maar kunnen we vanwege de schuld geen diploma verstrekken. Toch zijn we er in een aantal gevallen wel uitgekomen met schuldhulpverleners en hebben we toch een aantal studenten met schulden kunnen laten doorstuderen.’

Van de 450 studenten die met een schuld de HR hebben moeten verlaten, zat een heel kleine groep in de schuldsanering. Siljee denkt dat de groep niet groter is dan vijftien mensen. ‘Het zijn echt uitzonderingsgevallen. En juist daarom pleit ik voor maatwerk. Bij het bindend studieadvies (bsa) kunnen studenten toch ook een beroep doen op “bijzondere omstandigheden”? Waarom in dit geval niet? Ik zeg niet dat we schulden moeten kwijtschelden. Wat ik wel voorstel is om in deze gevallen als decaan een advies te mogen uitbrengen aan het Studenten Service Center (SSC). Dat hoeft niet bindend te zijn, maar als decaan kan ik oplossingen suggereren waar misschien niet aan is gedacht. Zo zou je voor de student die via de sociale dienst is begonnen aan de HR een dialoog kunnen aangaan met de gemeente waar ze vandaan komt. Dat wil niet zeggen dat je dan wel tot een oplossing komt, maar probeer het op z’n minst.’

Ook decaan Van Westrenen vindt het ´niet correct´ dat ernstige persoonlijke omstandigheden, die vaak meespelen bij schuldenproblematiek, gewogen worden door het SSC in plaats van het decanaat. ‘Tegelijkertijd vind ik dat de HR wel degelijk de menselijke maat hanteert. Ik had een student die door het overlijden van zijn moeder tijdelijk niet kon werken en achter liep met zijn collegegeldtermijnen. We hebben hem mét steun van het SSC toch kunnen binnenhouden.’

‘Zodra ze 18 zijn, schaffen ze een creditcard aan en nemen ze consumptieve kredieten op. Binnen no time kunnen ze duizenden euro’s schuld hebben.’

Schaf collegegeld af
Wellicht is 2013 een overgangsjaar naar nieuw beleid en brengt het nieuwe collegejaar sowieso minder uitval van studenten met een schuld. Wat het probleem helemaal uit de wereld kan helpen, zegt Siljee, ‘is het afschaffen van het collegegeld, het bedrag van de studiefinanciering daarop aanpassen en hogescholen rechtstreeks laten bekostigen door het Rijk. Dat scheelt DUO en de hogescholen veel overheadkosten. En zo hoef je studenten met zorgtaken of ingewikkelde persoonlijke problemen niet kwijt te raken vanwege het collegegeld.’

Esmé van der Molen

Recente artikelen

Reacties

Laat een reactie achter

Comments are closed.

Spelregels

De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.

  1. Comments worden door de redactie gemodereerd. 's Avonds en in het weekend gebeurt dat niet standaard, en kan het dus langer duren voor je opmerking online komt.
  2. Houd het netjes, beschaafd, vriendelijk en respectvol. Niet vloeken of schelden.
  3. Dwaal niet af van het onderwerp (blijf ‘on topic’).
  4. Wees kort, duidelijk en maak een punt.
  5. Gebruik argumenten, geen uitroepen.
  6. Geen commerciële boodschappen.
  7. Niet op de persoon spelen.
  8. Niet discrimineren, aanzetten tot haat of oproepen tot geweld (ook niet voor de grap).
  9. Van bezoekers die een reactie achterlaten op de site wordt automatisch het IP-adres opgeslagen.
  10. De redactie geeft reacties die dreigende taal bevatten door aan de veiligheidscoördinator van de Hogeschool Rotterdam.

Lees hier alle details over onze spelregels.

Aanbevolen door de redactie

Back to Top